محسن کاشفیان از معدود بازمانده‌های کوچه محراب خان است 
مرتضی قارونی برکت خدمت به زائر را زیاد دیده است 
وقف هنر با تربیت ۸۰۰ بانوی هنرمند
خیلی زیباست زمانی که مشاهده می‌کنی تعدادی از افراد با کمترین امکانات و تجهیزات ممکن در مسجد دور هم جمع شده‌اند تا وقتشان را به بهترین نحو پر کنند و هدفشان هم از آموزش درست مانند استاد و راهنمایشان ادامه‌دادن وقف هنرشان باشد.
بدین‌معنا که وقف هنر سینه‌به‌سینه و نسل‌به‌نسل در میان شاگردان دست‌به‌دست شود. وارد مسجد امام‌خمینی (ره) در خیابان ایثارگران که می‌شوی، جمع آن‌قدر خودمانی و هنری است که بیشتر دلت می‌خواهد ببینی و لذت ببری تا اینکه حرف بزنی. همیشه حرف‌زدن و صحبت‌کردن لذت‌بخش نیست، گاه دیدن و شمردن هنر‌هایی که از ابتدا تا انتهایش وقف است، لذت‌بخش‌تر است.
فاطمه ابویی‌مهریزی یکی از بانوان فعال منطقه ۲ است. مرکز ثقل فعالیت‌های وی در این است که توانسته است در مدت حدود دو سال بیش از هشتصد بانوی هنرمند شهر را در دل مسجد امام‌خمینی (ره) تربیت کند و از کار‌های این بانوان هنرمند برای آموزش دیگردختران و زنان مشتاق هنرآموزی استفاده کند و این‌گونه می‌شود که وقف هنر او قرار است سینه‌به‌سینه و نسل‌به‌نسل در میان شاگردانش رواج پیدا کند.
کارآفرینی مهم‌ترین و اتفاقا یکی دیگر از موثرترین پیامد‌های فعالیت‌های شبانه‌روزی خانم مهریزی است. او که کار را با دست‌خالی و بدون حمایت دیگران آغاز کرده است، این‌بار از وجه دیگری از موضوع وقف برایمان سخن می‌گوید و می‌افزاید: من هنرم را وقف کرده‌ام.
وارد مسجد امام‌خمینی (ره) که می‌شوی، جمع خانم‌ها جمع است. خیلی‌هایشان از راه دورتر آمده‌اند و خیلی‌هایشان در همین همسایگی مسجد هستند. حلقه‌های هنری گروه‌گروه دور هم جمع شده‌اند. همه‌چیز در همین مکان آموزش داده می‌شود.
چرم‌دوزی، خیاطی، چادردوزی تابلوفرش‌بافی، گلیم‌بافی، سفره‌آرایی، آموزش شیرینی و ژله، نقاشی روی پارچه و بوم، چادردوزی، لباس کوک، ژورنال‌شناسی طراحی لباس و گرید و... بخشی از کلاس‌های وقفی خانم ابویی در زیرزمین مسجد امام‌خمینی (ره) است.
تمام اساتید این گروه کارآفرینی هم با روحیه وقف پای‌کار آمده‌اند و در مقابل آموزش‌های هنری خود کارآفرینی هنرآموزان را رقم می‌زنند.
تمامی هنرمندان، فرزندان من هستند
ابویی‌مهریزی می‌گوید: خودم را وقف این کار کرده‌ام و با اتکا به حضرت فاطمه‌زهرا (س) با خود تعهد کرده‌ام تا زنده‌ام در این حوزه فعالیت کنم و درراستای کارآفرینی بانوان علاقه‌مند گام بردارم.
او ادامه می‌دهد: تمامی این کلاس‌ها برای بانوان در حد رایگان است؛ بدین‌معناکه تنها مبلغ ناچیزی برای ابزار از هنرآموزان دریافت می‌شود. مربیان و اساتید ما هم معمولا هدفشان آموزش هنر است نه چیز دیگر.
ابویی‌مهریزی که خود نیز از بضاعت مالی و تمکن بالایی برخوردار نیست، دراین‌باره می‌گوید: انسان باید روحیه وقف را از همان کودکی در خود تقویت کند. من چیزی برای وقف‌کردن نداشتم؛ اما احساس کردم شاید بتوانم در این حوزه موفق باشم. من هنرم را وقف کرده‌ام.
او بیان می‌دارد: در تمام مدت این دو سال حدود هشتصد هنرمند از دل مسجد تربیت کرده‌ایم که تقریبا پنجاه نفر از این تعداد کسانی هستند که رسما برای خود کارآفرینی کرده‌اند و مابقی نیز به‌صورت خانگی و محلی از هنر خود درآمد کسب می‌کنند.
او با بیان اینکه با گسترش این کار دو کارگاه شیرینی‌پزی و قالی‌بافی در محدوده مسجد اجاره کرده‌ایم، ادامه می‌دهد: اشتیاق بانوان باعث شد تا در حوزه قالی و گلیم‌بافی و نیز شیرینی‌پزی به‌صورت تخصصی کارگاه اجاره کنیم و آموزش‌ها را به دل کارگاه‌های تخصصی ببریم.
قرآن در همه مراحل همراه ماست
او با بیان اینکه در تمام مدت مهم‌ترین عامل موفقیت اعضای گروه هنری کارآفرینی مسجد امام‌خمینی (ره)، برگزاری حلقه‌های معرفت و قرآنی بوده است، ادامه می‌دهد: جلسه قرآن اعضا هر هفته در سایر کلاس‌های هنری برگزار می‌شود، ضمن اینکه فضای مهدکودک نیز برای نگهداری از فرزندان خانم‌ها در ساعات آموزش و تلاوت قرآن مهیاست.
او با بیان اینکه آرزویش این است که روزی برسد تمامی این هنرمندان در سوله و جایگاهی بتوانند هنر‌های خود را برای فروش عرضه کنند، اذعان می‌دارد: ما در شهر مشهد پتانسیل‌های هنری بالایی به‌ویژه در حوزه بانوان داریم که اگر حمایت‌ها در این حوزه زیاد شود، زنان نیز می‌توانند در اقتصاد نقش موثری داشته باشند.
او اضافه می‌کند: اگر بتوان فضایی را برای فروش محصولات و تولیدات هنری بانوان در شهر ایجاد کرد و به این کار اختصاص داد، گام بزرگی در حوزه کارآفرینی برداشته‌ایم.
سفارش از خارج از کشور
او ادامه می‌دهد: آرزویم این است که بتوانم روزی مکانی را اجاره کنم تا هنرمندان بتوانند تولیدات خود را عرضه کنند. چندین‌بار در نمایشگاه‌های صنایع دستی و فروش محصولات شرکت کرده‌ایم؛ اما به نظر می‌رسد ظرفیت و پتانسیل فروش آثار صنایع دستی ما بیشتر از ظرفیت نمایشگاه‌های چندروزه است.
ابویی به صادرات فرش دستباف برخی فرش‌بافان آموزش‌دیده اشاره دارد و می‌گوید: بسیاری از هنرمندان ما در حوزه فرش‌بافی تزیینی سفارش‌هایی خارج از کشور پذیرفته‌اند؛ حتی در حوزه شیرینی‌های اصیل ایرانی نیز ما سفارش‌هایی برای خارج از کشور داشته‌ایم.
او تاکید دارد: کاش از همین امروز همه ما با نگاهی به داشته‌های خود یک‌چیز از زندگی‌مان را وقف کنیم؛ هنر، علم، دانش یا حتی اهدای یک کتاب بی‌استفاده به کتابخانه. همه این موارد اجر معنوی وقف را در خود نهفته و ارزش وقف را در کائنات زنده نگه می‌دارد. این کار را از همین امروز و در آستانه سال جدید آغاز کنیم و از همان کودکی به فرزندانمان بیاموزیم تا فرهنگ وقف، جزئی از زندگی‌مان شود.
چرخه زندگی می‌چرخد
خانم حسینی از شهروندانی است که در دوره اول این کلاس‌ها ثبت‌نام کرده است. این هنرمند که در کلاس‌های چرم‌دوزی حضور داشته است، می‌گوید: چه خوب است که هنرمندان و به عبارت دیگر، کسانی که در حرفه‌های مختلف، مهارت و تجربه دارند، از طرح‌های این‌چنینی استقبال و هنر خود را به دیگران عرضه کنند.
او با بیان اینکه خودش نیز همین نیت را کرده است، اذعان می‌دارد: روزی که در این کلاس‌ها شرکت کردم، با خود عهد کردم اگر بتوانم در این هنر، خبره شوم و به مهارت استادی برسم، من نیز هنرم را به رایگان دراختیار هنردوستان قرار دهم.
او با تاکید بر اینکه هم‌اکنون بسیاری از احتیاجات اولیه زندگی خود و فرزندانش را تامین می‌کند، بیان می‌کند: یکی از مهم‌ترین خوبی‌های شرکت در این کلاس‌ها این است که دست‌کم می‌توانی احتیاجات خود و اطرافیانت را برطرف کنی.
او تاکنون در حوزه کیف و کمربند چندین سفارش بزرگ از مغازه‌های فروش صنایع‌دستی داشته است و دراین‌باره بیان می‌دارد: معتقدم هر قدمی که با نیت خیر برداشته شود، خداوند حمایت و همراهی خود را نثار بندگان می‌کند.
از آموزش لذت می‌برم
خانم دیگری که یکی از استادان کلاس‌های هنری در مسجد امام خمینی (ره) است و دوست ندارد نامش عنوان شود، می‌گوید: من در حوزه‌های مختلف اعم از فرهنگ‌سرا‌ها و کارگاه‌های آموزش‌های هنری به‌عنوان استاد دعوت شده‌ام. اما کارکردن با هنرجویان مسجد امام حال و هوای دیگری دارد.
او تاکید می‌کند: همه‌چیز در زندگی پول نیست؛ همین که با گروهی کار می‌کنیم و رشد و پیشرفت آن‌ها را می‌بینیم و بعد متوجه می‌شویم هر‌کدام از هنرجویان برای خود کسب و کاری راه انداخته‌اند و کمکی به زندگی می‌کنند، برایمان کافی است.
او با بیان اینکه وقف فقط هزینه‌کردن در ساخت مسجد و مدرسه نیست، اذعان می‌دارد: ما در این حوزه کلاس‌های خودآرایی، برگزار و در‌قبال آموزش از هنرجویان درخواست کردیم که هر‌یک به دلخواه، یک یا چند عروس نیازمند را به رایگان در شب عروسی‌شان آرایش کنند.
او ادامه می‌دهد: وقتی با فکر خیر و برای رضای خدا کاری کلید بخورد و در مسیر نیز به همین سمت هدایت شود، نتایج این ایده در تمام طول مسیر شامل حال همه خواهد شد.
کلاس‌های قرآن بی‌نظیر است
موسوی، خانم دیگری است که درباره کلاس‌های قرآن که هم‌زمان با دیگر کارگاه‌ها در محل مسجد برگزار می‌شود، سخن می‌گوید و می‌افزاید: سن‌و‌سال من از آموزش هنر گذشته است، اما با عروسم به مسجد می‌آییم و او در کلاس چادردوزی شرکت می‌کند و من هم در کلاس قرآن حاضر می‌شوم. نوه‌مان را هم به مهدکودک مستقر در محل مسجد می‌سپاریم. این‌گونه با یک تیر چند نشان زده‌ایم.
او با بیان اینکه بهتر است برگزاری کلاس‌های احکام و زناشویی ویژه زوج‌های جوان نیز در‌کنار این کلاس‌ها گنجانده شود، اذعان می‌دارد: باورتان نمی‌شود؛ همین زیرزمین مسجد تعداد زیادی از زنان خانه‌دار و هنردوست و قرآن‌آموز را در کل محله پوشش می‌دهد. کاش بشود مکانی را برای انجام دائمی این فعالیت‌ها به ما اختصاص دهند.
* این گزارش شنبه ۱۴ فروردین ۹۵ در شمـاره ۱۹۱ شهرآرا محله منطقه دو چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
