محمود کمالیزاده پسر رینگ مشهد است 
عروسک‌های زهرا و زهره 
عروسک‌های زهرا و زهره
زهرا و زهره همتی‌پور از سال ۹۵ تصمیم به ساخت عروسک‌های نمدی گرفته‌اند و به‌خاطر علاقه‌شان به کاردستی همراه با خاله بزرگشان به کلاس‌های آموزشی ساخت عروسک رفتند.
دختران نوجوان امروزی در روند جهانی شدن و تغییراتی که دنیا را دگرگون کرده است، تفاوتی ژرف با دختران نسل پیشین خود دارند و در پی ساختن هویت جنسیتی خود در این شرایط هستند. در این جامعه که با تغییرات ساختاری و ارزشی روبه‌روست، شکاف نسلی و بحران هویت میان نسل‌ها به‌مرور افزایش پیدا می‌کند و فقط ارتباط با گروه هم‌سالان، فعالان اجتماعی و ارتباط عاطفی همراه با اقتدار خانواده، کمکی است که می‌تواند این شکاف را تاحدودی پر کرده، به نوجوان کمک کند تا این دوره را بگذراند؛ به همین علت سراغ دوقلو‌های نوجوانی در محله حجاب رفتیم که با فعالیت هنری و اقتصادی هرچند کوچک خود تلاش می‌کنند این فضا‌های خالی را پر کنند.
یک‌ساله بوده اند که خانواده‌شان، منطقه قاسم‌آباد را برای سکونت انتخاب می‌کنند و حالا سه سال است که ساکن محله حجاب هستند. زهرا و زهره همتی‌پور ۱۸ سال دارند و دبیرستان را به پایان رسانده‌اند. از سال ۹۵ تصمیم به ساخت عروسک‌های نمدی گرفته‌اند و به‌خاطر علاقه‌شان به کاردستی همراه با خاله بزرگشان به کلاس‌های آموزشی ساخت عروسک رفته و دوره‌های آموزشی ساخت عروسک، کیف، جامدادی، گیره، دست‌بند، مگنت و وسایل تزیینی با نمد را آموخته‌اند.
عروسک‌های نمدی
آن‌ها از کودکی علاقه زیادی به ساخت کاردستی داشته‌اند. زهرا می‌گوید: «مادرم خیاط است. سرقیچی‌هایی را که او لازم نداشت، جمع می‌کردیم و با آن‌ها برای عروسک‌هایمان، لباس و مو‌های مختلف درست می‌کردیم. درمورد پارچه‌های بزرگ‌تر هم، وسط آن را برش می‌زدیم و مثل دامن کلوش دور عروسک می‌دوختیم؛ به همین خاطر خیاطی را تاحدود زیادی یاد گرفتیم. الان هم از پارچه‌های گل‌گلی و رنگی برای لباس عروسک‌ها استفاده می‌کنیم و تکه‌پارچه‌های مادر را برای خودمان جمع می‌کنیم».
خاله بزرگ دوقلو‌ها با مراکز فرهنگی در تماس است و دوست دارد که دختران نوجوان، مشغول فعالیت‌های فرهنگی و کاربردی باشند؛ به همین دلیل، خواهرزاده‌ها را تشویق به فعالیت هنری و همچنین فعالیت‌های آموزشی و اجتماعی می‌کند. زهره می‌گوید: «یک روز نزدیک به ۱۲ عروسک درست کردیم و به خاله دادیم تا به دوستان هم‌سن‌وسال ما که به مراکز فرهنگی می‌آمدند، هدیه بدهد. به یاد دارم که ماه رمضان بود. از سحر تا افطار مشغول درست کردن عروسک بودیم. با اینکه روزه داشتیم و سخت هم بود، با دادن عروسک به دوستانمان، خیلی خوشحال می‌شدیم و انرژی می‌گرفتیم.»
سوغات عروسکی
آن‌ها از وقتی به محله حجاب آمده‌اند، به پارک غنچه و نمازخانه امام‌حسن‌عسکری (ع) در پارک می‌روند. در آنجا توانسته‌اند دوستان هم‌سن‌وسال خود را پیدا کنند و برنامه‌های مختلفی را با گروه هشت‌نفره‌ای که در آن عضو هستند، اجرا کنند. زهرا می‌گوید: «با بچه‌ها فیلم‌هایی در زمینه‌های اجتماعی و مذهبی می‌بینیم و با هم درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم. کلاس‌های مختلفی در نمازخانه برگزار می‌شود؛ ازجمله عروسک‌سازی، قرائت قرآن و نقاشی که ما هم در آن شرکت می‌کنیم و مطالبی را که یاد گرفته‌ایم، به دوستانمان یاد می‌دهیم.»
آن‌ها سال گذشته همراه سایر هم‌محلی‌ها در جشن آهوانه شرکت کردند. زهره با لبخند از خاطرات و برنامه‌های این جشن می‌گوید: «سال گذشته به‌مناسبت میلاد امام‌رضا (ع) از طرف پایگاه‌های مختلف مساجد، دختران و بانوان را به پارک ریحانه بردند. از طرف مسجد ما هم یک اتوبوس که بیشتر دخترخانم‌های جوان بودیم، به پارک رفتیم.
به هر گروه حدود ۱۰۰ آهوی برش‌زده همراه با وسایل موردنیاز مثل نخ، سوزن و تکه‌پارچه برای پر کردن عروسک، می‌دادند. بعد از آنکه آماده شد، آهو‌ها را بردند و در فرهنگ‌سرای غدیر تزیین کردند تا به زائرانی که با پای پیاده به‌سمت حرم امام مهربانی‌ها می‌آمدند، هدیه بدهند.
آن عروسک‌ها برای زائران، درکنار نبات و زعفران خراسان، سوغاتی‌هایی محسوب می‌شد که هنر دست دختران جوان بود. آن روز خیلی خوش گذشت. بعد از اینکه ساخت عروسک‌ها تمام شد، با هم‌گروهی‌هایمان در پارک بازی کردیم و به‌خاطر این تعاملات، دوستان جدیدی هم پیدا کردیم.
در جریان حادثه زلزله کرمانشاه هم، به‌همراه مادر و دو تا از دوستانمان دوباره به فرهنگ‌سرای غدیر رفتیم و برای بچه‌های کرمانشاه که خیلی‌هایشان تنها شده بودند، عروسک آهو درست کردیم تا وقتی به دستشان می‌رسد، بدانند که دوستانشان در اینجا برایشان دعا می‌کنند و به یادشان هستند. این کار به ما حس خوبی می‌داد. از اینکه با درست کردن یک عروسک می‌توانستیم احساساتمان را با دیگر دوستان هم‌سن‌وسالمان که تابه‌حال ندیده بودیمشان، شریک بشویم و کمی از دردهایشان را التیام ببخشیم، حال خوبی داشتیم».
مو‌های طلایی
زهرا درباره درست کردن عروسک و طراحی آن‌ها که کار مورد علاقه‌شان است، نیز می‌گوید: «بعد از اینکه نمد را تهیه کردیم، طرح‌هایی را که از اینترنت دیده‌ایم، با طرح‌هایی که خودمان داریم، تلفیق و طرح جدید را بر روی نمد اجرا می‌کنیم. بعد از برش زدن طرح مدنظر، آن را با تکه‌پارچه پر می‌کنیم و می‌دوزیم. سپس با نخ مشکی و قرمز، چشم‌ها و لب‌های عروسک را می‌دوزیم».
همه عروسک‌ها موی طلایی دارند و این موضوع برایم سوال است. زهره در پاسخ به سوالم با خنده می‌گوید: «اکثر دخترخانم‌ها، موی طلایی دوست دارند. از همان کودکی هم وقتی می‌خواستیم نقاشی بکشیم، دختر‌هایی با دامن پفی و مو‌های طلایی بلند می‌کشیدیم و هنوز هم همان را تکرار می‌کنیم؛ البته کسانی که عروسک را از ما می‌خرند هم، همین مو‌های طلایی را دوست دارند. اغلب دوستان و آشنایانی که از ما خرید می‌کنند یا کارهایمان را به آن‌ها هدیه می‌دهیم، دوست دارند عروسک‌ها کوچک باشند تا بتوانند به کیف آویزان کنند یا به‌عنوان جاسوئیچی استفاده کنند.»
زهرا ادامه می‌دهد: «ابتدا که این کار را شروع کردیم، به فکر فروش نبودیم و دوست داشتیم کارهایمان را به عزیزانی که دوستشان داریم، هدیه بدهیم، اما کم‌کم اقوام و دوستان، خودشان سفارش درست کردن عروسک می‌دادند و همین موضوع، انگیزه و اشتیاق بیشتری به ما داد.
پول درآوردن در زمینه کاری که دوست داری، لذت‌بخش است و این موضوع باعث شده است که کار‌های جدیدتری ارائه بدهیم. یک خرگوش داخل هویج درست کرده‌ایم که طرفدار‌های زیادی دارد و خودمان هم بیشتر از کار‌های دیگری که تا الان درست کرده‌ایم، دوستش داریم. معمولا عروسک‌ها را بین ۳۰ تا ۴۰ دقیقه درست می‌کنیم و اگر یکی از ما کار نکند، دیگری هم کار نمی‌کند. درواقع در کار به‌هم انرژی می‌دهیم».
* این گزارش چهارشنبه، ۲۷ تیر ۹۷ در شماره ۲۹۹ شهرآرامحله منطقه ۱۰ چاپ شده است.
لینک کوتاه
آوا و نمــــــای شهر
