محله شقایق ۲؛ نقش صابری‌فر در تبدیل نُه درّه به صابر

سیدی، ساجدی‌نیا| گرچه بخش کوچکی از محله شقایق ۲ بر روی اراضی روستای پاچنار و زمین‌های مفت‌آباد قرار دارد، روستای نُه‌درّه (نودره) قدیم بخش عمده این محله را شامل می‌شود. این روستا که نام صحیح آن نُه درّه است در دامنه کوه‌های جنوب غربی شهر مشهد، در حدّ فاصل روستا‌های چهارچشمه و پاچنار قرار داشته است.

در دهه اول انقلاب اسلامی (۶۵- ۱۳۵۵) اراضی پایین دست روستای نه دره و در دهه دوم و در زمان شهرداری اکبر صابری‌فر (حدود سال ۱۳۷۰) خود روستا ضمیمه شهر مشهد شد، لذا به شهرک صابر شهرت یافت. نه درّه که قبلاً به فاصلة یک ـ دو کیلومتری جنوب غرب کوی آب و برق قرار داشت اکنون در ادامه بولوار صیاد شیرازی، بعد از بولوار فکوری قرار دارد و تا دامنة کوه امتداد می‌یابد. 

بیشتر ساکنان اولیه محله شقایق ۲ (حدود ۴۰-۳۰ خانوار) مهاجران شمال خراسان بودند که در سال‌های ۱۳۸۵- ۱۳۷۵ به این محل آمدند. نودره جزء جنوبی‌ترین بخش‌های شهرداری منطقة ۹ شهر مشهد است و هنوز بافت قدیمی خود را حفظ کرده است.

وجه تسمیه این محله، وجود خیابان شقایق در سمت شرقی محله بوده که مرز مشترک بین محله شقایق یک و دو است. 

بافت

محله شقایق دو نزدیک به ۶۶ هکتار وسعت دارد و بیش از ۱۰ هزار نفر را در خود جای داده است. به طور متوسط در هر هکتار این محله ۱۵۶ نفر سکونت دارند که نسبت به میانگین شهری جزو محلات شلوغ مشهد محسوب می‌شود. نرخ باسوادی در این محله ۶۴/۹۱ درصد است که به نسبت سایر محلات منطقه ۹ پایین‌تر است. 

مهمترین کاربری این محله بعد از مسکونی، پارک و فضای سبز است. از نظر ساخت و ساز، محله شقایق دو نیز به سمت نو شدن و ساخت ساختمان‌های مدرن و حتی بیش از ۵ طبقه پیش می‌رود. با این حال همچنان خانه‌های ویلایی نقلی تا دو طبقه که معمولا هم قولنامه‌ای و فاقد سند است در این محله کم نیست که شکل و شمایل محله را تا حدی شبیه محلات سنتی و قدیمی کرده است.

ویژگی بارز محله شقایق دو، اتصال آن در قسمت جنوبی با ارتفاعات و کمربند سبز حریم مشهد است. فضای سبز همگانی به‌صورت نقطه‌ای در محدوده شقایق دو وجود دارد و در مجموع میانگین فاصله زمانی تا نزدیکترین نقطه فضای سبز در این محله، ۴ دقیقه و ۴۱ ثانیه است.

چند سالی است حوالی نوروز برخی دیوار‌ها و کوچه‌های پلکانی این محله در طرح نوروز رنگی رنگ می‌شود که محله را زنده‌تر و حس و حال پیاده‌روی در آن را جذاب کرده است. 

دسترسی

ساکنان محله شقایق ۲ به‌طور مستقیم به ایستگاه‌های مترو دسترسی ندارند، اما پس از عبور از محله آب و برق می‌توانند خودشان را در بولوار وکیل‌آباد به خط یک مترو در ایستگاه هفت‌تیر برسانند. دسترسی‌های درون‌شهری در این محله از طریق بولوار شهیدفکوری امکانپذیر است.

میانگین فاصله مکانی تا نزدیکترین ایستگاه اتوبوس در محله شقایق دو، ۲۷۰ متر است که برای پیمودن این مسافت باید میانگین سه دقیقه و ۲۳ ثانیه زمان را در نظر گرفت.

امکانات فرهنگی و رفاهی

• مسجد صاحب الزمان (عج) و مسجد موسی بن جعفر (ع) از جمله مکان‌های شاخص و مهم در این محله هستند که بسیاری از برنامه‌های فرهنگی، ورزشی و مذهبی محله در آنها برگزار می‌شوند.
• علاوه بر این دو مسجد، وجود مسجد امام موسی کاظم (ع) در این محله، میانگین دسترسی به اماکن مذهبی را به ۵/ ۲ دقیقه کاهش داده است.
• کمربند سبز ارتفاعات جنوبی در انتهای صیاد شیرازی نیز یکی از فضا‌های مهم تفریحگاهی محله محسوب می‌شود که روزانه بر میزان رفت و آمد‌ها در این محله افزوده است.
• تنها یک مدرسه ابتدایی با نام «شهیدپهلوان» در محله شقایق دو وجود دارد.
• درمانگاه شبانه‌روزی این محله بین صیادشیرازی ۴۸ و ۵۰ فعال است و دسترسی زمانی اهالی به این درمانگاه، میانگین نزدیک به ۵/ ۴ دقیقه است.
• این محله سالن ورزشی ندارد.

حدود جغرافیایی

محله شقایق دو در همسایگی سه محله شقایق یک، آب و برق و گلدیس و در قسمت جنوبی کوه پارک قرار دارد. وجود بولوار‌های شهید فکوری و شهید صیادشیرازی در این محله، تردد رانندگان را برای عبور و مرور آسان‌تر کرده است.