
مکتبخانه انسانساز ناصر آرین در محله طبرسی شمالی
لیلا حسینی| فکرش را هم نمیکردم بعد از واردشدن به مکتبخانه حضرتمهدی (عج) در کوچه طبرسیشمالی ۶۰ در محله طبرسی شمالی مشهد، عدهای را ببینم که درباره مبحثی، چون «تحقیقات و مطالعات راهبردی» صحبت کنند! خوب به صحبتهایشان گوش میکنم تا از مباحث سر دربیاورم. هرچه بیشتر ملتفت میشوم، تعجبم هم بیشتر میشود.
صحبت از آیندهنگری در انجام هر کاری است؛ اینکه با تحقیق میتوان به آیندهنگری صحیح دست یافت. درست مثل درسهای دانشگاه است. مباحث به صورت علمی بیان میشود با مثالهای ساده، قابل فهم و عینی. مثلا درباه غیبتکردن، صحبت از زشتی این کار و خوردن گوشت برادر مرده نیست؛ بلکه گفته میشود لازمه نظردادن درباره هر مسئلهای، تحقیقکردن درباره آن است و به زبان ساده، بهراحتی درباره دیگری نظر ندهیم؛ چون این نظر ما غیبت است.
اینجا که در طبقه همکف آپارتمان قرار گرفته واقعا شبیه به مکتبخانه است. شاگردان که امروز بانوان هستند، روی زمین نشستهاند و مکتبدار که عبایی سفید بر تن دارد، پشت میزی کوتاه نشسته. دست همه بانوان جزوه «تحقیقات و مطالعات راهبردی» است و به ترتیب بخشی از آن را میخوانند و مکتبدار توضیحات لازم را اضافه میکند.
تحقیق کنید
چشمم به یکی از دیوارها میافتد. پر است از اعلانهای کاغذی سفیدی با جملههایی کوتاه از صاحب این مکتبخانه کوچک و شخصی. درواقع همین جملات، گویای فعالیتهای مکتبخانه است: آگاهی اول بیقراری است؛ خودت را برای خودت نخواه، خودت را برای دین بخواه؛ ما با درآمدهای تجاری نان و آبدار سروکار نداریم؛ تحقیق کنید، تحقیق کنید، تحقیق کنید... در کنار اعلانها، دو دوربین فیلمبرداری که روی پایه قرار گرفته، دو پروژکتور کوچک، دو رایانه، پرینتر، تعداد قابل توجهی کتاب مذهبی که به رایگان در اختیار شاگردان مکتب قرارمیگیرد، اسباب این مکتبخانه ساده را تشکیل میدهد.
افتخار آموزش رایگان!
بعد از اینکه درس پایان میپذیرد، با ناصر آرین، مکتبدار حضرتمهدی (عج) درباره فعالیتهای اینجا گفتوگو میکنم. نخستین صحبت او به دستآوردن یک افتخار است: به پیروی از امام صادق (ع) که به آموزش علوم روز مبادرت میورزیدند، در این مکتبخانه در کنار آموزش اخلاق و احکام، افتخارم آموزش رایگان علوم روز قرن بیستویکم است.
او میافزاید: با این کار دینم را به دین اسلام، پیامبر اکرم (ص) و حضرت ولیعصر (عج) ادا میکنم. من خدمت به حضرت ولیعصر (عج) را که تمام چیدمانهای عالم برای اوست، بالاتر از تمام امور دنیوی میدانم.
در این مکتبخانه در کنار آموزش اخلاق و احکام، افتخارم آموزش رایگان علوم روز قرن بیستویکم است
این شهروند محله طبرسیشمالی، متولد سال ۱۳۳۷ در شهر ری است و پس از بازگشتن از سفر حج در سال ۱۳۷۵ تمام فعالیتهای تجاریاش را کنار میگذارد و با آموزش رایگان نویسندگی، تصویربرداری، دروس اخلاق و احکام-آنچه به شکل تجربی آموخته- در جنوب شهر تهران به فعالیت میپردازد.
او با بیان اینکه پروانه فعالیت برای تولید فیلم و کارگردانی از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد، میگوید: از سال ۱۳۸۵ با ساخت یک فیلم مستند در مشهد ماندگار شدم. از همان سال آموزشهای رایگان را نیز ادامه دادم و امسال هم یک طبقه از خانهام را به آموزشهای رایگانی، چون تدریس علوم روز، نویسندگی، فیلمنامهنویسی، نقدنویسی، تصویربرداری، میکس، مونتاژ و دروس اخلاق و احکام اختصاص دادم. بعضی از این آموزشها مثل نقدنویسی و بازیگری را دوستانم با مدارک دانشگاهی در رشتههای مرتبط در اینجا آموزش میدهند.
با درآمد کم هم میتوان برای دین خرج کرد
با توجه به شخصیبودن این مکتبخانه از تأمین هزینهها میپرسم که پاسخ میدهد: هنگام افتتاح این مکان و تهیه همین وسایل، نیاز به پشتوانه مالی داشتم. به بسیاری از بزرگوارانی هم که در حوزههای مناسبتی فعالیت میکردند، خبر دادم که متأسفانه حتی یک هزارتومانی هم کمک نکردند.
باید بگویم که مردم حاضرند هزینههایی گزاف برای دیگ شله و قیمه بدهند، اما حاضر نیستند برای امور فرهنگی و تبلیغاتی خرج کنند. در هر صورت اکنون نیمی از درآمدم را که از اجارهخانه و یارانه به دست میآورم، خرج مکتبخانه میکنم و معتقدم که با درآمد کم هم میتوان برای دین خرج کرد.
روزهای زوج خانمها، روزهای فرد آقایان
صاحب مکتبخانه حضرت مهدی (عج) درباره زمانبندی برنامههای اینجا توضیح میدهد: بعدازظهرها روزهای زوج خانمها و روزهای فرد آقایان آموزش میبینند که هر چند جلسه به یک موضوع اختصاص مییابد.
شنبهها نیز ویژه پسران نوجوان ۱۰ تا ۱۵ ساله است که از ساعت ۵ تا ۸ بعدازظهر همراه با آموزش مداحی، اخلاق و احکام هم میآموزند. الان بیشتر اهالی محله این مکتبخانه را میشناسند و درحالحاضر حدود ۳۰ شاگرد دارم که البته این تعداد در تابستان بیشتر میشود.
مکتبخانهای انسانساز
در ادامه گزارش، نظر بانوانی را که در این جمع حاضرند، درباره آموزشهای مکتبخانه جویا میشوم. کیانی که از بولوار وکیلآباد به اینجا میآید، میگوید: پس از دیدن آگهی فعالیتهای مکتبخانه در روزنامه که عنوانش «آموزش علوم روز به طور رایگان» بود، چند ماه است که یکروزدرمیان به این کلاسها میآیم.
آذری یکی از بانوان فعال کلاس نیز که از سال آینده در جمع شاگردان مکتب تدریس خواهد کرد، بیان میکند: همین خانم کیانی در ابتدا که به این جلسات میآمد آنقدر خجالتی بود که سلام هم نمیکرد، اما حالا در جمع بانوان درباره موضوعی مثل حجاب سخنرانی و در بحثها هم شرکت میکند. او ادامه میدهد: من ساکن محله طبرسیشمالی هستم که با دیدن تبلیغات مکتبخانه کنجکاو شدم اینجا را با این تنوع آموزش ببینم و حالا هم از اعضای دائمی شدهام.
آرین در این میان اضافه میکند: ما اینجا الفبای سخنرانی را نیز آموزش دادهایم. ناگفته نماند که یک ماه از طریق روزنامه برای پذیرش رایگان دانشآموز تبلیغ کردیم. نظر صبا یکی از شاگردان دیگر هم این است که درسهای این مکتبخانه «الف» اولیه انسانسازی است.
ساعت حضور بانوان رو به پایان است و سروکله پسرهای نوجوان که برای آموزش مداحی میآیند، پیدا میشود. در همین هنگام به این فکر میکنم که این همه عطش و حوصله صاحب مکتبخانه حضرتمهدی(عج) برای تدریس دروس متنوع از کجاست. و البته، انصافا اهالی محله طبرسیشمالی هم به اینجا اعتماد لازم را دارند که میگذارند بچههایشان در کلاسهای آن حضور پیدا کنند.
*این گزارش یکشنبه، ۲۰ اسفند ۹۱ در شماره ۴۶ شهرآرامحله منطقه ۳ چاپ شده است.