
مبلغبودن شغل آبا و اجدادیشان است و بهدلیل شباهتی که به جدش، سیداکبر خدادادحسینی ملقب به حاجآقای شمسالهدی دارد، اهالی خیلی زود او را میشناسند و از خاطرات روزگاران قدیم که پای منبر پدر و پدربزرگش مینشستند، برای او تعریف میکنند.
سیدهادی خدادادحسینی، طلبه جوان محله پایینخیابان، در همان خانه اجدادیشان زندگی میکند که در بولوار امیرالمؤمنین (ع) کنونی قرار دارد؛ خانهای که پلاک قدیمی شمسالهدی بر سردرش نصب شده و روزگاری روضهها و مجالس زیادی در آن برپا بوده است.
سیدهادی که خودش از نوجوانهای مسجد حاجآخوند بوده و در همین فضا تربیت شده و در کتابخانه همین مسجد برای کنکور درس خوانده است، پس از گرفتن مدرک مهندسی، درس حوزه را آغاز کرده و علاوه بر اینکه عضو فعال شورای اجتماعی محله پایینخیابان است، با ایدههای نویی که در مساجد قدیمی محله اجرا میکند، توانسته است پای بیش از پنجاه نوجوان را به جلسات قرآن مسجد حاجآخوند و حاجخاور باز کند.
در برنامهها و مجالس مانند دعای ندبه و سفرههای افطار صفر تا صد کارهای پذیرایی با بچههاست
یکی از کارهایی که خدادادحسینی بر آن تأکید میکند، سپردن مسئولیت به بچههاست. چون قرار است هرکدام از آنها در آینده مسئولیت یک هیئت یا مهمتر از آن، یک مسجد را به عهده بگیرند. حداقلش این است که در خانه به مادر و پدرشان کمک میکنند. خود سیدهادی هم تا حد امکان کارهای فنی مسجد را انجام میدهد؛ از سیمکشی و لولهکشی گرفته تا بنایی و تعمیرات جزئی.
او مسئولیتپذیری را یکی از آموزههای مهم زندگی میداند و میگوید: در برنامهها و مجالس مانند دعای ندبه و سفرههای افطار صفر تا صد کارهای پذیرایی، جمعکردن و شستن ظرفها با بچههاست. پیش از افطار سفره را پهن میکنند و بعد هم مسجد را جارو میزنند.
سیدعلی، پسر هفتساله خدادادحسینی، میگوید: من هم در مسجد کمک میکنم. همیشه همراه بابا میروم مسجد و در جلسات قرآن تمرین میکنم.
سیدهادی کار با بچهها را دوست دارد و سعی میکند دیگران را هم مجاب کند که در برابر نوجوانها صبور باشند. میخندد و میگوید: ماه رمضان گذشته تلفات لیوانمان خیلی زیاد بود و خیلی ظرفهای چینی مسجد از دست رفت. مجبور شدیم دوباره لیوان بخریم، ولی در عوض بچهها کار را یاد گرفتهاند و بلد شدهاند چطور مجلسداری کنند. خیلی از این بچهها اصلا یاد نداشتند کاری انجام دهند، اما اکنون در خانه هم کمک میکنند.
بهدلیل تغییراتی که در سالهای گذشته در بافت پیرامون حرم مطهر رخ داد، از اینجا رفتهاند. خوب میداند که در بافت قدیمی پایینخیابان فضای مناسب برای بازی و رشد و تربیت بچهها کم است و به همین دلیل از اوایل دهه ۹۰ که مدرک مهندسی کشاورزی را از دانشگاه آزاد مشهد گرفت و رفتن به حوزه را برای ادامه تحصیل انتخاب کرد، فعالیتهای تربیتیاش را از مسجد حاجآخوند شروع کرد؛ همان مسجدی که خودش دوره نوجوانی را در آن به سلامت سپری کرده بود.
سعیده پاکزاد، مادر این طلبه جوان، میگوید: اگر نوجوانها در مسجد تربیت شوند، خودشان مسیر درست را پیدا میکنند. آقاسیدهادی اول در رشته مهندسی درس خواند، اما خودش انتخاب کرد که در مسیر دین تحصیلاتش را ادامه دهد تا بتواند نسل جوان را در مسیر درست تربیتی قرار دهد.
او اکنون پدر چهار فرزند است و خوب میداند که داشتن فضای تربیتی مناسب برای بچهها یکی از شرایط مهم ماندگاری نسل جوان در بافت قدیمی و سنتی است. میگوید: تعداد جوانانی که در این بافت زندگی میکنند کم هستند، اما من معتقدم میتوان با طرحهای جدید بچهها را به مسجد و فضای قرآن جذب کرد.
سال ۱۳۹۱ در مسجد حاجآخوند مربی حلقه صالحین نوجوانان شدم و بعد هم با همکاری حاجآقای لاریجانی و حاجمهدی آینهچیان یک حلقه تربیتی تشکیل دادیم و جلسات اعتقادی و پرسش و پاسخ میگذاشتیم و در کنارش مسابقات و بازی؛ از فوتسال و فوتبال گرفته تا دارت و پینگپنگ و فوتبالدستی. بهخاطر مسابقات، بچهها در جلسات معرفتی شرکت میکردند و برای حضورشان هم جوایزی در نظر میگرفتیم.
سیدهادی یاد خرابکاریهای بچهها در مسجد میافتد و با خنده میگوید: کار با نوجوانها خیلی صبر و حوصله میخواهد. یکسال تابستان بچهها بعد از نماز در مسجد والیبالنشسته بازی میکردند. مسجد حاجآخوند یک لوستر قدیمی داشت که جانباز بچههای مسجد بود.
دوشنبه هر هفته بعد از نماز، روخوانی قرآن، تمرین همخوانی و روانخوانی است و بعد نکات اخلاقی گفته میشود. پس از آن نوبت یارکشی است و مسابقه در رده سنیهای مختلف. افرادی که در جلسه قرآن دوشنبه شرکت کنند، از سالن تمرینی چهارشنبه میتوانند استفاده کنند. گاهی هم بچهها همراه مربیشان سر از گیمنت درمیآورند.
هربار کودک یا نوجوانی را میبینم که در خیابان بازی میکند، به او میگویم ما در مسجد فضای ورزشی مناسب داریم
حاجآقای خدادادحسینی مربی گلکوچک بچهها هم هست. پنجسال پیش گروهی را در رده سنی ۹ سال جذب کرد، مربی فوتبالشان شد و آنها را راهی مسابقات جام رمضان کرد. هربار که تیم پایگاه بسیج شهیدمدنی قهرمانی کسب کردند، چند نفر دیگر جذب این مسجد شدند تا بتوانند از مزایای ورزشی در کنار مباحث اخلاقی استفاده کنند.
حالا بچههای تیم به رده سنی سیزده و چهاردهسال رسیدهاند و گروه دیگری در رده سنی ۹ سال با کمک وحید میرزاییپور، عضو جوان شورای اجتماعی محله، به مسجد جذب شدهاند.
روشهای جذب سیدهادی در نوع خوش جالب است: هربار کودک یا نوجوانی را میبینم که در خیابان بازی میکند، به او میگویم ما در مسجد فضای ورزشی مناسب داریم. یا اگر خانوادههایی را ببینم که فرزندی دارند، جلو میروم و برنامههای مسجد را با آنها مطرح میکنم. خانوادهها از حضور فرزندشان در مسجد استقبال میکنند. چون محیطی امن و سالم است.
ارتباط با مدارس هم یکی دیگر از روشهایی است که کودکان و نوجوانان را به مسجد میآوریم. در برنامههایی مانند افطاری، جشن تکلیف یا اعیاد مختلف از مدارس دعوت میکنیم. یعنی ارتباطی بین مدرسه و مسجد ایجاد کردهایم. کاری را که بهتازگی در قالب طرح شهید بهنام عجمیان در مدارس و مساجد کشور راه افتاده است، ما از سالهای قبل انجام میدادیم.
یکی دیگر از کارهای سیدهادی، برگزاری کلاسهای رفع اشکال در مسجد حاجخاور است. او که خودش علاوه بر دروس عربی و دینی، در رشته مهندسی درس خوانده و رشته دبیرستانش تجربی بوده است، به مباحث درسی تسلط دارد و با حوصله برای بچههای مسجد کلاسهای رفع اشکال رایگان برگزار میکند.
سهیل برزو سیزده سال دارد و با هیجان در همه مسابقات فوتسال شرکت کرده است. سهیل میگوید: به مادرم قول دادهام درسهایم را خوب بخوانم تا مسابقاتمان من را از درس نیندازد. حاجآقا حسینی گفته است اول باید درس و قرآنتان خوب باشد تا بتوانید در مسابقات شرکت کنید. در همه جلسات قرآن هم شرکت میکنم تا بتوانم هر هفته از سالن استفاده کنم. الان مسابقات دهه فجر را داریم و همه تلاشمان را میکنیم که بتوانیم قهرمان شویم.
مهدیار فرزانه یکی از نوجوانهایی است که از اولین روزهای حضور خدادادحسینی در این پایگاه بوده است. مهدیار میگوید: ما بهجز فوتبال در مسابقات مختلف شرکت میکنیم. کتاب و دفترمان را هم میآوریم مسجد تا سؤالات درسیمان را از حاجآقا حسینی بپرسیم.
* این گزارش پنجشنبه ۲ اسفندماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۸۳ شهرآرامحله منطقه ثامن چاپ شده است.