نوشته های رضا سلیمان نوری در سایت مشهد چهره

این کوچه که اکنون تابلوی «وحدت‌یک» با زیرنویس «شهید مهدی محبتی» را در ابتدای دیوار خود دارد، در ابتدایِ ایجاد به کوچه «پشت‌بهره» معروف بود. دلیل این نام‌گذاری هم قرار گرفتن این کوچه در پشت دیوار یا در لهجه مشهدی «بهره» مشهد بود که روزگاری بر دورتادور شهر کشیده شده بود.

اسناد می‌گویند که «آقابزرگ» و «حاج‌تقی» که دو برادر و از شاهزادگان قاجاری ساکن در سمنان بوده‌اند، به‌دلیل اختلاف با پدرشان از آن شهر فرار می‌کنند و همراه تنها خواهرشان به مشهد می‌آیند.

بنیان گذار کبیر انقلاب پس از مشخص کردن تکلیف آستان قدس، مهم‌ترین راهکار برای بهبود شرایط خراسان را مسائل قضایی تشخیص و  دومین حکم خود را به انتخاب قاضی شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی اختصاص می‌دهند.

کوچه ۱۷ شهریور شمالی یک، هرچند عمرش به هفتادسال می‌رسد، اسامی مختلفی به خود دیده است. قدیمی‌ترین نامی که برای معرفی این کوچه در اسناد به‌کاررفته کوچه «گودال» است.

چارچوب خانوادگی که آیت‌الله سید‌حاجی رئیس‌الساداتی بنا نهاده بود، باعث شد سیدابراهیم هرچند به‌دلیل نبود پدر زندگی سخت‌تری نسبت‌به همسالانش داشت، کودکی مقاوم دربرابر سختی‌های زمان شود.

شرایط کوچه مسجد امام‌هادی (ع) تا آغاز طرح بهسازی‌ اطراف حرم مطهر، تغییر چندانی نسبت‌به سال‌های نخست پس از پیروزی انقلاب پیدا نمی‌کند، اما طرح نوسازی، وضعیت کوچه را به‌طورکامل تغییر می‌دهد.

فرعی‌های نخست کوچه سالاری‌مقدم در گذشته، «قزاقخانه» و «شترخون» نام داشتند، اما به‌دلیل مجاورت با گودال دور شهر، سرنوشت دیگری پیدا کردند.

کوچه وحدت ۲۵ روزگاری چسبیده به برج و باروی مشهد بود.وضعیت این کوچه در سال ۱۳۰۳ تفاوت زیادی با حدود ۵۵ سال قبل نداشته است و تنها یک دسترسی کوچک در بخش انتهایی کوچه به خیابان صفوی آن زمان (نواب‌صفوی کنونی) ایجاد شده است.

درباره کوچه‌ای کهن در دل مشهد که با کمترین تغییرات کالبدی به  زمان ما رسیده است.

گشتی در یکی از کوچه‌های به‌یادگارمانده از عهد صفوی که روزگاری سکونتگاه هندی‌ها و داروغه مشهد بوده است.