کتابخانه قلم، وقف «شگفتی»‌هاست

در حاشیه خیابان آخوندخراسانی، ساختمانی بزرگ با نام «کتابخانه عمومی قلم» را می‌بینید که در چند‌طبقه، بین مغازه‌های لوازم برقی و لوسترفروشی‌های این خیابان، به‌خاطر معماری متفاوتش بیشتر به چشم می‌آید.

این ساختمان فرهنگی علاوه‌بر کتابخانه، امکانات فرهنگی دیگری هم دارد؛ درواقع خیّران به‌جای ساخت مسجد، با مشورت علمای قم و صاحب‌نظران حوزه فرهنگی این مجموعه را تاسیس کرده‌اند.

این مکان در گذشته منزل «حاج علی‌اکبر شگفتی» بوده است که بعد‌ها توسط پسرانش حاج‌خلیل، یوسف و یونس شگفتی، وقف مکان فرهنگی شده و برای استفاده‌از این فضا دومنزل دیگر هم خریداری و به آن اضافه شده است. در حال حاضر چهارماهی می‌شود که این کانون به متراژ هزار‌و‌۴۰۰ متر‌مربع در پنج‌طبقه با هدف فرهنگی به بهره‌برداری رسیده است. این محله، کتابخانه عمومی ندارد و شاید بتوان گفت این تنها کتابخانه خیابان آخوندخراسانی است.

حاج‌علی‌اکبر، فردی متدین بود که جلسات مذهبی متعددی برگزار می‌کرد. فرزندانش نیز همین‌طور هستند و زمینه‌های مذهبی آن‌ها سبب شد به‌دنبال ساخت مکانی باشند تا از نظر فرهنگی خدمتی به جوانان شهرشان کنند. به گفته علی‌محمد برادران‌رفیعی، مدیر عامل این کانون فرهنگی، «شگفتی»‌ها به این می‌اندیشیدند که بسیاری از جوانان ما با محیط‌های مذهبی آشنا نیستند؛ برای همین، مکانی را آماده کرده‌اند تا موضوعات مذهبی در‌کنار مطالب فرهنگی مطرح شود.

کار فرهنگی، آن‌قدر برایشان اهمیت دارد که هیچ‌کدامشان، چشمداشت مالی ندارند و انجام کار‌های فرهنگی و کسب نتیجه آن برایشان مهم است. واقفان این مکان معتقدند در کار فرهنگی باید از افرادی که توان و ایده خوبی دارند، استفاده شود؛ برای همین اداره امور را به دکتر برادران‌رفیعی که سابقه فراوان در کار‌های فرهنگی دارد، سپرده‌اند.

استفاده از حضور نخبگان فرهنگی، آن‌ها را به هدفشان نزدیک‌تر می‌کند. مدیر‌عامل این کتابخانه می‌گوید: ساختمان قلم در پنج‌طبقه بر‌اساس نیاز مخاطب طراحی شده است. سالن آمفی‌تئاتر به ظرفیت ۳۰۲ نفر در طبقه همکف قرار دارد که از نظر چیدمان صندلی‌ها، سیستم گرمایش و سرمایش و پرده نمایش مطابق استاندار‌های روز دنیاست.

تالار مطالعه برادران با نام «استاد شهریار» و تالار مطالعه محققان ویژه مقاطع ارشد به بالا با نام «خواجه‌نصیرطوسی» در طبقه سوم قرار دارد. تالار مطالعه خواهران با نام «پروین اعتصامی» در طبقه دوم ساختمان است. در‌مجموع این تالار‌ها ۱۲ هزار‌و‌اندی کتاب و ۲۰۰ نفر ظرفیت دارد.

افتتاح کتابخانه قلم در خیابان آخوندخراسانی به نیاز فرهنگی اهالی یک محله پاسخ داد

وی می‌افزاید: در سالن پژوهشگران برای محققان و دانشجویان، سرای اختصاصی پژوهشی را فراهم کرده‌ایم تا از مکانی دربسته با امکانات سرور و قفسه تا هر زمان که می‌خواهند، به‌صورت اختصاصی استفاده کنند. علاوه‌بر‌آن در هر تالار، قسمتی را برای روزنامه‌خوانی داریم که از فضای پرت مجموعه برای آن استفاده شده است.

علاوه‌بر کتاب‌های فعلی کتابخانه، پیش‌بینی کرده‌ایم این کتابخانه مرجع کتب دیجیتال و الکترونیکی باشد و آرشیو پایان‌نامه‌ها را هم داشته باشیم تا دانشجویان بتوانند از این منابع استفاده کنند.

این مدیر سابق معاونت فرهنگی آستان قدس ادامه می‌دهد: در حال حاضر ۵۰۰ نفر عضو کتابخانه هستند، اما این برای ما رضایت‌بخش نیست. تلاش می‌کنیم حضور محققان در اینجا پررنگ‌تر باشد و با دراختیارگذاشتن فضای مناسب تحقیقاتی، گامی در اعتلای مسائل فرهنگی جامعه برداریم. اگر محققان به اینجا بیایند، بیشترین فضا را به کتابخانه اختصاص می‌دهیم، اما در حال حاضر به آنچه می‌خواستیم، نرسیده‌ایم و مخاطب فعلی ما دانش‌آموزان پشت‌کنکوری هستند.

دکتر برادران‌رفیعی با اشاره‌به اهمیت برنامه‌ریزی برای کودکان و نوجوانان می‌گوید: در هر طبقه، فضایی را برای کودک و نوجوان درنظر گرفته‌ایم. البته امیدواریم بتوانیم کتابخانه کودک و نوجوان را در اینجا راه‌اندازی کرده و کودکان ۶ تا ۱۲ سال را پوشش دهیم. بخش کودکان طبقه اول، برای کودکان ۴ تا ۶ سال استفاده می‌شود. با‌توجه‌به اینکه در ایام محرم و صفر مراسم گوناگونی برگزار می‌شود، والدین فرزندانشان را به این قسمت می‌آورند تا آن‌ها در زمان مراسم، از کتاب‌های اینجا استفاده کنند.

وی توضیح می‌دهد: علاوه‌بر تالار‌هایی که ذکر شد، در دو طبقه این مجموعه فرهنگی، شش‌کلاس داریم. هر کلاس ۳۰ تا ۶۰ نفر ظرفیت دارد. همچنین یک اتاق کنفرانس راه‌اندازی شده که به‌نوعی اتاق فکر محسوب می‌شود.

دکتر برادران‌رفیعی می‌گوید: در حال حاضر به کتاب اجحاف شده و آن را کنار زده‌ایم. برخی می‌گویند زمان استفاده از کتاب گذشته، اما کتاب همیشه اهمیت خود را دارد. تلاش می‌کنیم وضعیت مطالعه را در حد توانمان بهتر کنیم و بی‌توجهی به کتاب از بین برود. کتاب باید آسان‌تر در‌دسترس بچه‌ها قرار بگیرد، اینکه یک‌جا بنشینیم و توقع داشته باشیم دیگران به کتاب توجه کنند، اشتباه است؛ هر‌کس در حد توان خود باید گامی در این مسیر بردارد.

* این گزارش در شمـاره ۲۱۷ سه شنبه ۲۵ آبان ۹۵ شهرآرامحله منطقه ۸ چاپ شده است.