کوچه های مشهد - صفحه 181

آبکوه 8؛ خیابان فرهنگی
طبق گفته اهالی، کوچه آبکوه8 واقع در محله کلاهدوز در گذشته، معبر باریک و کم‌عرضی بوده و محدوده مسکونی محسوب می‌شده است. در حیاط خانه‌ها درختان میوه و تاک‌های انگور وجود داشته است. در نبش خیابان نیز باغی از گل رز قرار داشته که در دهه50 جای خود را به ساختمان‌ها داده است. اکنون در این راسته خیابان علاوه‌بر مجتمع پزشکان ویژه بانوان، مرکز مشاوره و روان‌شناسی، سالن مطالعه و سایر مغازه‌ها، آنچه بیشتر به چشم می‌خورد وجود فرش‌فروشی‌ها در تعداد زیاد است.
گذرگاه تاریخی و پرمشکل توس
خیابان فردوسی، گذری تاریخی است در قلعه اسلامیه که در 8سال گذشته توسط شهرداری منطقه12 اداره می‌شود. این خیابان بعد از معبر فرهنگ قرار دارد که بوستان جلوخان را به قلعه هزارساله کهن‌دژ متصل می‌کند. همچنین با گورستان قدیمی محله فردوسی که بزرگانی همچون دکتر ابوالقاسم بختیار در آن آرمیده‌اند به پایان می‌رسد. معابر خاکی، نداشتن صدور مجوز ساخت و ساز و مرمت برای بناهای قدیمی و کمبود کاربری‌های آموزشی و فرهنگی از جمله مشکلات خیابان فردوسی است که سالیانه از صدها هزار گردشگر ایرانی و خارجی پذیرایی می‌کند.
کوچه محمدیه 6شهید دارد
کوچه محمدیه9 خانه دیگری هم دارد، به نام شهیدپاسدار غلامحسن نهانی که تنها همسایه دهنوی‌‌هاست. این خیابان که درمجموع ‌‌6شهید دارد، از حدود 2دهه گذشته به نام شهیدان دهنوی تابلو خورده‌ و از سال1396 هم خانه دهنوی‌ها با داشتن نشان ایثار مقام معظم رهبری به «خانه‌موزه شهدا» تبدیل شده ‌است.
کوچه‌ای که به کوه تکیه داده
منظره انتهای خیابان خاقانی33 جذاب‌تر از ابتدای آن است. انتهای این کوچه‌ و کوچه‌های پس و پیشش، با یک شیب ملایم به کوه می‌رسند تا یکی از زیباترین بن‌بست‌ها را در کوچه‌های شهر رقم بزنند.در این میان بن‌بست خاقانی33 که مسجد امام حسن مجتبی(ع) در آن چسبیده به کوه قرار دارد کانونی‌ترین آن‌هاست. جایی که کوچه پهن‌تر از ابتدای آن است .
کوچه «اوِستا»؛ روایت یک کوچه شاعرانه و شاعری که دیگر نیست
خیابان فدائیان اسلام 6 در گذشته به نام شاعر نامی کشور «مهرداد اوستا» شناخته می‌شده است. ابتدای کوچه چند مغازه دزدگیر و تعمیرات خودرو قرار دارد اما سبک و سیاق قدیمی آن به‌دلیل خانه‌هایی که قدمتشان به بیش از 30سال می‌رسد هنوز حفظ شده است فقط چند آپارتمان نوساز در کوچه به چشم می‌خورد. اهالی می‌گویند تا همین چند سال پیش نیز در تابلو سر کوچه نام اوستا حک شده بود اما با تعویض تابلوها این نام حذف شد.
کارخانه قند محله را شیرین کرد
ماجرا از جایی شروع می‌شود که حوالی سال 1352 خورشیدی آستان قدس رضوی با کارخانه قند شیرین تفاهم‌نامه‌ای را امضا می‌کند و 40هکتار از اراضی طرق را به این کارخانه واگذار می‌کند، شهرکی جمع و جور با ٣٨٥کیلومتر مربع مساحت. این اراضی سهم کارگران این کارخانه می‌شود تا صاحب‌خانه شوند. بسیاری از آن کارگران بعدها خانه و زمین خود را می‌فروشند و ساکنان جدید جای آن‌ها را پر می‌کنند. این شهرک به دلیل اینکه زیرمجموعه کارخانه قند شیرین بود بعدها به شهرک شیرین معروف شد.
هویت محله راه‌آهن در کوچه پشت باغ نادری پنهان است
شیرازی 17دیواربه‌دیوار آرامگاه و باغ بزرگ نادری است و به گفته خیلی‌ها به کوچه پشت باغ معروف است. پیشنهاد می‌کنیم هرکس دل‌بسته فرهنگ و هویت محله است، کوچه پشت باغ را ببیند. بنای مهدیه مرحوم عابدزاده، که نقل است با سرمایه شخصی خودش از شغل حلبی‌سازی (ساخت آینه‌های حلبی جیبی) ساخته شده است، در همین کوچه قرار دارد. خانه سالاری‌ها که ثبت ملی شده است، از دیگر جذابیت‌های این معبر است و در میانه‌های کوچه چشم را میخ‌کوب قدمت و هنر خود می‌کند. یک کتاب‌فروشی قدیمی نیز هست که جزو هویت کوچه به شمار می‌رود. همه این‌ها به علاوه ویژگی نزدیک‌بودن به حرم، ایجاب می‌کند که کوچه پشت باغ یکی از کوچه‌های زائرپذیر باشد و هتل‌ها و مهمان‌پذیرها را دربربگیرد.