کانون مسجد امام صادق(ع)، پاتوقی برای همه اعضای خانواده

وقتی صحبت از برنامه‌های کانون مساجد می‌شود، شاید ذهن ما فقط به‌سوی نوجوانان و جوانان معطوف شود. اما در کانون فرهنگی‌اجتماعی مسجد امام‌جعفر‌صادق (ع) در محله آب وبرق برای همه اعضای خانواده، از نوه تا پدربزرگ، طرح معرفتی برنامه‌ریزی شده است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدجواد خرم، مسئول این کانون فرهنگی، از اواخر دهه‌۷۰ که به این محل آمده، توانسته است همسایه‌ها را با خود همراه کند و با اجرای برنامه‌های مستمر طی سال‌ها، کانونی برای همه سنین راه‌اندازی کند. کم‌کم همسایه‌ها هم جلسات و جشن‌های خانگی‌شان را به اینجا منتقل کرده‌اند تا همگی دور هم باشند.

خرم با تکیه بر روایت «اطلبوا العلم من المهد الى اللحد» همه افراد خانواده را به این کانون فرهنگی‌اجتماعی دعوت کرده و موفق شده است کانون امام جعفر‌صادق (ع) را به یکی از کانون‌های فعال منطقه تبدیل کند.

مهارت‌آموزی در‌کنار برنامه‌های فرهنگی

در‌میان شور و هیاهوی بچه‌هایی که کلاس‌های تابستانی‌شان شروع شده است، پله‌های کانون را بالا می‌رویم. از یک کلاس صدای مداحی به گوش می‌رسد و در کلاسی دیگر، بچه‌ها مشغول ورزش هستند. در کلاس ورزش سرکی می‌کشم و زمین‌خوردن پسربچه‌ها روی تاتامی را نگاه می‌کنم. مربی جوان کناری ایستاده و بچه‌ها را به خط کرده است و نوبتی از آن‌ها می‌خواهد به وسط زمین بروند و حرکتی را که آموزش دیده‌اند، اجرا کنند.

در کلاس دیگری هم صدای بازی می‌آید که همراه با آموزش مهارت‌های هماهنگی عصب و عضله است. با شنیدن صدای بچه‌ها از کلاس ورزش و بازی بیرون می‌آیم و همراه فاطمه و فرزانه یک طبقه دیگر بالا می‌رویم. فرزانه بلند می‌گوید: اینجا مهد ماست؛ خانم مصطفوی کجاست؟ آن‌قدر کوچک است که کلماتش را به‌سختی می‌توان متوجه شد. با همان زبان کودکانه همراه خواهرش روی صندلی‌های مهد قرآن می‌نشینند و سعدی و حافظ برایمان می‌خوانند.

این دوقلو‌ها همراه با بیست‌کودک دیگر در مهد قرآن این کانون آموزش می‌بینند. محمدرضا فقیهی، پدر این دوقلو‌های چهارساله، می‌گوید: با همسرم به‌دنبال یک مهد بودیم که فضای تربیتی مناسبی داشته باشد.

سارا ژاله، مادر این دوقلوها، می‌گوید: در مسجد با مهد قرآن کانون که مربوط به دارالتحفیظ است، آشنا شدم. بچه‌ها در این مهد غیر از آموزش‌های مذهبی، مهارت‌های اجتماعی را یاد می‌گیرند که از نظر ما بسیار مهم است. این پدر و مادر که هر‌دو دکترای شیمی دارند، معتقدند آموزش‌های تربیتی باید از سنین خیلی کم شروع شود.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین خرم درباره برنامه‌های جانبی مهد قرآن می‌گوید: برای مربی‌ها توضیح داده‌ام که چطور با جذب خانواده‌ها و تشویق مادر‌ها و پدر‌ها برای حضور در برنامه‌های جانبی، مانند کلاس‌های مشاوره، آگاه‌سازی، احکام و ورزش، کانون خانواده‌محور را رونق ببخشند.

هر خانه یک قاری، یک مداح

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید‌جواد خرم که خودش پدربزرگ است و ۱۰‌نوه دارد، از زمانی‌که مسئولیت کانون فرهنگی را بر‌عهده گرفته است، به این فکر افتاده که کانون، مرکزی برای حضور همه اعضای خانواده باشد.

او درباره طرح «هر خانه، یک قاری، یک مداح» که مخصوص نوجوانان است، توضیح می‌دهد: در هر خانه باید یک نفر باشد که در مجالس خانوادگی مداحی کند و یک قاری هم حضور داشته باشد. از زمانی‌که این طرح را شروع کرده‌ایم، نوجوانان بسیاری از آن استقبال کرده‌اند.

طرح حفظ کامل قرآن در هشت‌سال هم توسط حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدرضا حسینی، مدیر دارالتحفیظ علی‌بن‌ابی‌طالب (ع)، در این کانون اجرا می‌شود. علی، بنیامین، محمد و ارسلان، نوجوانانی هستند که هم در کلاس‌های مداحی شرکت می‌کنند و هم مؤذن هستند.

بنیامین خودش را عضو فعال کانون معرفی می‌کند و می‌گوید: هرکلاسی که کانون برگزار کند، در آن شرکت می‌کنم؛ هم دفاع شخصی، هم مداحی و حفظ قرآن. اذان را هم در کلاس قرائت یاد می‌گیرم.

کلاس‌های مشاوره قبل از ازدواج، ترویج ازدواج آسان، فرزندآوری، مشاوره کودک، مشاوره خانواده و دیگر دوره‌های مشاوره‌ای لازم برای استحکام خانواده‌ها، از طرح‌هایی است که بیشتر توسط بسیج خواهران در این کانون برگزار می‌شود. جشن‌های مختلف مانند جشن روز دختر، روز معلم، روز پرستار و دعوت از زوج‌های جوان، از دیگر برنامه‌هایی است که کسبه و اهالی هم در برگزاری آن‌ها مشارکت می‌کنند.

برای پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها هم برنامه داریم

برگزاری اردو‌های راهیان نور، پیاده‌روی کربلا در ایام اربعین حسینی و اردو‌های جهادی به مناطق محروم ازجمله برنامه‌های خانوادگی این کانون است. اما طرحی که همه اعضای خانواده به‌ویژه مسن‌تر‌ها از آن استقبال کرده‌اند، طرح ذخیره آخرت است.

سابقه این طرح برمی‌گردد به سال‌۵۵ و زمانی‌که سیدجواد با گروهی از طلاب مشهدی در راهپیمایی‌های زمان انقلاب شرکت می‌کردند و هر روز احتمال شهادتشان وجود داشت. در آن زمان صندوق سیصد‌و‌سیزده‌نفره‌ای را به نیت یاران امام‌زمان (عج) راه‌اندازی کردند و برای هر‌کدام از دوستانشان که از دنیا می‌رفت، سه روز نماز قضا و یک روز روزه قضا ادا می‌کردند.

به این ترتیب ذخیره‌ای برای آخرت اعضای صندوق وجود داشت. پیشنهاد اجرای این طرح در کانون هم مطرح شد و همه به‌ویژه مسن‌تر‌ها از آن استقبال کردند. احمد دوستی اولین نفری بوده که سال‌۹۷ داوطلب ثبت نام در این طرح شده است. می‌گوید: کسی از فردایش خبر ندارد. این طرح در نگاه اول خیلی ساده به نظر می‌رسد، اما از وقتی شروع شده است، هم مجالس ترحیم، با‌شکوه برگزار می‌شود و هم برای دوست متوفا نماز و روزه قضا به جا آورده می‌شود.