نقش برادران امامی، در توسعه مدرسه علمیه آیت‌الله فقیه سبزواری 
مهری خانم دخترهای محله فاطمیه را ورزشکار بار می‌آورد 
حاج‌عباس، راهنمای زائران خیابان شیرازی است
راهنمای زائران خیابان شیرازی معروف به «حاج‌عباس»، فقط سواد قرآنی دارد. حتی نمی‌تواند بنویسد، اما به خوبی به زبان عربی صحبت و ارتباطی قوی با زائران و صاحبان خانه‌ها و هتل‌ها برقرار می‌کند.
راهنمای زائران خیابان شیرازی معروف به «حاج‌عباس»، فقط سواد قرآنی دارد. حتی نمی‌تواند بنویسد، اما به خوبی به زبان عربی صحبت و ارتباطی قوی با زائران و صاحبان خانه‌ها و هتل‌ها و مهمانپذیرها برقرار می‌کند.
درنتیجه غیرممکن است که نتواند برای زائران ایرانی و عرب، مکانی برای استراحت فراهم کند و سامانشان دهد. عباسعلی روشندل ترقی، شهروند محله رسالت مشهد ۲۰ سال است که در محدوده چهارراه شهدا و خیابان شیرازی به راهنمایی زائران و یافتن اتاق برای آنها می‌پردازد.
۲۰ سالی که هیچ‌گاه حاضر نشده در طول آن، تکه کارتنی در دست بگیرد و فریاد بزند: خانه، ویلا...، چون در این سال‌ها ابزار‌هایی نیرومند برای کارکردن پیدا کرده است؛ دانستن زبان عربی، روابط عمومی قوی، گوشی همراهی ساده و از همه مهم‌تر اخلاق خوش: «با زائران راه می‌آیم و در جواب آنها فقط چشم می‌گویم.
باید به زائر امام‌رضا (ع) احترام گذاشت. اصلا همین‌که در گرما و سرما برای زائری مکان استراحت پیدا کنی و بگوید تو مژده‌ای برای ما بوده‌ای، برایم کافی است.»
به دیدن کیف در دست مردم، حساسیم
آقای روشندل متولد سال ۱۳۳۱ در کاشمر است و از سال ۶۶ در مشهد و چندین سال است که در خیابان رسالت ۴۰ زندگی می‌کند. او که سال‌هاست حرفه‌اش شده راهنمایی زائران حرم مطهر رضوی برای اسکان زیر سرپناهی مناسب، می‌گوید: ما راهنمایان زائر، به دیدن ساک و کیف در دست مردم، حساس هستیم. من وقتی در دست عربی ساک می‌بینم، به او می‌گویم: تُرید سِکَن؟ عرب می‌گوید: موجودٌ. می‌گویم: تَفضّل.
او به نکته‌ای اشاره می‌کند که بی‌توجهی به آن می‌تواند آخرت آدم را بر باد دهد: اگر با زائران به ویژه عرب‌ها، صادق نباشی و بخواهی کلاه سرشان بگذاری، به خوبی این را می‌فهمند و اعتمادشان را از دست می‌دهند.
انعام‌خواستن را حرام می‌دانم
حاج عباس ته‌لهجه عربی مخلوط به اصفهانی و مشهدی دارد! زبان عربی را تا آنجا که برای فهمیدن صحبت‌های زائران عرب لازم است، می‌داند: «با پیشنهاد یکی از دوستانم وارد این کار شدم. ابتدا فقط برای زائران ایرانی هتل یا خانه پیدا می‌کردم. آن زمان خیلی کم عربی می‌دانستم.
حاج عباس عربی را تا آنجا که برای فهمیدن صحبت‌های زائران عرب لازم است، می‌داند
عرب‌ها هم با شنیدن چند کلمه «تفضل» و «تعال» به راهنما اعتماد نمی‌کنند و به خوبی متوجه می‌شوند که چقدر به زبان آنها وارد هستی. همین شد که زبان عربی یاد گرفتم و حالا درحدی که لازم است، می‌توانم با آنها صحبت کنم.»
او سال‌هاست که مسافر جابه‌جا می‌کند: اوایل کارم زائران با تاکسی دور حرم پیاده می‌شدند و از همان‌جا راهنمایان زائر آنها را به مهمانپذیرها هدایت می‌کردند اما حالا بیشتر زائران در خیابان‌های منتهی به حرم به دنبال اتاق و خانه می‌گردند.
دستمزد حاج عباس، ۲۰ درصد هزینه اقامت زائران در هتل‌ها یا خانه‌هاست: «۲۰ سال زائران‌امام‌رضا (ع) را جابه‌جا کرده‌ام، اما یک‌بار هم از آنها انعام نخواسته‌ام؛ مگر اینکه خودشان انعام بدهند. طلب انعام از زائران را حرام می‌دانم.»
ایران، بهشت عرب‌هاست
حاج عباس برای هر سؤالی درباره زائران عرب و تأثیر آنها بر فرهنگ شهر ما، جواب دارد. او می‌گوید: اوج حضور زائران، بعد از ماه رمضان و تا آخر شهریور است. چهل‌وهشتم و عید هم زائران زیادی به مشهد می‌آیند. ایران، بهشت عرب‌هاست.
خودشان می‌گویند ایران بهشت است و کشورشان جهنم. جالب است بدانید آنها برای فرار از گرمای تابستان در سرزمین خود مثل بحرین، عربستان سعودی، عراق، امارات، تابستان‌ها به مشهد می‌آیند. در همین ماه مبارک رمضان زائرانی بوده‌اند که آمده و تا سه‌ماه هم در مشهد مانده‌اند. البته ارزانی در ایران دلیل دیگر ماندگاری آنها در مشهد است.
این شهروند منطقه ما اضافه می‌کند: خیلی از عرب‌ها کرایه یک شب هتل ۸۰۰ هزارتومان را مفت و مجانی می‌دانند! برخی هم رکورد ماندن در مشهد را شکسته‌اند. زائرانی بودند که ۸۴ روز در مشهد ماندند و درنهایت بیش از ۱۴ میلیون تومان، پول اجاره خانه را پرداختند و رفتند. برخی از آنها هم در مدت اقامت، به اندازه یک وانت‌بار اثاث می‌خرند و راهی کشورشان می‌شوند.
زیاد راه می‌روم، بیمار نمی‌شوم
این شهروند محله رسالت در مدت این همه سال کارکردن در گرما و سرما و بااینکه مکان خاصی هم برای نشستن ندارد سالم و قبراق است. از طرفی هر روز از سمت بست شیخ طوسی به امام رضا(ع) سلام می‌دهد و کارش را شروع می‌کند: چون زیاد راه می‌روم، بیمار نمی‌شوم. قبل‌ترها که فرزتر بودم تا ساعت 2ونیم‌شب هم بیرون می‌ماندم و کار می کردم اما الان فقط تا ساعت 8شب می‌مانم. البته در ماه مبارک رمضان هم خیلی کار نمی‌کنم.
خدا روزی‌رسان است
به طور کلی در طول سال اوضاع کاری راهنمایان زائر خوب نیست؛ گرچه بعضی مواقع نانشان حسابی در روغن است: «روزهایی بوده که اصلا دست‌لاف نکرده‌ام. روزهایی هم بوده که 5تا 6زائر را جابه‌جا کرده‌ام و حتی گاهی تماس‌های زائران تا نیمه شب ادامه پیدا کرده و مجبور شده‌ام گوشی‌ام را خاموش کنم. بالاخره روزی دست خداوند است؛ گاهی پیش آمده که هنگام نشستن روی صندلی در هتلی از من پرسیده‌اند جایی را نمی‌شناسی.»
*این گزارش یکشنبه، ۲۹ تیر ۹۳ در شماره ۱۱۲ شهرآرامحله منطقه ۳ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
