از تولد در نجف تا شهادت در خوزستان 
دیگ سمنو باید توسط دخترهای خانه باز می‌شد 
«بشارت»، قلب قرآنی گلشهر
انتهای دیوار‌های رنگی و نقاشی‌شده مدرسه شهیدجعفری، ما را می‌رساند به دارالقرآن بشارت؛ نامی پرآوازه و نیکو بین اهالی محدوده گلشهر که از اواسط دهه ۷۰ بر سر زبان‌ها آمد و خیلی‌زود جای خود را درمیان قشر قرآن‌دوست این محله بازکرد.
این مکان اکنون در بنایی نوساز دوباره فعالیت‌های قرآنی خود را در خیابان شهید شفیعی ۵۶ و در محله امیرالمؤمنین(ع) از سرگرفته است. گپ‌وگفت ما با مدیران سابق و فعلی این مرکز قرآنی به این دلیل انجام شد تا با مروری بر عملکرد آن، به راز ماندگاری نام دارالقرآن بشارت درگلشهر پی ببریم.
مرکزی که عمده مخاطبان آن دانش‌آموزان هستند و زیر نظر اداره آموزش و پرورش منطقه تبادکان فعالیت می‌کنند.
ظرفیت خوب قرآنی گلشهر
در سال ۱۳۷۸ و هم‌زمان با صدمین سالروز تولد امام‌خمینی (ره) تصمیم بر این شد که صد دارالقرآن در سراسر کشور تأسیس شود که دارالقرآن «بشارت» یکی از آنها بود. بشارت ابتدا در خواجه‌ربیع و خیابان بهمن تأسیس شد و دو سال از تأسیس آن گذشته بود که غلامحسین نصراللهی مدیریت آن را بر‌عهده گرفت؛ فردی که نامش به اندازه دارالقرآن بشارت برای اهالی محله و قرآن‌آموزانش آشنا و محترم است.
نصراللهی در‌حالی مدیریت این مکان را به عهده گرفت که به گفته او شرایط خیابان بهمن در آن سال‌ها و نامناسب‌بودن مکان دارالقرآن، این مرکز را به اهدافی که در نظر داشت، نرساند و به‌همین‌دلیل پساز تصدی مدیریت، پیشنهاد انتقال دارالقرآن به محدوده گلشهر را مطرح کرد؛ «در آن سال‌ها گلشهر یکی از قطب‌های قرآنی مشهد به شمار می‌رفت. به‌دلیل اجرای فعالیت‌های قرآنی در شهر، می‌دیدیم که این منطقه ظرفیت خوبی دارد. در مسابقات دانش‌آموزی که در منطقه تبادکان برگزار می‌شد، همیشه مقام‌های اول تا سوم به‌ویژه در رشته‌های آوایی قرآن، متعلق به دانش‌آموزان این منطقه از شهر بود.»
اعتماد و صمیمیت در بشارت
غلامحسین نصراللهی از سال۸۰ تا ۹۵ مدیریت دارالقرآن بشارت را بر‌عهده داشت و در دوره او، این مرکز یکی از مراکز قوی قرآنی در کشور بود. طولانی‌شدن مدت مدیریت او سبب شد نام دارالقرآن بشارت با نام آقای نصراللهی پیوند بخورد.
او این اقبال و احترام مردم را از برکت قرآن و صمیمیتی که بر فضای معنوی اینجا حاکم بوده است، می‌داند و می‌گوید: حس اعتماد و صمیمیتی که میان دانش‌آموزان، اولیا و اهالی‌محل با این دارالقرآن برقرار بود، تا سال‌های بعد پابرجا ماند. اگر کسی چندسال به اینجا رفت‌وآمد داشت، ارتباطش دائمی شد و حتی پساز دوران مدرسه هم ادامه یافت، به‌طوری‌که دانش‌آموزان دهه‌های قبل، حالا پدرومادرانی هستند که به‌واسطه همان اعتماد و دوستی، فرزندان خود را هم با این محیط آشنا کرده‌اند و خواهان حضورشان در این فضا هستند.
قرآن ملیت ندارد
افراد متعددی فعالیت قرآنی خود را از بشارت آغاز کرده‌اند و حالا جزو سرآمدان حوزه‌های علم و هنر و حتی ورزش هستند. بسیاری از حافظان و قاریانی که خاستگاهشان اینجا بوده است، در حال حاضر در دیگر مراکز فرهنگی و قرآنی، مشغول فعالیت‌اند. برای مثال خانم مهدوی، یکی از حافظان قرآن، از مربیان دارالقرآن آستان قدس‌رضوی است. مجتبی حسینی، عضو گروه تواشیح این مرکز و درحال‌حاضر عضو تیم‌ملی فوتبال افغانستان است.
اگر کسی چندسال به اینجا رفت‌وآمد داشت، ارتباطش دائمی شد و حتی پساز دوران مدرسه هم ادامه یافت
علی‌احمد محسنی هم از دیگر مهاجرانی است که حالا دروازه‌بان تیم ملی افغانستان است. به گفته آقای نصراللهی «در اینجا هیچ‌وقت حرف ایرانی و غیرایرانی مطرح نبوده است؛ زیرا ایمان داریم که قرآن ملیت ندارد و برای همه ابنای بشر آمده است.»
مکانی دائمی برای بشارت
نصراللهی که همه عمر آموزشی خود را وقف قرآن کرده، معتقد است که تأثیر و برکت کار در این حوزه را در زندگی شخصی خود به‌وضوح دیده است؛ «داشتن زندگی خوب و آرام و فرزندان صالح و موفق دارایی‌هایی هستند که از برکت قرآن دارم.»
نصراللهی اگرچه مدتی است سال‌های خدمت خود را به پایان رسانده و در اصطلاح زمان بازنشستگی‌اش فرا‌رسیده، گویی نشستن و کاری به‌سرانجام‌نرساندن با خلق و خویش ناسازگار است. در تلاش و همت او برای دارالقرآن بشارت همین بس که در ساخت مکان جدید از هیچ کمکی دریغ نکرد تا داشتن یک مکان دائمی برای این مرکز قرآنی خوش‌نام و قدیمی که آرزوی بسیاری از اهالی آن بوده است، به وقوع بپیوندد.
در سال ۱۴۰۰ یعنی زمانی‌که کرونا کم‌کم داشت دست از سر محافل و جمعیت‌هایی که تعطیل شده بودند برمی‌داشت، با درخواست صاحب‌ملک مبنی‌بر اتمام مدت اجاره، دارالقرآن بشارت عملا بی‌مکان شد و فکر یافتن جایی جدید به دست‌اندرکاران این مرکز سپرده شد.
اینجا بود که ایده ساخت یک مکان دائم برای دارالقرآن بشارت مطرح شد؛ اتفاقی که شاید در ابتدا بزرگ و پرخرج به نظر می‌رسید، اما با تکیه بر طرح «خیرین آسمانی» بنای این مکان معنوی زودتر از آنچه گمان می‌رفت، به بهره‌برداری رسید.
یادبودی از خیرین آسمانی
فاطمه‌سادات آزاده، مدیر فعلی دارالقرآن بشارت، ساخته‌شدن بنای فعلی را در درجه‌اول از همت آقای نصراللهی، سپس مدیون مشارکت و همیاری دیگر همکاران می‌داند؛ «در دوره تعطیلی دارالقرآن با حضور در مدارس منطقه تبادکان، از همکاران خود برای مشارکت در ساخت بنای دارالقرآن دعوت کردیم؛ بدین‌صورت که به نیت درگذشتگانشان و برای خیرات، مبلغی را وقف ساخت این بنا کنند.
درعوض نام و یاد آن عزیزان تا زمانی‌که این محفل قرآنی برپاست، در این مکان معنوی گرامی داشته‌خواهدشد. افراد بسیاری به نیت والدین و دیگر عزیزان ازدست‌رفته‌شان در این عمل نیک مشارکت کردند، اما کسانی هم بی‌آنکه بخواهند نامی از آنها ذکر شود، خشتی بر این بنا نهادند.»
دیوار راهرو ورودی ساختمان دارالقرآن مزین به عکس آن چهره‌های آسمانی است و اهالی بشارت به‌جبران این نیکوکاری و برای شادی روح آنها هر پنجشنبه به نیت یک عزیز به ختم سوره مبارکه ملک می‌نشینند.
دارالقرآن، پلی فرهنگی
فاطمه‌سادات آزاده که حدود یک دهه از سابقه حضورش در آموزش‌وپرورش می‌گذرد، پساز آموزگاری در پایه‌های مختلف دبستان، از سال۹۸، عهده‌دار مدیریت دارالقرآن بشارت شد. تأثیر و نفوذ گسترده‌تر، دلیل علاقه او به محیط کاری جدید است؛ «وقتی در کلاس درس معلم هستم، جامعه‌ای که با آن در ارتباطم بسیار محدود است.
بیشتر با همان سی‌دانش‌آموز کلاس سروکار دارم و درنهایت اگر طرح خوبی داشته باشیم، می‌شود برای کل مدرسه اجرا کرد. اما در دارالقرآن علاوه‌بر اینکه با عده بیشتری از دانش‌آموزان طرفیم، منطقه وسیع‌تری را هم می‌توانیم تحت‌تأثیر قرار دهیم.
با تعداد بیشتری از مدارس در ارتباط مداوم هستیم و برنامه‌های بزرگ‌تر و جدی‌تری را اجرایی می‌کنیم. برای مثال امسال درزمینه هیئت‌های مذهبی مدارس مشغول فعالیتیم و تمرکز خود را روی این موضوع گذاشته‌ایم. به همین دلیل تقریبا کل منطقه تبادکان با این دارالقرآن و فعالیت‌های آن آشنا شده‌اند. علاوه‌بر‌این دارالقرآن‌ها پلی هستند میان مدارس و نهاد‌های فرهنگی شهر و از این طریق می‌توان امید داشت که برنامه‌های مؤثر در مقیاس بزرگ‌تری اجرا شود.»
کارگاه‌های فرهنگی برای مدارس
آزاده درباره طرح هیئت‌های مذهبی مدارس می‌گوید که هسته اولیه هیئت با حضور استادان در مدارس و با انتخاب حدود شصت‌دانش‌آموز برتر در زمینه‌های علمی و اخلاقی شکل می‌گیرد. در قدم بعدی با‌توجه‌به شرایط و نیاز‌های هر مدرسه با کمک استادان، دانش‌آموزان و کادر مدرسه، مشکلات آنجا به‌صورت تخصصی بررسی می‌شود و برنامه‌های مختص همان مدرسه طراحی و اجرا خواهد شد.
به‌ویژه بین دانش‌آموزان مدارس متوسطه این برنامه با جدیت بیشتری در‌حال اجراست؛ «متأسفانه شاهد‌یم که دختران نوجوان با‌توجه‌به حساسیت سنین نوجوانی درزمینه عزت نفس و هویت دخترانه کمی ضعف دارند. با همراهی متخصصان در این زمینه کارگاه‌های مرتبط و مفیدی را برای دانش‌آموزان و والدین برگزار کردیم.
در بعضی مدارس که موفق شدیم کارگاه‌ها را به‌صورت کامل برگزار کنیم، مدیران رضایت خود را از نتایج حاصل از این آموزش‌ها ابراز کردند. آنها تأکید داشتند که نسبت‌به سال‌های گذشته، آمار آسیب‌های اجتماعی در مدارس کمتر شده است.»
با استعداد‌ها بشارتی می‌شوند
خانم مدیر در توضیح کلاس‌ها و دوره‌های برگزار‌شده در دارالقرآن به برخی کلاس‌های آموزشی اشاره می‌کند که جنبه عمومی و همگانی دارند؛ «برخی کلاس‌های آموزشی قرآن و دوره‌های تربیت‌قرآنی برای همه دانش‌آموزان است و از هر نقطه شهر که باشند، محدودیتی برای ثبت‌نام و حضور در کلاس ندارند، مانند کلاس‌های روخوانی و روان‌خوانی.
اما کلاس‌های تخصصی مانند آموزش صوت و لحن تخصصی، تجوید و... مختص دانش‌آموزان منطقه تبادکان است. چگونگی انتخاب دانش‌آموزان برای کلاس‌های تخصصی بدین‌شکل است که در ابتدای هرسال تحصیلی، معمولا با مراجعه استادان به مدارس، از دانش‌آموزان استعدادیابی می‌شود و دانش‌آموزانی که علاقه و اشتیاق به آموزش‌های تخصصی قرآنی دارند، به دارالقرآن‌ها معرفی می‌شوند.»
دارالقرآن بشارت حدود دویست‌قرآن‌آموز دارد که از کودکان چهارساله تا بزرگ‌سالان را شامل می‌شود. نام آن برای دهه‌شصتی‌ها تا دهه‌نودی‌های این محله آشناست.
خانم مدیر معتقد است یکی از کارکرد‌های اصلی دارالقرآن، آموزش غیرمستقیم به دانش‌آموزان است. او در این سال‌ها شاهد بوده است که بچه‌ها در بازه زمانی حضور در دارالقرآن و تحت‌تأثیر معنویت فضا، به‌طورکلی تغییرات مثبتی را از سر می‌گذرانند.
ماندگاری یک نام نیک
سیدمهدی‌حسینی، از خیران نیکوکاری است که بنای این دارالقرآن به همت افرادی مثل او ساخته شده است. در روزگاری که صوت قرائت قاریان معروف روی نوار‌های کاست ضبط می‌شد و در‌دسترس عشاق تلاوت قرار می‌گرفت، در محافل قرآنی جایی وجود داشت به نام «نوارخانه»؛ چیزی شبیه واحد سمعی‌بصری این روزها.
یکی از کارکرد‌های اصلی دارالقرآن، آموزش غیرمستقیم به دانش‌آموزان است
حسینی که مسئول نوارخانه مسجد اعظم سجاد بوده، آنجا با آقای نصراللهی آشنا و دوست می‌شود. حسینی از بازاریان خوش‌نامی است که تا حد توان خود، به رفع احتیاجات مالی اجرای برنامه‌های فرهنگی پرداخته و در روند ساخت دارالقرآن، دست یاری دست‌اندرکاران را به‌گرمی فشرده است.
حال و هوای خوب بشارت
مهدی احمدآبادی، نوجوان دهه‌هشتادی، اهل محله گلشهر است و روز‌های زیادی از سال‌های کودکی و نوجوانی خود را در دارالقرآن بشارت سپری کرده. او دارنده مقام‌های متعدد استانی و کشوری در رشته‌های مختلف قرآنی و یکی از اعضای گروه تواشیح دارالقرآن بشارت هم بوده است.
گفت‌وگوی صمیمی و خوش‌وبش‌های استاد‌شاگردی میان او و آقای نصراللهی، نشان از رفاقتی عمیق دارد که حتی پساز اتمام دوران مدرسه همچنان ادامه یافته است.
احمدآبادی بهترین خاطرات از دوران حضورش در دارالقرآن را مربوط به اوقاتی می‌داند که در‌کنار امور آموزشی، اردو‌ها و برنامه‌های تفریحی هم برای دانش‌آموزان تدارک دیده می‌شد؛ «افراد بسیاری صرفا برای حضور در محیط صمیمانه اینجا عضو می‌شدند.
بعضی‌ها فقط علاقه داشتند که در یک محیط قرآنی حضور داشته باشند و لزوما برای آموزش تخصصی نمی‌آمدند. چیزی در فضای درالقرآن و در ارتباطات بین ما بود که ما را جذب این محیط می‌کرد.»
* این گزارش دوشنبه یکم بهمن‌ماه ۱۴۰۳ در شماره ۶۰۹ شهرآرامحله منطقه ۵ و ۶ چاپ شده است.
لینک کوتاه
ارسال نظر
نظرات بینندگان
ناشناس
| 
۱۴:۲۷ - ۱۴۰۳/۱۲/۰۷
آدرس دقیق
آوا و نمــــــای شهر
