شهر مشهد در فاصله سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۴ قمری یکی از بحرانی‌ترین دوران خود را سپری کرده و نخستین گلوله‌زنی به حرم‌رضوی توسط خود ایرانی‌ها و به تاریخ ۱۳ و ۱۴ صفر سال ۱۳۲۴ قمری، برابر با ۱۸ و ۱۹ فروردین ۱۲۸۵خورشیدی اتفاق افتاد.
حاج محمود، هیچ‌گاه دنیایش را با مدح ائمه اطهار معامله نکرد. روزی که در ۸۷ سالگی از دنیا رفت، نه فقط یک پیرِ نوحه‌خوانِ پیشکسوت که یک گنجینه معنوی بی‌تکرار به آغوش خاک سپرده شد.
سیدعبدالمجید مجید فیاض، روحانی کمتر شناخته شده دوره قاجار سبب سامان‌دهی امور حرم رضوی، پس از به توپ بستن آن توسط روس‌ها شد.
سیدحسین محمدی می‌گوید: هر وقت از کنار خانواده‌ای که در چهار راه نواب صفوی رو به حرم ایستاده‌اند رد می‌شوم، حس خوبی پیدا می‌کنم؛ حس زیارت خانوادگی. خیلی وقت‌ها می‌بینم زائران با آنها عکس می‌گیرند.
طی یک سده اخیر، خدمات ارائه‌شده به زائران، تغییرات بنیادی و گسترده‌ای داشته است. بااین‌حال، میان آنچه قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اتفاق افتاده تفاوتی معنادار و آشکار وجود دارد.
سیدجلال شمسی‌نژاد شاگردی را از رواق دارالسیاده آغاز کرد اما بعد از دو هفته، آن‌قدر خوب پیش رفت که استاد حبیب‌الله خوش دست درباره‌اش گفت: «انگار خدا تو را برای این کار آفریده است!»
اگرچه اکنون حدود دوازده مناره یا گلدسته در حرم‌رضوی دیده می‌شود، نشان دو گلدسته از این تعداد را باید در همه دوران‌های ایجاد تا توسعه حرم مطهر دید. دو گلدسته که قدمت نخستینشان به عهد غزنویان می‌رسد.