نخستین ساکنان مشهد چه کسانی بودند؟ 
همسر شهیدتوسلی: ابوحامد انتخاب و افتخار من است 
خادم گل حرم مطهر امام رضا(ع)
رستم کریم‌دادی نزدیک یک‌سال است توفیق خدمت در یکی از خاص‌ترین بخش ها‌ی حرم را پیدا کرده است. جایی که گلآرایی گلهای مضجع شریف رضوی و دیگر قسمت‌ها در آن انجام می‌شود.
عطر گل، فضا را پر کرده است. مرد، تندتند مشغول پیچ‌و‌خم‌دادن ساقه‌ها و جانمایی گل‌ها در سبد چوبی است. چندشاخه گل داوودی و لیلیوم و مریم خوش‌بو درهم پیچیده شده است. هرشاخه گلی را که در سبد می‌گذارد، صدایی به گوشش می‌رسد؛ «پسرم! مریضِ جواب‌کرده دارم. او را یادت کنی. جوان در کما دارم. از خودش که رئوف است، بخواه واسطه شود تا عمر فرزندم به دنیا باشد.» و رستم می‌ماند و چشمان ملتمس زائر.
رستم کریم‌دادی نزدیک یک‌سال است توفیق خدمت در حرم امام‌رضا (ع) را پیدا کرده است، آن هم در یکی از خاص‌ترین بخش ها‌ی حرم؛ شمیم رضوان. جایی که گلآرایی گلهای مضجع شریف رضوی و دیگر قسمت‌ها در آن انجام می‌شود.
در آستانه میلاد امام‌رضا (ع) به‌سراغ خادم حضرتش می‌رویم که ساکن محله ایثارگران است تا از حال‌وهوای این روزهایش در دهه کرامت برایمان بگوید.
دعوت به حرم در روز‌های ناامیدی
بیست‌و‌پنج‌سالی می‌شود که به‌واسطه برادر بزرگ‌ترش به دنیای گل و گلآرایی وارد شده است. اما تمام آن بیست‌و‌پنج‌سال یک طرف و این ۹ ماه خدمت در بخش «شمیم رضوان» حرم مطهر، طرف دیگر.
او تعریف می‌کند: بعداز یک عمر کار در یک گل‌فروشی بنا به دلایلی از آنجا بیرون آمدم. صاحب‌کارم آدم خوبی است. بعداز قطع همکاری، شبی با من تماس گرفت که «جایی گل‌آرا می‌خواهند، اما قرار نیست پولی بدهند. می‌روی؟»
آقارستم در شرایط بیکاری و بی‌پولی بود، اما وقتی از آن سوی خط نام گلآرایی حرم به گوشش رسید، از ذوق چشمانش پر از اشک شد و بی‌درنگ قبول کرد.
کریم‌دادی در‌حالی‌که دوباره بعداز چندماه با بازگوکردن ماجرای آن روز، چشمانش به اشک می‌نشیند، ادامه می‌دهد: هروقت به مناسبت عید و جشن به حرم مطهر آقا شرفیاب می‌شدم و چشمم به گل‌آرایی‌های صحن و سرا می‌افتاد، از ته دل آرزو می‌کردم کاش حتی شده برای یک‌بار قسمتم شود که گلآرایی بخشی از حرم را انجام دهم.
حالا از روزی که آقارستم در بخش شمیم رضوان حرم مشغول به کار است، ماه‌ها می‌گذرد. او تعریف می‌کند: مدیریت گلهای اهدایی تهران را آقای فرجی برعهده‌دارد که با آقای باقری، مدیر گل‌فروشی‌ای که گفتم، سابقه دوستی دیرینه دارند. آقای فرجی از ایشان خواسته بود کسی را که به گلآرایی تسط دارد، معرفی کند. شبی را که آقای باقری با من تماس گرفت و این خبر را داد، هیچ‌وقت از یاد نمی‌برم. برای لحظاتی شوکه شده و زبانم بند آمده بود. من کجا و خادم حریم امن آقا شدن کجا! من کجا و آراستن گلهای مضجع شریف کجا!
معجزه رخ داد
کریم‌دادی این اتفاق را، چون معجزه‌ای در زندگی‌اش می‌داند و از روزی می‌گوید که برای اولین بار بی‌هیچ سؤال و جوابی، لباس سبز خادمی را به او دادند و نشان افتخار بر سینه‌اش نصب شد؛ «هر بار که شیفت خدمت من است و این لباس را می‌پوشم، باورم نمی‌شود این عنایت قسمت من شده باشد. برای همین هروقت می‌خواهم کارم را شروع کنم وضو می‌گیرم و سعی می‌کنم حرمت این لباس و این خدمت و شأن و افتخار خادمی را با همه وجود رعایت کنم.»
دعا می‌کنم توفیق این خدمت همیشه با من بماند
- آقای کریم‌دادی، گلآرایی حرم مطهر فقط برای روز‌های خاص و میلادهاست یا همیشه این کار انجام می‌شود؟
هرروز سبد‌های گل برای مضجع شریف و روی ضریح حرم مطهر آماده می‌شود. فضاآرایی فقط در روز و مناسب خاصی انجام نمی‌شود. هر روز در چهارگوشه مضجع شریف، چهار سبد پر از گل جانمایی می‌شود. در بخش گلآرایی که در اتاقی در صحن نواب صفوی انجام می‌شود چهارنفر هستیم که به‌صورت چرخشی این کار را انجام می‌دهیم.
- درباره بخش شمیم رضوان بگویید.
شمیم رضوان یکی از بخش‌های حرم مطهر است که کار‌های مرتبط با گل و فضاآرایی و فرآوری گلهای این آستان مقدس در آن انجام می‌شود. هرروز گلهای اهدایی برای تزیین و سبدآرایی وارد حرم مطهر می‌شود. همان‌طور‌که گفتم، بیشترین گلهای اهدایی از بازار گل تهران و تهرانی‌هاست. یکی از اهداکنندگان گل، «ابراهیمی» نامی است که از تولیدکنندگان بزرگ گل در پایتخت است. سه‌روز اول هفته روز اهدایی ایشان است. سه روز بعد را هم گل‌فروش‌ها و بازار گل مشهد گل اهدا می‌کنند.
- ماندگاری گلهای روی ضریح چندروز است؟
گل اگر در جای مناسب باشد، تا چند روز، تازه و خوش‌بو می‌ماند، اما تعویض روزانه گلهای حرم داستان دیگری دارد. این گلهای زینت‌شده نشان‌دهنده ارادت مردم به آقاست. گلهای زیادی به حرم فرستاده می‌شود تا هرروز روی گنبد و بارگاه، خودنمایی کند. شبانه سبد‌ها و دسته‌های گل جانمایی می‌شود و دوباره فردا صبح، این گل‌ها با سبدی از گلهای تازه عوض می‌شود و به بخش فرآوری گل انتقال می‌یابد.
بیشترین گلهای اهدایی از بازار گل تهران و تهرانی‌هاست
- با گلهای روز قبل چه می‌کنند؟
این گل‌ها به واحد فرآوری شمیم رضوان که در بازار غدیر در ابتدای خیابان آیت‌الله بهجت است، برده می‌شود. گل‌ها بعداز جداسازی گلبرگ‌ها وارد دستگاه مخصوص خشک‌کردن می‌شود. بعداز خشک‌شدن گل‌ها نوبت به بسته‌بندی برای اهدای آنها به زائران امام‌رضاست. این بسته‌های گل خشک در صحن امام‌خمینی (ره) چندنوبت در هفته ازسوی خادمان امام‌رضا (ع) به زائران اهدا می‌شود.
- بیشترین گل اهدایی چه نوعی است و گلی که برای اعیاد و روز‌های عزا استفاده می‌شود، یکی است؟
داوودی، گلایل، لیلیوم، عروس، رز قرمز و... گلهای این سبد‌ها را تشکیل می‌دهد. تنوع گلهای اهدایی زیاد است. گل‌هایی با رنگ شاد برای همه روز‌ها و فصول سال است. در مناسبت‌های خاص مثل میلاد امام‌رضا (ع) ورودی همه صحن‌ها و در جای‌جای حرم گلآرایی دیده می‌شود. در روز‌های عزا مثل شهادت امام‌رضا (ع) یا عاشورا و تاسوعا سبد‌های گل به رنگ سیاه است.
- حس و حالتان از اینکه یکی از چهار گل‌آرای مضجع شریف امام‌رضاست، چگونه است؟
حس و حالم توصیف‌کردنی نیست. اینکه منِ کمترین لایق شده‌ام و مورد لطف امام مهربانی قرار گرفته‌ام، یک دنیا فخر است و مایه دل‌خوشی. اینکه زائر از من می‌خواهد از امام‌رضا (ع) بخواهم بیمارش را شفا دهد، یا مادری می‌گوید از امام‌رضا (ع) بخواهم واسطه عاقبت‌به‌خیری و خوشبختی جوانش شود، یا پدر و مادر خودم در روز شیفتم التماس دعا می‌گویند و برایم از ته دل دعا می‌کنند، برایم بهترین حال و دل‌خوشی است. دعا می‌کنم تا عمرم به دنیاست، توفیق این خدمت از من گرفته نشود.
* این گزارش شنبه ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۵۶ شهرآرامحله منطقه ۱ و ۲ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
