همیشه تنها ابزار، زبان نیست. گاهی یک نقش، یک رنگ و گاهی یک طرح چنان روایتگر میشود که زبان برای چنین روایتی نیازمند زمانی بس طولانی است. در تلاطم رنگها و نقشها و صداها، گاهی طرحی، نوازشگر احساست میشود یا نقشی تلنگری بر فکر و روحت میزند یا رنگی نگاهت را به خود میخواند و بدون کلام با تو به گفتگو مینشیند.
یک بنر در یک خیابان به یادت میآورد که امروز چه روزی است و نشانی میدهد از مراسمی در گوشهای از شهر یا طرح یک دیوار با چشمانت همنشین میشود و به احساست سرک میکشد. پشت هر طرح و نقشی که در و دیوار شهر را پوشانده، مردی یا زنی نشسته، کاغذی، قلمی یا بهتازگی رایانهای که ابزاری میشوند تا فکر و ایده بتواند لباسی از رنگها و خطوط بر تن کند.
علی معصومبیگی، طراح مشهدی، ایرانی و حتی جهانی است که از سالهای جوانی برای عرضه گرافیک بومی و برخاسته از فرهنگ ایرانی کوششی مستمر داشته و اکنون در نگاه جهانیان طراحی دارای سبک مطرح است.
متولد سوم خرداد سال۱۳۶۴ و در شهر مشهد متولد شده، فرزند دوم خانواده است و فارغالتحصیل رشته کارشناسی ارتباطتصویری (گرافیک) از دانشگاه غیرانتفاعی فردوس مشهد.
آقای معصوم بیگی چطور شد رشته گرافیک را انتخاب کردید؟
فکر میکنم از مهمترین عوامل اصلی این انتخاب، علاقهام به هنر بود و بیشتر از همه، استعداد در طراحی و نقاشی که از دوران کودکی من شکل گرفت.
فقط گرافیست هستید یا فعالیت دیگری هم دارید؟
ایدهپرداز زمینههای فرهنگی و تجاری نیز هستم.
زمانی که میخواهید طرحی را اجرا کنید، چه مراحلی را میگذرانید؟
برای شروع طراحی معمولا با نوشتن آغاز میکنم و دررابطه با موضوع اطلاعاتی را کسب و یادداشتبرداری و عنوانبندی میکنم، در نهایت پس از این مرحله شروع به زدن اتودهای کوچکی در اندازه کوچک کرده و پس از انتخاب، اتود نهایی کار اصلی را بنا به تشخیص اجرا خواهم کرد؛ بهشکل عکاسی، با رایانه یا دستی...
مهمترین عامل رسیدن به طرحی قوی و استوار در طراحی چیست؟
درستترین شیوه برای رسیدن به طرحی قوی و تأثیرگذار، اتود زدن پیشطرحهای کوچکی است که بهصورت دستی با قلم و کاغذ انجام میشود. در نهایت بهترین ایده انتخاب و به وسیله ابزارهای دستی یا رایانهای اجرا میشود.
معمولا برای ترسیم نمونههای کار، ایدهها از خودتان است یا الگوبرداری هم میکنید؟
معمولا ایده پردازی میکنم، زیرا اثر حاصل از آن، ناب و ماندگار خواهد بود.
برخی هنرمندان ترجیح میدهند این کار را خودآموز و تجربی یاد بگیرند و معتقدند این روش بهترین راه برای حرفهای شدن است. نظر شما درباره این موضوع چیست؟
طراحی در این زمینه به نظر بنده ذوق هنری و استعداد میخواهد، اما اینطور نیست که فقط این راه، بهترین باشد. معتقدم تحصیلات آکادمیک این رشته تاثیر بسزایی در رشد و پرورش استعدادهای افراد دارد و تعداد اندکی هستند که در این راه قدم گذاشتهاند، اما به تلاشی فراوان تا حرفهای شدن نیازدارند.
رمز موفقیت گرافیستهای مشهور را در چه میدانید؟ نظرتان درباره مرتضی ممیز، پدر گرافیک ایران چیست؟
استعداد، تفکری خلّاق و عطش برای کار یعنی پشتکار و تلاش زیاد.
آیا طرحها و تصویرهایتان ساده و درخورفهم برای همه است؟ میخواهم بدانم ایدههایتان بیشتر از کجا سرچشمه میگیرد؟
طرحهایی که یک گرافیست ارائه میدهد، باید ساده و درخور فهم باشد، چون این طرحها هستند که میخواهند با مردم ارتباط داشته باشند.
به گمان برخی، گرافیست در درجه اول هنرمند است بعد شاغل. نظر شما چیست؟
به نظر من هنرمند، هنرمند است؛ همچنان که گرافیک برای برخی ابزاری است برای بیان ایدههای هنرمندانه، برای برخی شغل به شمار میآید.
ابزار موفقیت یک گرافیست چیست؟ آیا واقعا علاقه و عشقش به هنر مهم است؟
بله؛ برای پیشرفت در این رشته، درک درست زندگی اطراف خود، علاقه، عشق و پشتکار شرط موفقیت است.
یک گرافیست در شغل خود با چه مشکلاتی دستوپنجه نرم میکند؟
نداشتن سواد گرافیکی و هنری بعضی مشتریان باعث بازاری، کلیشهشدن و نازیبایی حتی سطح گرافیک شهرخواهد شد. امیدوارم با فرهنگسازی و اعتماد به گرافیستهای حرفهای در زمینه فرهنگی و تجاری، آثاری فاخر به مردم ارائه دهیم.
برای بهروز کردن اطلاعات خود در زمینه گرافیک از چه سایت یا مجلاتی استفاده میکنید؟
بیشتر مطالعه بصری، کتابهای هنری و سایتهایی مانند انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، سایتهای جهانی گرافیک و...
ساعات فراغتتان را چطور پر میکنید؟
تاکنون بیشتر در حال بهروز کردن اطلاعات و مطالعه و استفاده از اینترنت بودهام.
بهترین طرحی که تا حالا ارائه دادهاید، به نظر خودتان کدام بوده است؟ درباره آن توضیح دهید.
طرحی است با نام «کودکان مشغول کارند» که بیانکننده معضلات اجتماع کنونی و آسیبهای اجتماعی است. در این طرح کودکی نشان داده شده است که در سنین پایین به کارهایی سخت دست زده؛ همچنان که در جامعه امروز ما نمایان است و این درحالی است که او باید در این سن به دنبال بازیهای کودکانه باشد، اما این چنین نیست...
مهمترین اتفاق در زندگی هنری شما چیست؟
به لطف خداوند کریم، راهیابی به جشنوارههای بینالمللی و کسب مقام در آن که باعث سربلندی و درخشیدن نام بلندآوازه کشورم ایران بود.
درصورتیکه سفارشی داشته باشید، از سفارشدهندگان هم ایده میگیرید؟ به نظر شما تجربه در کار گرافیست مهم است یا مهارت؟
۵۰ درصد تجربه است و ۵۰ درصد مهارت.
چقدر از کارهای معصومبیگی، ایرانی است؟
در کارهایم احساس و آرامش و نوعی سبک مینیمال وفرمگرایی ایرانی دیده میشود؛ همه کارهای من اجتماعی و در راستای صلح و امنیت جهانی است.
آیا شما موافقید که گرافیک ایران را به دو بخش گرافیک بازاری و گرافیک هنری تقسیم کنیم؟
گرافیک بازاری یعنی کاری تجاری، اما گرافیک هنری یعنی خلق اثری ماندگار و تاثیرگذار.
از اولین لحظهای که سفارش میگیرید تا وقتی که کار خلق میشود، چه اتفاقاتی در آتلیه شما و در خود شما میافتد؟
مطالعه، تحقیق، فکر، ایده، اجرا.
معنویت در کجای کارتان جای دارد؟
در ابتدای هر کار «به نام خداوند بخشنده مهربان».
به نظر شما کسی که طراحی نمیداند، میتواند گرافیست خوبی باشد؟
بله، ندانستن اصول طراحی در ابتدا دلیل بر نداشتن استعداد نیست.
از چه زمانی به صورت غیرحرفهای و از چه نقطهای فعالیت حرفهای شما به عنوان طراح و گرافیست آغاز شد؟
از پایان هنرستان گرافیک را آغاز کردم و با فارغالتحصیل شدن از مقطع کاردانی بهصورت حرفهای در زمینههای تجاری و فرهنگی مشغول به این هنر هستم.
اولین جرقههای توانایی در این زمینه هنری در افراد چگونه تشخیص داده میشود؟
به نظر من نگاه فرهنگی، مذهبی و علاقه و استعداد میتواند نقش مهمی در این زمینه داشته باشد.
راه پیشرفت کدام است و مشق تمرین را از کجا باید جست؟
علاقه و تمرین و پشتکار مداوم؛ بهدلیل بصریبودن این کار، مشق بصری میتواند کمک زیادی برای پیشرفت در این عرصه باشد.
اولین جمله کوتاه یا اولین واژهای که برای هر کدام از این گزینهها به ذهن شما میرسد، بیان کنید.
بهترین طراح: مرتضی ممیز
خط: بیانتها
رنگ: معنا
طرح: هنر
رنگ شلوغی: قرمز
رنگ شادی: زرد
شکل شادی: دایره
کاغذ و قلم: یک ایده ناب
مشهد با توجه به قرار داشتن حرم مطهر رضوی میتواند مرجع خوبی برای طراحان شهر بهشت باشد
حرف پایانی؟
مشهد باتوجه به داشتن یک دانشگاه بزرگ فرهنگی یعنی حرم حضرت علیبنموسیالرضا (ع)، میتواند مرجع خوبی برای طراحان شهر بهشت باشد و گرافیستهای حرفهای فرهنگی که در این شهر حضور دارند، میتوانند هر روز به بهترشدن فضای فرهنگی و تاثیرگذاری ویژه بر نوع نگاه مخاطبان (زائران و مجاوران) کمک کنند.
به برکت وجود مقدس امام هشتم (ع) و مسئولان مشهد، با همت و تلاش طراحان بزرگ این شهر و ارزش و بهادادن و تشویق هرچه بیشتر این گروه فرهنگی میتوانیم بر زیباییهای بصری شهرمان بیفزاییم و با طرحی نو به استقبال نگاه مخاطبانی برویم که هر روز منتظر ایدههای آرامشبخش و نوازشگر ما هستند.
علی معصوم بیگـی
متولد ۳ خرداد ۱۳۶۴، مشهد
فارغالتحصیل کارشناسی (ارتباط تصویری) گرافیک
طراح گرافیک و مدیر هنری
*این گزارش چهارشنبه، ۲۳ مرداد ۹۲ در شماره ۶۶ شهرآرامحله منطقه ۹ چاپ شده است.