مسعود مرادی متولد سال1370 و تحصیلکرده رشته گرافیک است. 10سالی میشود در مغازه فرشفروشی مشغول به کار است. علاقهاش به فرش باعث شد از فکر ادامه تحصیل منصرف شود و زمانش را بین طاقههای رنگارنگ فرش بگذراند. در محله عامل میدان بار چند فرشفروشی هست که در یکی از آنها مسعود مشغول کار است.
مغازه ی فرشفروشی محله عامل درگذشته به فروش و عرضه فرشهای دستبافت و اصیل ایرانی شهره بود و مشتریهای دست به نقدی از شهرهای مختلف داشت.
مسعود مرادی درباره وضعیت بازار فرش در این حوالی میگوید: این روزها مغازهها بیشتر فرشهای ماشینی، موکت و تابلو فرشهای مختلف ماشینی را عرضه میکنند. او علت این تغییر را افزایش قیمت نخ، پشم و رنگ طبیعی برای تولید فرشهای دستبافت میداند و میگوید: این شرایط کارگاههای تولید فرش بسیاری را به حالت نیمهتعطیل و تعطیل درآورده است.
دیگر تولید فرش دستبافت بهصرفه نیست. از یک طرف بافندگان سنتی فرش که بیشتر روستائیان فقیر بودند توان خرید وسایل و مواد اولیه فرش را ندارند از سوی دیگر نیز مشتریها به دلیل افزایش قیمت فرش دستبافت تغییر ذائقه دادهاند و به خرید فرش ماشینی روی آوردهاند.
فرش فروشیها تا چندسال قبل پر بود از فرشهای دستبافت و تابلوفرشهای کار دست هنرمندان مشهدی، کاشمری، کاشانی و تبریزی. چون از لحاظ قیمت تفاوت چندانی با فرش ماشینی نداشت
این فروشنده فرش میگوید: فرش فروشیها تا چندسال قبل پر بود از فرشهای دستبافت و تابلوفرشهای کار دست هنرمندان مشهدی، کاشمری، کاشانی و تبریزی. چون از لحاظ قیمت تفاوت چندانی با فرش ماشینی نداشت مردم ترجیح میدادند که فرش دستبافت بخرند که ماندگاری و زیبایی بیشتری داشت.
اما حالا قیمت فرش دستبافت خیلی گران است. باید برای خرید یک فرش دستبافت حداقل 30تا40میلیون تومان بپردازند درحالی که با همین پول میتوان چند فرش ماشینی خرید و یک خانه بزرگ را فرش کرد.
مرادی مشتریهای امروزی فرش دستبافت را افراد خاصی میداند افرادی که به فرش دستبافت به عنوان یک هنر اصیل ایرانی نگاه میکنند و قیمت برایشان مهم نیست.
مرادی درباره فرشهای ماشینی میگوید: برندها نباید خریدار را گول بزند در واقع صرف اینکه تولید فلان کارخانه است کافی نیست.
مرادی میگوید: برخی برندهای فرش ماشینی مثل فرش کاشان و مشهد و تبریز در طول این سالها اعتبار و وجهه خوبی پیدا کردهاند. اما برند بودن کافی نیست بلکه مرغوبیت فرش ماشینی اهمیت دارد. این مرغوبیت بستگی به میزان شانه، تراکم و میزان نخ اکریلیکی دارد که در آن به کار رفته است.
او ادامه میدهد: اینکه میگویند فرش 700یا 1000شانه است در واقع منظور از شانه همان تراکم است و هرچه میزان تراکم بیشتر باشد استحکام و ماندگاری فرش بیشتر خواهد شد.
اما ویژگی دیگری که وجود دارد میزان استفاده از نخ اکریلیک درفرش ماشینی است. فرشی که درآن نخ اکریلیک بیشتری به کاررفته است جنس بهتر، زیباتر و لطیفتری دارد. خوشبختانه این اطلاعات در پشت فرش نوشته شده است و مشتری با خواندن آن میتواند با خیال راحت فرش مورد نظر خود را انتخاب و خریداری کند.
با شیوع کرونا و جلوگیری از تجمعات غیرضروری، بسیاری از مشاغل به سمت معرفی و فروش کالاهای خود در شبکه مجازی و شبکههای اجتماعی رفتند. فروش در شبکههای مجازی تاحدودی خسارتهای تعطیلیها و محدودیتهای بازگشایی فروشندهها را جبران کرده است.
هرچند به قول معروف این شیوه فروش همیشه با موفقیت همراه نبوده است و دردسرهای خودش را دارد. مرادی میگوید: برخی فروشندگان پیش از شیوع کرونا و محدودیتهای به وجود آمده در شبکههای مجازی فروش فرش داشتند و با این شیوه آشنا بودند در دوران کرونا نیز با جدیت بیشتری این نوع فروش را ادامه دادند.
در شیوه رودررو و خرید مستقیم مشتری بعد از ورود به مغازه و رؤیت جنس از طریق دیدن و لمس نوع و جنس فرش را برانداز و در نهایت پسندیده و آن را میخرد. اما در روش مجازی فروش به این راحتی نیست. ما تا جایی که بتوانیم عکسهای واضح و روشنی از زوایای مختلف فرش میگیریم.
مشخصات کارخانه، جنس و تراکم را هم مینویسیم تا مشتری بتواند با اطمینان خرید را انجام دهد. با این حال گاهی اتفاق میافتد که مشتری جنسی را در فضای مجازی پسندیده است اما زمانی که فرش را میبیند پسند نمیکند و این یکی از نقصهای فروش در فضای مجازی است. باوجوداین همین فروش در فضای مجازی باعث نجات بسیاری از مشاغل بهویژه فرشفروشی شده است.
آنطور که این فروشنده فرش میگوید: فرشهای ماشینی امروز بسته به نوع استفاده از فرش متفاوت هستند. فرشی که در آشپزخانه به کار میرود طرحهایی متناسب با فضای آشپزخانه و پرز کمتری دارد. فرش اتاق کودک طرحها و نقشهای خودش را دارد و با طرح فرش به کاررفته در مسجد فرق دارد.
یکی از جدیدترین نوآوریها، طراحی عکس چهره فرد روی تابلو فرش است
تابلوفرشها نیز تنوع بیشتری پیدا کردهاند و درکنار طرحهای سنتی نوآوریهایی در آنها ایجاد شده است. یکی از جدیدترین نوآوریها، طراحی عکس چهره فرد روی تابلو فرش است. او میگوید: این نوع عکس بیشتر برای مراسم جشن تولدها و یا عروسیها استفاده میشود.
در واقع مثل عکس چهره روی کیک تولد است. طراحی چهره روی فرش به دوصورت انجام میشود. در روش اول چهره فرد روی تابلوفرشی که با نخهای سفید بافته شده است انتقال مییابد. در نوع دوم چهره فرد توسط کارخانه روی تابلو فرش بافته میشود. در این روش هرچند گرانتر است اما کیفیت و ماندگاری بیشتری دارد.
در این روزهای گرانی و وضعیت آشفته اقتصادی که مردم پولی ندارند راهآمدن و همراهشدن با مشتری نهتنها کاری خداپسندانه است که در جذب مشتریهای بیشتر نیز تأثیرگذار خواهد بود. اصل مشتریمداری هر چند کمتر شده اما از بین نرفته است. این فروشنده فرش میگوید: بهترین فصل فروش ما یکی دو ماه مانده به عید نوروز است.
اما بازار رونق چندانی ندارد. این روزها بیشتر مشتریها عروس و دامادهایی هستند که برای خرید فرش جهیزیه به مغازه میآیند. ما نیز تا جایی که بتوانیم با آنها راه میآییم. چند روز قبل عروس و دامادی که آشنا بودند به مغازه آمدند. عروس فرشی را پسندیده بود و اصرار داشت که داماد فرش را بخرد.
از نگاه به داماد متوجه شدم پول کافی ندارد. به او چشمکی زدم که فرش را بخرد و باقیمانده پول فرش را بعد بدهد. عصر همان روز سفارش چند تخته فرش را دریافت کردم، با وجودی که این روزها این اتفاقات کمتر میافتد.