صحن انقلاب اسلامی، صحن کهنه یا صحن عتیق، قدیمی‌ترین صحن مجموعه حرم است. بنای اولیه صحن به دوره تیموری می‌رسد، اما شکل امروزی آن مربوط به دوره صفوی و عهد شاه‌عباس اول صفوی است.
منطقه ثامن
قلب شهر مشهد
فلسفه وجودی شکل‌گیری منطقه ثامن، بارگاه منور رضوی است. شوق زیارت حضرت رضا (ع) است که در طول سال چندین میلیون زائران ایرانی و خارجی را به منطقه ثامن می‌کشاند. کسب‌وکارهایی، چون واحد‌های اقامتی، رستوران‌ها، فروشگاه‌های سوغات و... در پاسخ به نیاز‌های زائران در این منطقه شکل گرفته است. ۷۰ درصد خانه‌های تاریخی مشهد همچون: خانه داروغه، توکلی، کوزه‌کنانی، پریشانی، اکبرزاده و... در این منطقه قرار دارد و برخی از آن‌ها در گذر زمان و با طرح‌های نوسازی از بین رفته‌اند و برخی دیگر مرمت شده یا در دست احیا هستند. بسیاری از ساکنان این منطقه در گذر سال‌ها و به‌دلیل تغییرات به‌وجودآمده، به مناطق شهری دیگر کوچ کرد‌ه‌اند؛ به همین دلیل این روز‌ها بخش تجاری بسیاری از پلاک‌های این منطقه را به خود اختصاص داده است. یکی از مسائلی که در منطقه ثامن مشهود است، ترافیک سنگین خودرو‌ها در بیشتر ساعت روز بوده که به مشکلی بزرگ برای ساکنان تبدیل شده است. شهرداری منطقه ثامن سال ۱۳۷۸ شکل گرفته و در مساحت ۳۶۶ هکتاری آن (با احتساب حرم مطهر رضوی) ۱۴ هزار نفر زندگی می‌کنند.
سال‌هاست در خیابان هاتف، سنتی شیرین و پربرکت جریان دارد؛ سنتی زنانه و از جنس مهربانی؛ کمک به دیگران و باور به برکت الهی. مادربزرگ‌ها، مادر‌ها و اکنون دختران و نوه‌ها این مسیر را ادامه داده‌اند.
خانه توکلی در خیابان شهیدنواب‌صفوی ۷ با اُرسی‌های قاجاری، آجرچینی‌های زیبا و ساختمان قرینه بی‌نقصش درمیان خانه‌های تاریخی مشهد شاخص است.
«قبر میر» یکی از خرده محلات قدیمی مشهد در محدوده محله بزرگ نوغان است؛ این محله در جوار باروی مشهد بود و این یعنی قرار گرفتن همیشگی در معرض هجوم و ناامنی.
بابک مسعودی؛ هنرمندی که بیش از دو سال، تزیینات روی سنگ مضجع مطهر حضرت رضا(ع) را با دست و دل خود تراشید. می‌گوید: آن روز‌ها هنوز نمی‌دانستم این پیشنهاد قرار است مسیر زندگی مرا عوض کند.
حضور هراتی‌ها تنها در تجارت و بازرگانی خلاصه نمی‌شد. وقف‌های متعدد آن‌ها نشان می‌دهد که این مهاجران از میانه دوره ناصری تا اوایل پهلوی، با ثبت ده‌ها موقوفه، در فرهنگ دینی و حتی اجتماعی مشهد نقش داشتند.
حمید بهنامیان می‌گوید: باباعباس خدابیامرز برای ما تعریف می‌کرد که بین دو گروه درگیری خونینی رخ داده و به این دروازه که می‌رسند، صلح می‌شود. به همین‌دلیل مردم عید می‌گیرند و شادی می‌کنند و نام اینجا می‌شود عیدگاه.