خاطرات هادی طالبی از رمضان‌های محله چهنو

هادی طالبی، زاده چهنو است. خاطرات کودکی و جوانی او گره خورده‌است به گذشته این محله. او همه سال‌های زندگی‌اش را در کوچه‌پس کوچه‌های چهنو گذرانده و از زیر و بم تغییرات آن آگاه است. آن‌طورکه می‌گوید یکی از عناصری که طی این سال‌ها تغییر چندانی نداشته، مسجد رضویه است که از قدیم‌الایام پاتوق همسایه‌ها بوده‌است؛ به‌ویژه ماه رمضان‌های هرسال که شلوغ‌تر هم می‌شود.

نذر شیر و خرما

مسجد رضویه در سال۱۳۵۲ ساخته و سپس در سال۱۳۵۹ تجدید بنا می‌شود. از همان ابتدا پایگاه مردمی محله بوده است و اهالی مراسم مختلف مذهبی خود را اینجا برگزار می‌کنند. ماه محرم‌ها مسجد، محل اسکان زائران است و در ماه رمضان هم هر شب برنامه سخنرانی و قرآن‌خوانی برقرار است.

به گفته هادی طالبی چهار سال پیش اهالی تصمیم می‌گیرند که در ماه رمضان مراسم دیگری هم داشته‌باشند و سفره افطاری پهن کنند؛ «یکی از اهالی بانی شد و به نیت شادی روح امواتش موقع افطار در مسجد، شیر و خرما خیرات کرد.

پس از او همسایه‌های دیگر هم یکی‌یکی اضافه شدند. هیچ برنامه‌ای برای سفره افطاری نداشتیم، اما آن سال طوری شد که هر شب در مسجد سفره افطاری پهن شد. حالا هر سال چند بانی داریم که هرکس چیزی خیرات می‌کند و سفره افطاری روزه‌داران را در مسجد پهن می‌کنند.»

سی نفر از همسایه‌ها میزبان شدند

هادی آقا از همدلی همسایه‌ها در سی شب ماه مبارک رمضان می‌گوید و اینکه همه پای کار هستند؛ «مرد‌ها کمک‌حال بانی می‌شوند و مواد اولیه و خوراکی‌ها را تهیه می‌کنند. خانم‌ها که عموما در پایگاه بسیج محله عضو هستند، در آبدارخانه یا دیگ را برپا می‌کنند یا سفره را می‌چینند. کودکان و نوجوانان هم وظیفه شستن ظروف و انجام امور جانبی و ساده‌تر برنامه را برعهده دارند.»

این همسایه قدیمی چهنو از سال‌های دور هم می‌گوید. از سال‌هایی که مراسم ماه‌رمضان جور دیگری در محله برگزار می‌شد؛ «اهالی بیشتر در خانه‌های خودشان سفره پهن می‌کردند و ما سی شب ماه رمضان، مهمان خانه سی نفر از همسایه‌ها بودیم. حتی از‌آنجا‌که اوضاع مالی مردم بهتر بود، وسط کوچه گاو یا گوسفند هم ذبح می‌کردند تا سفره افطاری پهن شود. البته که بحث تجملات نبود و بیشتر برای ثواب سیرکردن روزه‌داران ماه مبارک این کار را انجام می‌دادند.»

بازی بچه‌ها بعد افطاری

طالبی خاطراتی هم از کودکی‌اش تعریف می‌کند، از روز‌هایی که ماه رمضان‌ها برای او رنگ و بوی دیگری داشته است؛ «ماه رمضان برای ما بچه‌های چهنو از وجه دیگری هم جذاب بود. شب‌های رمضان کوچه‌ها روشن و زنده بودند. بچه‌های محله هر شب بعد از افطار در کوچه و خیابان‌ها مشغول بازی می‌شدند.

ساعتی بعد از اذان مغرب کوچه‌های راسته چهنو پر از بچه می‌شد. در هر کوچه چند گروه مختلف جمع می‌شدند و تا پاسی از شب گل‌کوچک بازی می‌کردند. گاهی این تیم‌ها با هم مسابقه می‌دادند»

آن‌طور‌که طاهری می‌گوید این رسم بچه‌های چهنو تا امروز هم برقرار است، البته با یک فرق بزرگ؛ «بچه‌های مسجد حالا هم بعد از افطار مشغول بازی می‌شوند، اما سرجمع تعدادشان به بیست نفر هم نمی‌رسد. دیگر آن شور و هیجان سابق در کوچه‌پس‌کوچه‌های محله دیده نمی‌شود، چون خانواده‌ها بچه‌های کمتری دارند.»

او می‌گوید، مسجد رضوی برای حضور بچه‌ها در برنامه‌های رمضانی برنامه‌های متنوعی ترتیب داده است از‌جمله اینکه «قبل از افطار کرسی تلاوت قرآن را ویژه کودکان و نوجوانان برگزار می‌کنیم و با هدایایی از پیشرفت بچه‌ها تجلیل می‌شود. سال گذشته برای کودکانی که در تلاوت پیشرفت داشتند، عبا خریدیم تا به حضور در جلسات قرآنی بیشتر تشویق شوند.»

* این گزارش دوشنبه ۲۱ اسفندماه ۱۴۰۲ در شماره ۵۷۱ شهرآرامحله منطقه ۵ و ۶ چاپ شده است.