ردپای تاریخ اسلام در نقاشی‌های سیدحسن هراتی 
مادربزرگِ ۵۸ نوه و نبیره از چله‌های جونی‌اش می‌گوید 
موسسه‌ای برای تدبر در علوم و معارف قرآنی
مؤسسه فرهنگی تدبر در قرآن و سیره به سرپرستی حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدحسین الهی‌زاده در سال ۱۳۸۷ تاسیس شده است. از فعالیت‌های این حوزه می‌توان به تالیف تدبر در ۹۰ سوره قرآن، اشاره کرد.
در سطح شهر موسسات قرانی زیادی مشغول به فعالیت هستند که هر یک به نوعی بر حسب وظیفه آموزه‌های قرانی را ترویج می‌کنند. چند روز قبل مطلع شدیم موسسه‌ای قرآنی در محله سلام اقدامی جالب انجام داده است. این موسسه برنامه‌های آموزشی اش را به‌صورت رایگان برای اهالی محل برگزار می‌کند تا علاوه بر ترویج فرهنگ‌های قرانی حق همسایه داری را هم بجا آورد. برای آگاهی از فعالیت‌های این موسسه به سراغ مسئولان آن رفتیم.
مؤسسه فرهنگی تدبر در قرآن و سیره به سرپرستی حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدحسین الهی‌زاده در سال ۱۳۸۷ تاسیس شده است. این موسسه، مجموعه‌ای حوزوی و مردمی است که با هدف ایمان‌افزایی در جبهه قرآنی ولایی، تحت ولایت ولی فقیه گام در عرصه فعالیت‌های پژوهشی، آموزشی و فرهنگی نهاده است.
از مهم‌ترین اهداف شکل‌گیری این موسسه، حرکت در راستای اهداف انقلاب اسلامی در شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی در زمینه تدبر در قرآن و سیره است. این موسسه در دو واحد مستقل برادران و خواهران و در بخش‌های مختلف فرهنگی، پژوهشی و آموزشی به تولید محتوا و مدیریت پرداخته است.
ایمان افزایی عمومی در اولویت‌های موسسه
بخش فرهنگی موسسه با هدف ایمان‌افزایی عمومی و ترویج نگاه مجموعی و روش‌مند به قرآن و سیره معصومان به تولید محتوا در قالب کتاب و سی‌دی پرداخته است. از فعالیت‌های این بخش می‌توان به شرکت در سه دوره نمایشگاه پژوهش و فناوری، شرکت در نمایشگاه بین‌المللی قرآن و عترت کشور، شرکت در پنج دوره نمایشگاه بین المللی قرآن استان، نمایشگاه فعالیت‌های تشکل‌های مردم‌نهاد، نمایشگاه بین‌المللی قرآن ویژه دانشجویان کشور‌های جهان اسلامی اشاره کرد.
آموزش مربیان زمینه بهره وری عمومی را فراهم کرده است
بخش آموزشی با تربیت مربیان و استادیاران تدبر در قرآن، تدبر در سیره، تفکر قرآنی و تذکر قرآنی، زمینه بهره‌وری عمومی را از علوم و معارف قرآن و اهل بیت فراهم کرده و تاکنون به ۲۲۸ معلم و مدرّس آموزش داده است. همچنین در این موسسه تاکنون ۵۱۴ دوره برگزار شده که تعداد ۶ هزارو ۷۴۶ نفر فراگیر آموزش دیده‌اند. فراگیران دوره‌های ترویجی در این موسسه بیش از ۵۰ هزارنفر بوده‌اند.
پژوهش پشتیبان آموزش
بخش پژوهشی شامل گروه‌های تخصصی تحقیق درباره تدبر ترتیبی و تدبر موضوعی در قرآن و تدبر ترتیبی و موضوعی در سیره است که وظیفه تهیه مواد و منابع موردنیاز و پشتیبانی علمی بخش آموزش در سطوح مختلف را برعهده دارد. از فعالیت‌های این حوزه می‌توان به تالیف تدبر در ۹۰ سوره قرآن، تالیف تدبر در ۶۵ موضوع قرآنی، تالیف و تدوین ۱۶ جزوه آموزشی تدبر در قرآن و سیره اهل بیت و تالیف و چاپ ۹ مقاله مربوط به تدبر در نشریات اشاره کرد. در حال حاضر ۳۲ پژوهشگر با این موسسه همکاری دارند.
آغاز نهضت قرانی پس از انقلاب
پس از هشت سال دفاع مقدس و پیروزی کشورمان، دشمن متوجه شد نمی‌تواند با این روش بر ایران غلبه کند؛ به همین دلیل این بار از طریق شبیخون فرهنگی و در عرصه جنگ نرم، ایمان مردم را هدف قرار داد تا با زخمی و مجروح‌کردن آن، به پندار غلط خود دین خدا و متدینان را از پای درآورد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین الهی‌زاده، مدرّس حوزه و دانشگاه و از شاگردان برجسته تفسیری حضرت آیت‌ا... عبدا... جوادی‌آملی همراه گروهی از شاگردان ایشان کوشیدند در مسیر تداوم راه امام‌خمینی (ره) برای حمایت از دین خدا و در پیروی از فرمایشات مقام معظم رهبری برای رویارویی با شبیخون فرهنگی و جنگ نرم دشمن گام بردارند؛ از این‌رو تلاش کردند نیاز‌های ضروری دینی مردم را با بهره‌گیری از قرآن و سیره برطرف کنند.
مسئول فرهنگی این موسسه می‌گوید: پس از انقلاب توجه ویژه‌ای به قرآن و برنامه جامع هدایت انسان‌ها شد که می‌توان از آن به عنوان نهضت قرآنی یادکرد. با شکل‌گیری کلاس‌ها و جلسه‌های آموزش روخوانی و روان‌خوانی قرآن در مدارس، دانشگاه‌ها، مساجد و مراکز عمومی به‌تدریج یکی از نخستین مراحل انس با قرآن در سطحی گسترده شکل گرفت. از آن پس تعلیم و تعلم صوت و لحن و قواعد و ضوابط زیبا خواندن قرآن، حفظ آیات و سوره‌ها و آشنایی با ترجمه آیات و مفاهیم این کتاب مقدس رو به گسترش رفت که همه از مراحل اولیه انس با قرآن هستند.
هنوز درک کامل قرآن صورت نگرفته است
نوروزی ادامه می‌دهد: امروز با جمع بسیاری قرآن‌آموز به‌ویژه میان قشر تحصیل‌کرده مواجهیم که مراحل آغازین انس با قرآن را پشت سر گذاشته‌اند. آنها فراتر از تجوید، صوت و لحن و حتی ترجمه و مفاهیم قرآن، اندکی نیز به فهم قرآن می‌پردازند، اما هنوز درک کامل قرآن صورت نگرفته است. در سال ۱۳۸۰ حجت‌الاسلام الهی‌زاده با الهام از تفسیر المیزان علامه آیت‌ا... طباطبایی طرحی با نام تدبر در قرآن به جامعه علمی و به‌ویژه جامعه قرآنی کشور عرضه کرد.
وی بیان می‌کند: نخستین گام‌های پژوهش و تدریس تدبر را حجت‌الاسلام الهی‌زاده در کلاس‌های تفسیر پایه‌های ۷ تا ۱۰ حوزه علمیه قم به‌صورت ضمنی آغاز کرد و از آن پس دوره‌های متعدد تدبر بیشتر به همت او و تلاش تربیت‌یافتگانش انجام می‌گرفت.
نوروزی درباره مراکزی که تاکنون دوره‌های آموزشی را با همکاری این موسسه برگزار کرده‌اند، این‌طور می‌گوید: حوزه علمیه خواهران سراسر کشور و کانون قرآن و عترت، نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه تهران، دانشگاه امام صادق تهران، حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان تهران و مشهد، دارالقران آستان قدس رضوی، مدرسه علمیه عالی نواب، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دفتر تبلیغات خراسان رضوی، دانشگاه فردوسی مشهد، جامعه‌المصطفی‌العالمیه و مراکز مختلف حوزوی، دانشگاهی و قرآنی شهر‌های مشهد، تبریز، بناب، یزد، طبس، شیراز، بوشهر، بندرعباس از تلاشگران این عرصه هستند. دوره‌هایی نیز در کشور‌های افغانستان، سوریه، عمان، استرالیا و به‌تازگی ترکیه برگزار شده است.
حجت‌الاسلام الهی‌زاده سال ۱۳۸۶ موسسه‌ای تأسیس کرد تا با سامان‌دهی فعالیت‌ها پاسخ‌گوی درخواست‌ها باشد
می‌خواهیم کتاب خدا میان مردم حضور واقعی داشته باشد
پس از آنکه حجت‌الاسلام‌والمسلمین الهی‌زاده در سال ۱۳۸۶ از شهر قم به مشهد آمد و در جوار بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) مشغول کسب فیض شد، به‌دلیل استقبال روزافزون از این ایده برای تاسیس یک مرکز و موسسه اقدام کرد تا همه امور پژوهش و تدریس تدبر را برعهده گیرد و با سامان‌دهی فعالیت‌هایی که در طول سال‌ها به‌صورت پراکنده انجام شده بود، پاسخ‌گوی درخواست‌ها و نیازمندی‌های نو باشد و باعث پیشبرد هرچه بهتر امر تدبر در سطح کشور شود.
پس از این احساس ضرورت همراه برخی شاگردان و با پشتوانه مالی برخی خیّران به قرآن و ترویج آن پرداخت. مسئول فرهنگی موسسه ادامه می‌دهد: این موسسه سال ۱۳۹۰ با عنوان «موسسه فرهنگی تدبر در قرآن و سیره» به ثبت رسید. همان‌گونه‌که در عنوان موسسه آمده است، تدبر در مصادیق ثقلین را که پیامبر وصیت فرموده‌اند، مبنا قرار داده است که در قالب آثار دیگر موسسه با عنوان‌های تدبر تربیتی و موضوعی قرآن، سیره و نظام عمل به قرآن ارائه می‌شود.
وی با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب می‌افزاید: ما معتقدیم همه آحاد جامعه باید با قرآن ارتباط برقرار کنند، بتوانند قرآن بخوانند، قرآن را بفهمند و در آن تدبر کنند. آنچه ما را به حقایق نورانی می‌رساند تدبر در قرآن است. ما می‌خواهیم کتاب خدا میان مردم حضور واقعی داشته باشد و آموختن و تدبر و تعمق در آن برای همه به‌خصوص جوانان و نوجوانان امری رایج شود. وی یادآور می‌شود: تدبر برای تفسیر نیست؛ برای فهمیدن متن قران است. اگر جوان مسلمان به قرآن انس پیدا کند و فرصت تدبر در آن را به خود بدهد، بسیاری از شبهات دشمنان بی‌اثر می‌شود. امروز دنیای اسلام به این تدبر احتیاج دارد.
تلاش می‌کنیم همسایه مدار باشیم
دین مقدس اسلام، برنامه‌ای جامع و کامل برای سعادت بشر در دنیا و آخرت است که جنبه‌ها و نیازمندی‌های فردی و اجتماعی، جسمی و روحی او را در نظر دارد و درباره همسایه‌داری نیز رهنمود‌های سودمندی بیان کرده است. نوروزی با اشاره به این موضوع می‌گوید: متأسفانه در دنیای ماشینی امروز روابط عاطفی و انسانی مردم با یکدیگر چنان به ضعف و خاموشی گراییده است که همسایگان نزدیک نیز کوچک‌ترین خبری از حال همدیگر ندارند و حتی گاهی پس از چندین سال سکونت در یک محل، هنوز نام یکدیگر را نمی‌دانند. موسسه تدبر در قرآن و سیره باتوجه به رویکرد قرآنی‌اش بی‌شک از سفارشات قرآنی بهره می‌برد و می‌خواهد آن را الگوی کاری خود قرار دهد.
مسئول فرهنگی موسسه درباره برنامه‌های قرآنی برای همسایگان می‌گوید: ما به این روایت که حد همسایه‌داری تا ۴۰ خانه از هر طرف است، توجه کرده‌ایم و درنظر داریم برنامه‌های عمومی‌مان را برای اهالی محله برگزار کنیم. این کلاس‌ها از ساعت ۷:۳۰ صبح به مدت ۴۵ دقیقه برگزار می‌شود و تاکنون استقبال خوبی از این دوره‌ها ازسوی همسایه‌ها شده است.
هنوز هم این موسسه برای اهالی محل غریبه است
محمدی یکی از کسبه درباره این موسسه می‌گوید: تبلیغاتشان را دیده‌ام، اما فرصت شرکت در این کلاس‌ها را ندارم. ساعت ۷:۳۰ خیلی زود است و من تاکنون در این کلاس‌ها شرکت نکرده‌ام.
سهیلی یکی دیگر از کسبه محل وقتی نام موسسه را می‌شنود با تعجب بیان می‌کند: باوجود اینکه چندسال است در اینجا مغازه دارم این موسسه را نمی‌شناسم و درباره برنامه‌ای که می‌گویید اطلاع ندارم. وقتی به او نشانی موسسه را می‌دهم، می‌خندد و می‌گوید: چه جالب! من فکر می‌کردم اینجا مربوط به بسیج یا سپاه است و هرگز فکر نمی‌کردم موسسه قرآنی باشد.
حسینی می‌گوید: دوست دارم در این کلاس‌ها شرکت کنم، اما با زمان برنامه‌هایم جور درنمی‌آید. من کاسب هستم و باید حدود ساعت ۹ مغازه‌ام را باز کنم. قبل از این زمان هم باید به‌دنبال کار‌های بانکی و برنامه‌های دیگر باشم. برای به‌دست‌آوردن اطلاعات بیشتر تصمیم گرفتم در کلاس شرکت کنم و با مخاطبان گفتگویی داشته باشم.
فقط چهار نفر سر کلاس هستند و کلاس در ساعت ۸ شروع می‌شود. با یکی از خانم‌هایی که در کلاس حاضر است، سر گفت‌و‌گو را باز می‌کنم. او که یکی از شاگردان قدیمی این موسسه است، می‌گوید: از کلاس‌ها راضی هستم و تا جایی‌که بتوانم در کلاس‌ها حاضر می‌شوم. وی ادامه می‌دهد: البته در حال حاضر استاد کلاس به کربلا رفته است و حجت‌الاسلام والمسلمین مقامی به‌جای ایشان برای تدریس می‌آیند.
این شاگرد قدیمی یکی از دلایل کم‌بودن تعداد مخاطبان و تاخیر نیم‌ساعته آغاز کلاس را اطلاع‌رسانی‌نکردن درست از ادامه کلاس‌ها بدون حضور استاد عنوان می‌کند و می‌افزاید: بسیاری از شاگردان فکر می‌کنند کلاس‌ها به دلیل سفر استاد به کربلا تعطیل است درصورتی‌که حجت‌الاسلام مقامی زحمت تدریس را در غیاب استاد به‌عهده گرفته‌اند؛ این موضوع باید به اطلاع شرکت‌کنندگان در کلاس می‌رسید. وی درباره شاگردان این موسسه می‌گوید: دو سه‌نفر از شاگردان موسسه از مکتب نرجس می‌آیند و عده‌ای میان‌سال نیز هستند که درباره آنها اطلاعی ندارم.
سراغ همسایه‌های مرکز می‌روم و از آنها درباره این موسسه می‌پرسم. عسکری که ۲۵ سال است در این محله زندگی می‌کند، می‌گوید: بعضی روز‌ها به همراه یکی از همسایه‌ها در این کلاس‌ها شرکت می‌کنم. او خوشحال است که این مرکز قرآنی در محله‌شان فعالیت می‌کند. البته این موضوع را نیز یادآوری می‌کند که اغلب به‌دلیل سردی و آلودگی هوا نمی‌توانند صبح زود در این کلاس‌ها شرکت کنند.
* این گزارش در شماره ۸۴ شهرارا محله منطقه ۸ مورخ ۱۷ دی ماه سال ۱۳۹۲ منتشر شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
