
کتاب فروش محله فاطمیه، مربی تیم ملی کبدی ایران بوده است
هادی عسگری| کسانی که در محله فاطمیه مشهد زندگی میکنند، حتما چند باری از کتابفروشی طوسی خرید کردهاند. آنها میدانند این کتابفروشی یکی از واحدهای صنفی قدیمی محله است، اما شاید همه اطلاع نداشته باشند که صاحب آن مردی ورزشکار و ورزشدوست است که نزدیک به نیم قرن ورزش کرده است.
این هفته به سراغ سیدقاسم طوسیصدر رفتهایم تا با این ورزشکار قدیمی و کولهبار تجربههایش بیشتر آشنا شویم؛ کتابفروشی ۵۸ ساله که اگرچه مویی سپید کرده، ۴۶ سال ورزش از او مردی شاداب و سرزنده ساختهاست.
باز هم زمینهای خاکی!
طوسی که از کودکی در محله فاطمیه، که آن زمان به قلعه سمزقند موسوم بوده، سکونت داشته است، حال و هوای قدیم محله را اینطور توصیف میکند: آنوقتها این محدوده هنوز تکهزمینی پر از پستی و بلندی بود. جایی که الان شرکت آبوفاضلاب هست، قبلا قبرستان بود و خانه ما هم آخر این زمین قرار داشت.
گودی اندک قسمتی از آن که ۴۰ تا ۵۰ درخت نارون و توت داشت، باعث شده بود در آن آب جمع شود و پرندههای آبزی مثل مرغابی را دور و بر خود بکشاند که منظرهای جالب و تماشایی ایجاد میکرد.او ادامه میدهد: من از دوران نوجوانی و از سال ۱۳۴۵ در همین زمین ورزش میکردم.
در آن سال با کمک بچههای محل خارهای زمین را کندیم و پس از خط کشی آن، چهار سنگ سیمانی بزرگی را که از محدوده راهآهن آوردیم، بهعنوان دیرکهای دروازه کار گذاشتیم. به این ترتیب زمین فوتبالی راه انداختیم که بنیانگذارانش افرادی، چونهوشنگ کرامتی، احمد سِم و مجتبی حیدریان بودند و اسمش را هم به یاد یکی از بچههای محل بهنام منصوری که بر اثر بیماری فوت کردهبود، زمین فوتبال منصوریه گذاشتیم.
آنوقت تیم فوتبالی با عنوان البرز تشکیل دادیم و کمکم تعداد تیمهایی که در آنجا بازی میکردند، افزایش یافت.
زمین خراب شد؛ ورزش نه!
ورزشکار قدیمی محله ما تاریخچه دوران ورزشی خود را اینطور دنبال میکند: پنجتیم فوتبال در منطقه تشکیل شد که در زمین منصوریه بازی میکردند. جمعهها از صبح تا تاریکی هوا اینجا مسابقه فوتبال و جام برگزار میشد. سرانجام سال ۱۳۵۲ آستان قدس زمین را لودر انداخت و قطعهبندی کرد و به این ترتیب زمین ورزشی ما خراب شد.
زمین خاکی منصوریه تعطیل میشود، اما ورزش جوانانی که در آن فوتبال بازی میکردند، ادامه پیدا میکند. طوسی با همراهی دوتن از دوستانش به نام غلام شعبانپور و تقی فرامرزی با شور و اشتیاقی مضاعف زمینی را در بیابانهای نخودک مرتب و یک زمین فوتبال درست میکنند. آنها سپس تیمی به نام «پ هاش» را تشکیل میدهند که بیش از ۲۰ جام را در مسابقات محلی به خود اختصاص میدهد.
طوسی با همراهی غلام شعبانپور و تقی فرامرزی، زمینی را در بیابانهای نخودک مرتب و یک زمین فوتبال درست میکنند
مرد ورزشهای رزمی
مرد کهنهکار ورزش محله میگوید: دوری مسیر و مشکل رفتوآمد زمین فوتبال نخودک باعث شد فوتبال بازیکردن در زمینهای خاکی را ترک کنم. چندسال قبل از آن با پیشنهاد شخصی به نام رضایی که استاد کشتیکج و فنون رزمی و دفاع شخصی بود، به این ورزشها رویآوردهبودم.
این بود که فعالیتهای ورزشیام را در این زمینه دنبالکردم. پس از کسب مهارتها در فنون رزمی، در سال ۱۳۵۲، زمانی که در خدمت به سربازی به سر میبردم، از سوی لشکر ۷۷ خراسان برای گذراندن یک دوره تکاوری زیر نظر شیهان (استاد) روشنایی فرستاده شدم و پس از گذراندن یک دوره ویژه در تهران به عنوان کمکمربی استاد روشنایی انتخاب شدم.
او کارتی را که نشاندهنده گذراندن دوره آموزشی چریک و ضدچریک در سال ۱۳۵۳ است، نشانمان میدهد. قدیمی محله فاطمیه که تا اول انقلاب به ورزشهای رزمی مشغول بوده است، عنوان میکند: در روزهای انقلاب که در یک ابزارفروشی در خیابان امامرضا (ع) (تهران سابق) مشغولبهکار بودم، موفق به کسب کمربند مشکی در رشته دفاع شخصی که بعدها به آن آیکیدو میگفتند، شدم.
ورزشکار کتابفروش
با آغاز جنگ تحمیلی از سوی رژیم بعثی عراق، طوسی به همراه استادان خود علی زمانی، حسن یحیوی، رضا تازهجوان، رضایی و اسدی در مساجد محل و زیرنظر سپاه و بسیج مشغول آموزش دفاع شخصی به جوانان انقلابی میشود.
او میگوید: در سال ۱۳۶۵ به همراه استاد یحیوی و رضا تازهجوان باشگاهی رزمی را با نام «هدف» در چهارراه راهآهن راهاندازی کردیم. از او درباره چگونگی ورودش به حرفه فروش کتاب و نوشتافزار میپرسیم، میگوید: پس از خرید منزلی که الان در آن ساکنیم، با توجه به واقعبودن چند مدرسه در این محدوده و با نظر و مشورت دوستان، سال ۱۳۷۰ این کتابفروشی را راهاندازی کردم و در کنارش به ورزش هم ادامه میدادم.
به طور مستقل باشگاه راه انداختم
رزمیکار قدیمی محله نهتنها پس از اشتغال به کتابفروشی ورزش را کنار نمیگذارد، بلکه با راهاندازی باشگاه ورزشی جهانگازطوس بهطورمستقل در خیابان گاز، موجب جذب و علاقهمندی جوانان و نوجوانان زیادی به ورزشهای رزمی میشود.
البته او در این راه از همکاری افراد دیگری همچون کریم میرشاهی که ۲۱ سال است زیرزمین محل باشگاه را با کمترین اجارهبها به خاطر جذب جوانان به ورزش در اختیارش گذاشته، بهره جسته است. از طرف دیگر کمکهای مالی حسندهنوی، مدیرعامل شرکت جهانگاز طوس هم که نزدیک به ۱۰ سال حامی باشگاه بوده، در تداوم کار این باشگاه نقش مهمی داشته است.
اینک باشگاه فرهنگی ورزشی او که به باشگاه هدف تغییرنام داده، در دو نوبت کاری برای خانمها و آقایان توانسته قهرمانان زیادی را به عرصه ورزش کشور معرفی کند. افرادی، چون رضا بیلنقره، قهرمان استان و کشور در رشته کاراته و مریم درویش که ۱۵ تن از شاگردان او جزو بهترین استادان کاراته مشهد هستند.
سرمربی تیم ملی کبدی
این مرد کهنهکار عرصه ورزش، دستی هم در کبدی داشته است. او دراینباره میگوید: ما در گذشته در ماه مبارک رمضان از سه ورزش طنابکشی، حراج کبدی و تسمهزنی استفاده میکردیم. سال ۱۳۷۶ یکروز در روزنامه خراسان تیتری درباره برگزاری نخستین دوره مسابقات کشوری کبدی به میزبانی استان خراسان دیدم.
چون در جوانی در این ورزش مهارت داشتم، همراه با رضا تازهجوان به هیئت ورزشهای همگانی رفتیم و در مدت یک ماه دو تیم خراسان الف و ب را تشکیل دادیم. آن مسابقات با حضور ۱۳ تیم از سراسر کشور در مجموعه ورزشی آبوبرق مشهد برگزار شد و دو تیم خراسان به مقام دوم و چهارم دست یافتند.
طوسی ادامه میدهد: سال ۷۷، محمد سرور، سرمربی پاکستانی وقت تیم ملی کبدی که تواناییهای تیمهای خراسان را دیدهبود، مرا به عنوان کمک مربی تیم ملی که آنوقت زیر نظر فدراسیون ورزشهای همگانی بود، به تهران دعوت کرد. سال ۸۱ برای سهسال مربی تیم ملی کبدی شدم و در سال ۸۴ و ۸۵ هم به عنوان سرمربی تیم انجام وظیفه میکردم.
سال ۸۱ برای سهسال مربی تیم ملی کبدی شدم و در سال ۸۴ و ۸۵ هم به عنوان سرمربی تیم بودم
البته ناگفته نماند در سالهای ۷۷ و ۷۸ با حمایتهای بیدریغ حسین نخعیشریف، مدیر تربیت بدنی شهرداری مشهد و حسن نوری، دبیر وقت هیئت ورزشهای همگانی استان به پایهریزی تیمهای جوانان و نوجوان استان پرداختم که حاصل آن حمایت، حضور پنجنفر از استان در تیم ملی جوانان و ۱۰ نفر در تیم ملی بزرگسالان و ایستادن سیدجوادسهیلی به عنوان بهترین بازیکن بر سکوی قهرمانی آسیا بود.
بازیکنانی مانند سعید ندافان، امیر امیری، مهدی میرشکه، سیدجواد فلاحسهیلی، امیر باستانی، امیر صدیقی، محمد روحانی، مهدی وثوق، رضا بیلنقره و... کبدیکارانی بودند که در آن زمان از استان ما به تیم ملی معرفی شدند.
به عنوان قهرمان ملی تجلیل شدم
ورزشکار باتجربه محله فاطمیه میگوید: با تیم ملی کبدی یک نایبقهرمانی و یک سومی آسیا را در رده بزرگسالان تجربه کردم. بعد هم اگرچه با بیمهریها و ناملایمتیها کنار گذاشته شدم، در سال ۱۳۸۵ به همراه دو فرزندم سیدعلی و سیدمحمدرضا، بازیکنان تیم ملی کبدی که قهرمانی و نایبقهرمانی آسیا را در کارنامه دارند، به عنوان قهرمان ملی از سوی رئیسجمهور کشورمان تقدیر شدم.
طوسیصدر اینک همچنان در باشگاه ورزشیاش مشغول تربیت جوانان علاقهمند به ورزش است و سعیدارد در کنار ورزش به تهذیب اخلاقی ورزشکاران نیز اهمیت بدهد. بر همین اساس به تازگی اقدام به راهاندازی هیئتی مذهبی با نام فدائیانامامزمان (عج) کردهاست تا از این مسیر بتواند جوانان ورزشکار را با معارف اهلبیت (ع) آشنا سازد.
* این گزارش یکشنبه، ۲۰ اسفند ۹۱ در شماره ۴۶ شهرآرامحله منطقه ۳ چاپ شده است.