کد خبر: ۲۳۴۰
۰۶ فروردين ۱۴۰۱ - ۰۰:۰۰

مسجد قراولخانه؛ وقف صدساله رجب‌بهادر

یکی از مساجد کوچک‌ اطراف حرم، مسجدی وقفی در انتهای خیابان وحدت21 است که بعد از فوت واقف در زمین‌های میدان قراولخانه پایین‌خیابان ساخته می‌شود. این مسجد 40متری وقف رجب‌بهادر مرد نیک‌نام محله پایین‌خیابان است که به‌دلیل ساخته‌شدن در نزدیکی میدان قراولخانه ابتدا به مسجد قراولخانه مشهور و بعدها به همین نام ثبت می‌شود.

یکی از مساجد کوچک‌ اطراف حرم، مسجدی وقفی در انتهای خیابان وحدت21 است که بعد از فوت واقف در زمین‌های میدان قراولخانه پایین‌خیابان ساخته می‌شود. این مسجد 40متری وقف رجب‌بهادر مرد نیک‌نام محله پایین‌خیابان است که به‌دلیل ساخته‌شدن در نزدیکی میدان قراولخانه ابتدا به مسجد قراولخانه مشهور و بعدها به همین نام ثبت می‌شود. 

این هفته این مسجد کوچک اطراف حرم را معرفی می‌کنیم که اقدامات خیرخواهانه گذشته دیگر در آن انجام نمی‌شود، اما همچنان درِ آن باز است. مسجدی که تابلو آن هنوز به‌نام مسجد قراولخانه است، اما به مسجد امام‌سجاد(ع) تغییر نام داده است.

 

رجب‌بهادر که بود؟

درباره رجب‌بهادر حرف و حدیث بسیار است. از اینکه او فردی خیر بوده تا اینکه به واسطه سیم‌وزرش قراول‌های (سرباز) بسیاری داشته است، اما هیچ‌کس بهتر از سیدجعفر حسینی، خادم مسجد قراولخانه، که این شغل از پدرش به او ارث رسیده است، او را نمی‌شناسد. 

حسینی، بهادر را این‌گونه معرفی می‌کند: رجب‌بهادر مرد پول‌داری بوده، اما تمام شهرت و محبوبیتش نزد مردم به‌علت پول و ثروتش نبوده است. آن‌طور که من از پدرم شنیدم، او مردی با علم و صاحب کمالات بوده و به واسطه قدرتش در میان افراد درباری بسیار به مردم خدمت می‌کرده است.

او بسیار عادل بود تا جایی که مردم برای حل‌وفصل اختلافاتشان نزد او می‌رفتند و همیشه راضی از در خانه‌اش بیرون می‌آمدند

علاوه‌بر این‌ها او بسیار عادل بود تا جایی که مردم برای حل‌وفصل اختلافاتشان نزد او می‌رفتند و همیشه راضی از در خانه‌اش بیرون می‌آمدند. او بزرگ‌شده همین محله پایین‌خیابان بود و درست نمی‌دانم پدرش چه شغلی داشت، اما برادرش بیک بهادر نیز مانند برادر بزرگش یعنی رجب مرد خوش‌نامی بود. 

رجب‌بهادر قدرتمند بود و به واسطه قدرتش که از پول و اعتماد ناشی می‌شد، در میان درباریان سری بین سر‌ها داشت و خدمات بسیار ارزنده‌ای برای مردم پایین‌خیابان انجام داد. حتی او چند قراول را استخدام کرده بود تا امنیت محله دوبرابر شود. این قراول‌ها در خانه او زندگی می‌کردند و امرارمعاششان برعهده رجب‌بهادر بود.

 

خیر مسجدساز

از رجب‌بهادر وقف‌های بسیاری به‌جامانده است و اهالی محله پایین‌خیابان علاوه‌بر واقف او را به‌عنوان خیر مسجدساز نیز می‌شناسند، چراکه از او مسجدی به یادگار مانده است که هنوز هم مردم در اوقات نماز صف‌هایش را خالی نمی‌گذارند. حسینی دراین‌باره می‌گوید: بعد از فوت رجب‌بهادر زمین‌های زیادی در اطراف میدان قراولخانه از او به‌جامی‌ماند که او نیمی از این زمین‌ها را وقف می‌کند. در قسمتی از این زمین‌ها به‌یاد او مسجدی به‌صورت آلاچیق ساخته می‌شود.

 این مسجد در نداشت و فقط سقف ایوان خانه‌ای 40متری را با چوب پوشانده بودند و این ایوان محل نماز نمازگزاران شده بود. هم‌زمان با انقلاب اسلامی مردم محله از محل نذرهایی که انجام می‌دادند یا معاملاتی که در محله انجام می‌شد، اطراف این ایوان را با خشت و گل دیوار می‌کنند و دری چوبی برای آن می‌گذارند.

 این مسجد از همان زمان که آلاچیقی بود تا همین امروز در بین مردم به مسجد قراولخانه مشهور بود. دلیل آن هم قراول‌های رجب‌بهادر بودند که در این ملک زندگی و امنیت را برای مردم محله تأمین می‌کردند. حتی روی کتیبه‌ای که بر دیوار مسجد بود، همین نام و یاد وقف رجب‌بهادر بود که البته این کتیبه خراب شد و اکنون وجود ندارد.

 

نام امام‌سجاد(ع) به‌جای قراولخانه

بعد از انقلاب اسلامی مسجد قراولخانه به امام‌سجاد(ع) تغییر نام می‌دهد و بازسازی‌ سطحی نیز انجام می‌شود. حسینی درباره برنامه‌هایی که در این مسجد کوچک به‌رسم دیرین انجام می‌شود، می‌گوید: این مسجد گنجایش برگزاری مراسم‌های خاص را ندارد، اما هنوز هم در آن به روی نمازگزاران باز است، امام‌جماعت دارد و در برخی از روزها هم برای نمازگزاران سخنرانی و مسائل روز گفته می‌شود، اما سابق بر این مسجد ظرف‌ها و قرآن‌های وقفی زیادی داشته است که مردم به‌علت اعتقادشان و نبود کرایه‌چی برای برپایی مراسم‌هایشان از آن استفاده می‌کردند که البته این ظرف و قرآن‌ها دیگر در مسجد وجود ندارد تا این رسم خوب ادامه‌دار باشد.

ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
03:44