صدایش که اوج میگیرد، تماشاچیان هم نیمخیز میکنند. طوری کلمات را کنار هم میچیند که هیجان جمع را بیشتر کند. کمکم تماشاچیان هم با او همصدا میشوند و به تشویق پهلوانشان میپردازند. خودش معتقد است که این هیجان به گود منتقل میشود و کیفیت کشتی را افزایش میهد.
حاضران، او را «هادی عامل» گودهای کشتیباچوخه میخوانند و معتقدند که بدون حضورش، تماشای مسابقه کسلکننده است. «محمود شریف»مجری معروف مسابقات کشتی باچوخه است که در افزایش هیجان و اقبال تماشاچیان به این ورزش، نقش تأثیرگذاری داشته است.
او همچنین با احیا و راهاندازی چند گود کشتی باچوخه در مشهد و استان خراسان، قدمهایش را با خدمت به این رشته ورزشی هماهنگ کرده است.
شریف جزو معدود افرادی است که در آرامگاه فردوسی متولد شده و از کودکی با کشتی و پهلوانی بالیده و بزرگ شده است. او میگوید: «پدرم کارمند مجموعه فرهنگی توس بود و منزل ما در داخل باغ آرامگاه فردوسی قرار داشت. من هم در همان دوران متولد شدم و اولین گامهایم را در همین محوطه برداشتم.
هر روز به دیدن مجسمههای تالار زیرین میرفتم و داستانهای شاهنامه را مرور میکردم. قصههای شب دوران کودکیام همه داستانهای پهلوانان شاهنامه، چون رستم و سهراب و اسفندیار بود. با این داستانها و حماسهها بزرگ شدم و به آنها عشق میورزیدم. بهترین بازی و تفریح دوران کودکی من، کشتیباچوخه بود.
علاوهبر کشتی گرفتن در خانه و مراسم عروسی، در آن زمان هر هفته مسابقات کشتی باچوخه در توس برگزار میشد و من هم یکی از شرکتکنندگان همیشگی آن مسابقات بودم و جوایزی نیز میگرفتم. در دوره راهنمایی در مسابقات کشتیباچوخه مدرسه اول شدم.
بعد از آن نیز در مسابقات کشتی تبادکان رتبه اول را بهدست آوردم. همیشه در گودهای کشتی مشهد حاضر بودم. قوانین و قهرمانان کشتیباچوخه را نیز بهخوبی میشناختم.»
بازدید رئیس تربیتبدنی استان از شهر توس و نیاز به صحبت یک نفر بهعنوان نماینده، شریف را به فکر مجریگری میاندازد. خودش در توضیح ماجرا میگوید: «پدرم کارمند بود و با مسئولان سازمانهای مختلف ارتباط داشت. درنتیجه من هم فن بیان و هنر صحبت کردن در جمع را آموخته بودم. سال ۷۶ اعلام کردند که شکوهی، رئیس وقت تربیتبدنی استان خراسان، برای بازدید و رسیدگی به مشکلات ورزشی به توس میآید.
همه دنبال فردی بودند که بتواند بهخوبی صحبت و مشکلات ورزشی محله را مطرح کند. به پیشنهاد پهلوان بهروز پرهیزگار و حاجاحمد قادرآبادی، از پیشکسوتان کشتیباچوخه، اداره مراسم خیرمقدم و استقبال از رئیس سازمان تربیتبدنی و همراهان وی برعهده من گذاشته شد. در این مراسم، درکنار خیرمقدم بهعنوان نماینده مردم شهر توس، مطالب و خواستههای آنان را برای رئیس تربیتبدنی مطرح کردم.»
محمود شریف بعد از پشتسر گذاشتن این تجربه موفق، به فکر ورود به عرصه مجریگری گودهای کشتی باچوخه میافتد. او میگوید: «باوجودیکه در عرصه کشتی باچوخه هنوز حرفهایی برای گفتن داشتم، احساس کردم در مجریگری گود کشتی موفقتر خواهم بود.
وارد این عرصه شدم و بهعنوان مجریِ مسابقات گود کشتی فردوسی، کارم را شروع کردم. بعد از راهاندازی گود کشتیباچوخه مهدیآباد (بولوارتوس) به دعوت حاجمحمد رحیمی (از مسئولان و مجریان گود مهدیآباد)، مجریگری این گود را نیز بهعهده گرفتم و صبحهای جمعه در گود کشتی فردوسی و عصرهای همان روز در گود کشتی مهدیآباد بهعنوان مجری به فعالیت پرداختم.
از سال ۱۳۸۱ تاکنون نیز در میادین و گودهای کشتیباچوخه استان خراسان بزرگ ازجمله گود زینلخان اسفراین، گود حسینیه نینوای تایباد، گود روستای بار نیشابور، تربتجام، قوچان، کلات و تمامی گودهای کشتیباچوخه خراسان بزرگ بهعنوان مجری حضور داشتهام. همچنین برای اولینبار به دعوت آرش میراسماعیلی، سرمربی وقت تیم جودوی کشور، مجری مسابقات کشوری کشتی در مجموعه آزادی تهران شدم.»
محمود شریف، اولین مجری استفادهکننده از بلندگو در گود کشتیباچوخه بوده است. او استفاده از بلندگو را بر نحوه اجرای مسابقات و هیجان تماشاچیان تأثیرگذار میداند و میگوید: «درکنار آشنایی کامل با قوانین و مقررات کشتیباچوخه، یکی از ویژگیهای گزارشگر، داشتن صدای بلند و رساست تا بتواند در بین هیاهو و سروصدا، لحظهبهلحظه کشتی را برای تماشاچیان گزارش کند، با این وجود گاهیاوقات بهدلیل نرسیدن صدای مجری به تماشاچیان، در بیان نتیجه و نحوه کشتی گرفتنِ دو پهلوان اختلافاتی بهوجود میآمد.
با مشاهده این اختلافات برای اولینبار به فکر استفاده از بلندگو در مسابقات گود کشتیباچوخه افتادم. با ورود بلندگو، همه اتفاقات درون گود با وضوح کامل به گوش تماشاچیان میرسید و دیگر بهانهای برای مخالفت و اختلافنظر وجود نداشت. مجریان گود با بهکار بردن جملات شورانگیز، شوروحال خاصی را به گود کشتی دادهاند. تماشاگران نیز علاقه بیشتری به کشتیباچوخه پیدا کردهاند.»
گود کشتیباچوخه فقط مکانی برای کشتی نیست، بلکه محلی برای حفظ آیینهای سنتی، مذهبی و کمک به نیازمندان نیز محسوب میشود. محمود شریف با تاکید بر این مطلب میگوید: «در هیچ ورزشی به اندازه کشتیباچوخه، نام شهدا و ائمهاطهار (ع) برده نمیشود.
ما در گود کشتیباچوخه سنتهایی، چون شاهنامهخوانی، نقالی و ذکر فضایل و مرام پهلوانی را زنده میکنیم. یکی از مراسمی که در ورزشهای دیگر وجود ندارد، مراسم گلریزان است. ما در طول سال باتوجهبه اعلام نیازها و شرایط، گلریزانهایی را برای زندانیان، بدهکاران و نوعروسان نیازمند برگزار میکنیم.
تماشاچیان نیز کمکهای نقدی و غیرنقدی خود را به احترام گود کشتیباچوخه که یادآور پهلوانیها و مردانگیهای امامعلی (ع) است، تقدیم میکنند.»
شریف درکنار مجریگری، تلاش زیادی برای زنده نگهداشتن و ادامه فعالیت گودهای کشتیباچوخه انجام داده است. او میگوید: «در طول این سالها همه تلاش و کوششم را برای حفظ و گسترش کشتیباچوخه انجام دادهام؛ به همین دلیل بهدنبال شغل و پیشه دیگری نرفتم و تمام زندگیام را صرف گسترش و حفظ گودهایکشتیباچوخه کردم.
با تشویق طرفداران و دعوت از کشتیگیران باچوخه، تاکنون چند مراسم بزرگداشت برای پهلوانان پیشکسوت کشتیباچوخه برگزار کردهایم. همچنین چند گود کشتی نیمهتعطیل و تعطیل مانند گود کشتی فردوسی و چهاربرج را احیا و راهاندازی کردیم.
برای حمایت بیشتر از برگزاری مسابقات در گودهای کشتی به ادارات و سازمانهای مختلف (شهرداری، فرمانداری، فرهنگ ارشاد و...) مراجعه کردهایم، اما چون کشتیباچوخه از همان ابتدا بر مبنای حمایت مردم بوده و خاستگاه مردمی داشته است، حضور پرشور مردم و شهروندان، بهترین ضامن بقا و ماندگاری این ورزش سنتی خراسان است.»
شریف، کشتیباچوخه را میراث اجدادیاش معرفی میکند و میگوید: «گوشت و خون مردم خراسان و بهویژه توس با کشتیباچوخه عجین شده است. بسیاری از پهلوانان و نامداران جهان، چون غلامرضا و حمید قشنگ، احمد وفادار، حیدر چراغ، بهروز پرهیزگار و... با حمایتها و تشویقهای پرشور تماشاچیان از گودهای کشتیباچوخه پا به میدانهای ملی و بینالمللی گذاشته و برای ایران افتخار آفریدهاند.»
اما متأسفانه دیرزمانی است که کشتیباچوخه در توس، وضعیت خوبی ندارد و همین امر موجب کاهش تعداد پهلوانان خراسانی و توسی در عرصه بینالمللی شده است. او برخلاف تصور عموم، مشکل گودهای کشتیباچوخه را مالی نمیداند و میگوید: «مشکل امروز گودهای کشتیباچوخه پول نیست، بلکه میزان استقبال و حمایت طرفداران پرشور از گودهای کشتی است که نسبتبه گذشته کاهش یافته است.»
او برای حل این مشکل، از شهروندان مشهدی بهویژه اهالی بولوارشاهنامه میخواهد که با حضور پرشورشان، این میراث اجدادی را حفظ و حمایت کنند.
* این گزارش پنج شنبه، ۲۸ دی ۹۶ در شماره ۲۲۲ شهرآرامحله منطقه ۱۲ چاپ شده است.