خوش‌رویی و انصاف رسم کاسبان دریادل

وقتی در خیابان دریادل محله بالاخیابان سراغ کاسب خوب را می‌گیریم، خوار‌بار‌فروشی‌ای را نشانمان می‌دهند که صاحبش از دنیا رفته است و حالا پسرش آن را می‌گرداند. در منطقه ثامن که بیشتر جمعیت آن را کاسبان تشکیل می‌دهند، رسیدن به همسایه‌های خوب بعدی، یعنی همان مغازه‌داران خوش‌انصاف و خوش‌برخورد آن.

مطلب مرتبط روایت کاسب‌های خیابان طبرسی که به صداقت معروفند

کار که خالصانه باشد، کوچک و بزرگ ندارد

مجید عنبرسوز که حدود چهل‌سال است در این مغازه کاسبی می‌کند، ویژگی‌های یک کاسب خوب را دوست‌داشتن مردم و ایمان به خدا می‌داند. این کاسب خوش‌انصاف محله بالاخیابان می‌گوید: مردم همیشه به‌خاطر ارزان‌فروشی از آقاجانم تشکر می‌کردند و او در جوابشان می‌گفت کاسب باید سود عادلانه بگیرد. هرچه را از مردم‌داری بلدم، مدیون پدرم هستم.

او معتقد است از هر دست که بدهی، با همان دست پس می‌گیری. درا‌ین‌باره تعریف می‌کند: یادم است قبل از اینکه به سفر حج بروم، مردی آمد و نشانی شکسته‌بندی را از من پرسید. برای رضای خدا وقت گذاشتم و دقیق راهنمایی‌اش کردم. مشابه این اتفاق در عربستان برایم افتاد.

وقتی نشانی‌ای را از کاسبی پرسیدم، او از مغازه‌اش بیرون آمد و آدرس داد و حتی مسیر و شماره اتوبوسی را که می‌توانستم با آن برگردم، دقیق گفت. مجید‌آقا هم مانند پدرش هرکاری از دستش بربیاید، برای مردم انجام می‌دهد. حتی در حد دادن یک کیسه پلاستیک به کسی که وسایلش زیاد است.

عنبرسوز معتقد است کار که خالصانه باشد، کوچک و بزرگ ندارد.

خوش‌رویی با همسایه و زائر

مجید‌آقا، حسن‌آقای آسیابان را که چند‌متر پایین‌تر از مغازه او خرازی دارد، به ما معرفی می‌کند. به خاطر اخلاق خوبش، کوچک و بزرگ، او را به اسم کوچک صدا می‌زنند.

حسن آقا چند‌سال گذشته به‌عنوان نماینده کسبه محل در شورای اجتماعی محلات فعالیت داشته و مانند همسایه‌اش معتقد است گرفتن سود عادلانه باعث برکت مال می‌شود و می‌گوید: خوش‌رویی باعث طول عمر می‌شود و در‌های رحمت الهی را باز می‌کند.

حسن‌آقا خادم حرم هم هست و می‌گوید: یک‌بار بچه‌ای را که در حرم گم شده بود، روی دوشم گذاشتم تا پدر و مادرش او را ببینند و تا پیدا‌شدنشان او را زمین نگذاشتم. آسیابان حتی گاهی زائرانی را که مکانی برای ماندن نداشته باشند، به خانه‌اش دعوت می‌کند و با یکی از آنها سال‌هاست که در ارتباط است. همکاران حسن‌آقا که روحیه خدمت به زائر را بار‌ها در او دیده‌اند، چندین‌بار نذری‌هایشان را به او داده‌اند تا هر‌طور‌که می‌داند، بین زائران توزیع کند.

ریش‌سفید محله

در محله دریادل کاسبانی مانند حسن‌آقا کم نیستند. یکی دیگر از آنها علی‌اصغر نوروزی است که مغازه عتیقه‌فروشی دارد؛ کسی که با اینکه اجناس گران‌قیمت و تاریخی در مغازه‌اش دارد، اگر مشتری‌ای ناخواسته چیزی از دستش بیفتد ناراحت نمی‌شودو حتی خسارتش را قبول نمی‌کند.

نگهداشتن عکس شهدا میان اجناس مغازه‌اش جالب توجه است. او که ریش‌سفید محله است و در اختلافات میانجیگری می‌کند، می‌گوید: در مداخله برای حل اختلاف مردم، گاهی یاد شهدا می‌افتم که چطور برای خدمت به مردم حتی جانشان را هم دادند. وسط گذاشتن آبرو کمترین کاری است که گاهی از دستم برمی‌آید.

اصغر‌آقا جانباز جنگ است و قدیم جوشکار بوده است و هنوز هم دستش به تعمیر و جوشکاری می‌رود. او همچنین تعمیر وسایل قدیمی را خودش انجام می‌دهد.

* این گزارش پنج‌شنبه ۱۲ مهرماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۶۴ شهرآرامحله منطقه ثامن چاپ شده است.