داستـــــان شهر - آداب و رسوم

برپایی روضه‌های خانگی در کوچه‌های باریک اطراف حرم از گذشته وجود داشته و همچنان برقرار است. حتی زمانی که کوچه‌های باریک جای خود را به خیابان‌های وسیع دادند، باز هم مردم نشانی آن خانه‌های قدیمی را گم نکردند.

هیئت عزاداری فدائیان اباالفضل (ع) باغ‌گندم از هیئت‌های قدیمی است که دویست‌سال پیش از کشتزار‌های گندم شهر یزد پاگرفت و اکنون چهل‌سال است مراسم ایام فاطمیه را با شور و نوای نوحه‌های یزدی در مشهدالرضا (ع) برگزار می‌کنند.

«هیئت متوسلین به حضرت زهرا (س)» یکی از محافل قرآنی ویژه بانوان منطقه ۶ است که عنوان نخستین محفل قرآنی زنان را به خود اختصاص داده و عمری ۳۵ ساله دارد.

یکی از رسم‌های مربوط به عزاداری حضرت زهرا(س)، پخت آش «ابودردا» است که هنگام طلوع آفتاب، صاحب نذر چادر به سر می‌کند و از هفت زن در هفت خانه مقداری حبوبات برای پخت آش جمع می‌کند. نام یکی از این زنان باید حتما فاطمه باشد.

اهالی محله آبکوه روزگار گذشته را اینطور روایت می‌کنند: یک خانه ۲ هزار متری بود و تعداد زیادی هم‌خانه، هنگام غروب مرد‌ها فرش‌ها را در صحن حیاط پهن می‌کردند تا سفره همه پهن شود، هر کس هر غذایی داشت می‌آورد.

در گذری قدیمی از محله شهید رستمی، صدای پرنده‌ها پیچیده است. صدای پرنده‌ها نظرم را به قفسی بزرگ که بیش از صد پرنده کوچک و جیغ جیغو در آن نگهداری می‌شود، جلب می‌کند.

اوضاع صنایع دستی مشهد هم متأثر از وضعیت کشور است، آن‌طور که به نظر می‌رسد چندان وضعیت جالبی ندارد و کارگاه‌های زیادی روز به روز در حال تعطیل‌شدن هستند.

محمد اعلمی‌نیا، بزرگِ هیئت جان‌نثاران از کودکی هم فانوس نفت می‌کرد و هم آبگوشت مجلس را می‌پخت. می‌گوید: آن زمان که معلم بودم باسوادترین آدم هیئت بودم و حساب‌کتاب‌های نذورات را انجام می‌دادم.

مشهد گواه خوبی برای یادآوری یک رنگی و همدلی شیعیان است و قومیت‌های مختلف که بیشترشان حسینیه‌هایی در مشهد دارند، در محرم هیئت‌های منحصر به خودشان را در شهر برپا می‌کنند.

پیرغلامان روایت‌های تقریبا یکسانی از ساخت بزرگ‌ترین علم ایران دارند که به علم شاه حسین شهره است. حسین غیورمرادی سفارش ساخت این علم را در اصفهان داد. او هر‌چه مال و منال داشت سر این علم گذاشت.