نوشته های مرضیه ترابی در سایت مشهد چهره

قدیمی‌ترین سند موجود و در دسترس برای مطالعه تاریخ قرقی، فعلا کتابچه تبادکان است. اما می‌توان شواهد تاریخی نسبتا درخور اتکایی درباره روزگار پیش از عهد ناصری هم یافت.

«کوکب پوررنجبر» مترجم کتاب مفاتیح‌الجنان و مؤلف مجموعه مشهور «خودآموز و روش تدریس قرآن مجید» و بنیان‌گذار یکی از نخستین مدارس دخترانه در مشهد است.

تابلو‌های خارجی موجود در موزه مرکزی آستان‌قدس‌رضوی، عموما آثار نقاشان ایتالیایی است. اما یکی از مشهورترین آثار خارجی موجود در موزه حرم‌رضوی، «آب‌گیر سن‌مارکو»، اثر ویلیام جیمز، نقاش مشهور انگلیسی، است.

«زیرکن» و «دهرود» در ردیف قدیمی‌ترین مزارع شمال شهر مشهد قرار می‌گیرند که از آن‌ها در متون تاریخی و جغرافیایی سخن به میان آمده است.

روز اول محرم سال‌۹۹۴‌قمری (۲‌دی‌ماه سال‌۹۶۴‌خورشیدی) مراسم تاج‌گذاری عباس‌میرزا در پای کوهسنگی مشهد برگزار شد و مرشدقلی‌خان با دست خود تاج بر سر عباس‌میرزا نهاد و او به «شاه‌عباس» تغییر نام داد.

پاوا پیش از این، از طریق جاده‌ای قدیمی و فرعی در کنار دروازه پایین‌خیابان، به مشهد راه داشت؛ جاده‌ای که در مسیر چند کیلومتری خود از مزارع و روستا‌هایی مانند «ساختمان»، «بازه‌شیخ» و «مهدی‌آباد» می‌گذشت. اما اکنون راه دستیابی به پاوا، مسیری است که از خیابان «آوینی ۵۹» می‌گذرد.

در میان اهل هنر و به‌ویژه هنر اصیل معماری و آینه‌کاری، نام استاد ابوالقاسم ملکی نامی پرافتخار و شایسته احترام است؛ هنرمندی که بیش از شصت سال در بارگاه منوّر رضوی توفیق خدمت داشت.

«مال‌آباد» را در دوره‌های تاریخی متأخر با نام کوی صاحب‌الزمان (عج)، کوی امام‌رضا (ع) و عموما شهرک شهید چمران می‌شناسند، کتاب «جغرافیای تاریخی خراسان» از این مزرعه با نام «مالیاداد» نام می‌برد.

رواق و گنبد «حاتم‌خان» یا «حاتم‌خانی» با اهتمام حاتم‌بیگ اردوبادی ساخته شد. او سیاست‌مداری کارکشته و ادیبی توانمند بود که توانست حدود دو دهه، در دربار هزار رنگ و فریب شاه‌عباس‌یکم‌صفوی بر صدر بنشید.

از میانه دوره قاجار، توسعه کشت خشخاش با میدان‌داری انگلیسی‌ها در مزارع مهرآباد مشهد شروع شد، تا با واسطه عُمال کمپانی یهودی و انگلیسی «ساسون» به بندر شانگهای در چین انتقال یابد.