
کمبود مراکز درمانی در منطقه ۱۲ و درخواستهای مکرر شهروندان موجب شده بود در چند سال اخیر، گزارشهای ما در روز پزشک به موضوع کمبود پزشک و رنج اهالی از نبود مراکز درمانی اختصاص یابد؛ مشکلی که هربار با مسئولان سازمان مسکنوشهرسازی درمیان گذاشته میشد و تنها یک پاسخ داشت: «در نقشه شهری منطقه ۱۲ زمین با کاربری درمانی درنظر گرفته شده، اما برای هزینه ساخت باید خیران اقدام کنند».
این پاسخی بود که به تمام کمبودهای آموزشی، درمانی، مذهبی و... این منطقه داده میشد و درنهایت هم راه به جایی نمیبرد، اما آغازبهکار ساخت ۷ مسجد در منطقه ۱۲ نشان داد که انتظار، تنها کلید حل مشکل کمبودهای این منطقه نیست، بلکه میتوان با دادن تسهیلات و گاه حتی سخت نگرفتن به موسسات خصوصی، کمبودها را برطرف کرد؛ اقدام مثبتی که پس از حل مشکل کمبود مسجد، اینبار در زمینه درمانی رخ داد و با راهاندازی اولین مرکز درمانی خصوصی و استقرار یک مرکز بهداشت (با خدمات رایگان) در آن، مشکلات بهداشتی اهالی محله الهیه تا حد زیادی برطرف شد.
دکتر محمود باقری به همراه همسرش، دکتر لیلا پارسایی، مرکز درمانی نیلوفر آبی را در الهیه ۲۵ راهاندازی کردهاند. به محض افتتاح اولین مرکز درمانی در الهیه، پایگاه بهداشت هم در این مرکز استقرار مییابد و خدمات واکسیناسیون، مامایی، بهداشت خانواده و... را رایگان انجام میدهد.
دکتر باقری درباره انگیزه ایجاد این مرکز درمانی در محله الهیه میگوید: «برادرم مجتمعی در این محدوده ساخت و من و همسرم واحدی از آن را خریدیم. وقتی به این منطقه آمدیم، کمبود مراکز درمانی بهوضوح مشاهدهشدنی بود.
از آنجایی که ما هر دو پزشکیم، تصمیم گرفتیم اولین مرکز درمانی را در محله الهیه راهاندازی کنیم. هنوز اهالی الهیه آنطور که باید، با این مرکز آشنا نیستند و استقبال چندانی از آن نمیشود، ولی ما با استقرار یک پایگاه بهداشت با خدمات رایگان و کم کردن هزینه درمان در مقایسه با بسیاری از مراکز درمانی سطح شهر، آینده روشنی پیش روی این مرکز میبینیم.»
استقرار ۱۰ پزشک متخصص در زمینههای دندانپزشکی، قلب، گوارش، پوست و... به همراه دستگاههای آندوسکوپی، تست ورزش، اکو، لیزر و همچنین ساخت آزمایشگاه و داروخانه، از جمله برنامههایی است که دکتر محمودی و همسرش برای مرکز نیلوفر آبی تدارک دیدهاند.
تاریکی معبر باغشنییک و وجود سگهای ولگرد از نمونه مشکلاتی است که پیش پای بیماران قرار گرفته و موجب ترس آنان هنگام مراجعه به مرکز درمانی شده است. دکتر باقری با برشمردن این مشکلات، خبر از همکاری خوب مسئولان شرکت برق و شهرداری میدهد و میگوید: «بهمحض درمیان گذاشتن مشکلات با مسئولان شهرداری و شرکت برق، آنان قول مساعد برای حل مشکلات دادهاند.
مشکل تاریکی خیابان باغشنییک را و احتمال ترس بیمارانی که نیمهشب به مرکز مراجعه میکنند، با مهندس حسینزاده در شرکت برق درمیان گذاشتیم و آنها هم بلافاصله مأمورانی را به محل اعزام کردند. در حال حاضر محل تیر چراغبرقها کنده شده است و امیدواریم بهزودی روشنایی هم به خیابان بیاید.
وجود سگهای ولگرد، یکی دیگر از معضلاتی است که همین چند روز پیش موجب ترس یک خانم باردار هنگام مراجعه به مرکز شده بود. این مشکل را هم با مسئولان شهرداری درمیان گذاشتیم و آنها قول مساعد برای حل آن دادند.»
کم مراجعه کردن به پزشک، از افتخارات برخی مردم محسوب میشود، اما دکتر باقری خط بطلانی بر این باور میکشد و میگوید: «متأسفانه حتی گاهی در میان برخی افراد تحصیلکرده مشاهده میشود که به مراجعه نکردن به پزشک افتخار میکنند؛ مثلا معلمی چند روز پیش آمده بود و با افتخار میگفت من تاکنون دو بار بیشتر نزد دکتر نرفتهام.
وقتی آزمایش گرفتیم، متوجه شدیم قند ایشان ۴۵۰ است و فشارخونشان هم ۱۸. بر اثر بیاطلاعی از بالا بودن فشارخون و قند، چشم و قلب این خانم دچار مشکلات جدی شده بود، درصورتیکه اگر زودتر به دکتر مراجعه میکردند و متوجه بیماری میشدند، میشد با دارو جلوی بسیاری از این عوارض را گرفت.»
ساختمان پزشکان محله الهیه، گام مثبت دیگری است که هنوز تا انتها برداشته نشده. این ساختمان در حال حاضر تکمیل شده، اما هنوز پزشکان به صورت کامل در آن استقرار نیافتهاند و افتتاح نشده است. فیزیوتراپی، قلب، ترک اعتیاد و... از جمله بخشهایی است که قرار است بهزودی در ساختمان پزشکان آغاز به کار کند.
محله جاهدشهر که قدمت و جمعیت بیشتری از الهیه و امیریه دارد، از وضعیت بهداشتی و درمانی مناسبتری نیز بهرهمند است. یک مجتمع پزشکی، یک مطب پزشک و یک مرکز درمانی، از جمله داراییهای محله جاهدشهر است، اما این برتری باز هم نتوانسته به طور کامل نیازهای بهداشتی و درمانی اهالی را برطرف کند؛ بهویژه که بسیاری از سالخوردگان به دلیل آبوهوای مساعد، این محله را برای سکونت برگزیدهاند و حال، نبود پزشک متخصص، معضلی برای این کهنسالان شده است. نیاز به درمانگاه از جمله درخواستهای مکرر اهالی جاهدشهر از مسئولان و پزشکان است.
در محله جاهدشهر یک مطب پزشک و یک مرکز درمانی دارد اما بازهم نیازهای بهداشتی الهیه تامین نمیشود
همانطور که ذکر شد، مریضها در دو محله جاهدشهر و الهیه کژدارومریز امورشان را میگذرانند، اما هنوز بسیاری از محلات این منطقه همچون امیریه حتی یک پایگاه بهداشت هم ندارند و اهالی برای کوچکترین بیماری باید رنج مسیر طولانی را نیز به جان بخرند و تا الهیه یا قاسمآباد بروند.
محلات محدوده منفصل توس و وکیلآباد هم وضعیت بهتری ندارند. محلات هاشمینژاد و اکبرآباد هرکدام دو مرکز بهداشت و توس سفلی، توس علیا، چهاربرج، کلاتهبرفی و حاجیآباد هرکدام یک مرکز بهداشت دارند. یک درمانگاه نیز در محله اکبرآباد به صورت خصوصی اداره میشود.
وجود ۹ پایگاه بهداشت و یک درمانگاه، مناسب بهنظر میرسد، اما محدود بودن این مراکز به زمان اداری سبب شده از ساعت ۲ ظهر تا صبح روز بعد عملا دسترسی به پزشک، غیرممکن باشد.
در این مدت اهالی باید برای رفع نیازهای درمانی خود یا تا مرکز شهر بروند یا بهدلیل دوری راه و هزینههای سنگین رفتوآمد، رنج بیماری را تحمل کنند و از مراجعه به پزشک منصرف شوند. عوارض این امر نیز ناگفته پیداست. ازطرفی محله وکیلآباد در حال حاضر تنها یک پایگاه بهداشت دارد که محدود بودن آن به زمان اداری، همان قصه تکراری توس است.
اهالی توس هنگام ذکر مشکلات درمانیشان، بهاتفاق از پزشکی نام میبرند که شاید مناسبترین گزینه برای مصاحبه در روز پزشک باشد؛ پزشکی که به منزل اهالی ناتوان میرود و آنها را رایگان درمان میکند. حدود ۱۰ روز برای مصاحبه با این پزشک رایزنی کردیم و چند نفری را واسطه قرار دادیم، اما او حاضر به مصاحبه نشد.
خودش میگفت من کار بزرگی نمیکنم، اما بیمارانی که در خانه نشستهاند و از بیماری رنج میبرند، بهخوبی بزرگی کار او را احساس میکنند. او که در محله کوشک مهدی مطب دارد، دو روز در هفته را به بیماران توس اختصاص میدهد.
در مسجد محله مستقر میشود و رایگان به درمان بیماران میپردازد. اگر هم کسی سالخورده باشد و توان مراجعه به پزشک را نداشته باشد، خود به خانه بیمار سرمیزند و در خانه، او را مداوا میکند. حال شما قضاوت کنید وجود چنین پزشکانی در جامعه مادی امروز، توفیق بزرگ نیست؟
روشن است که تکیه بر پزشکان خیّر بهتنهایی نمیتواند مشکل درمانی یک منطقه را حل کند و درمانی موقتی است، اما اگر تعداد این پزشکان بیشتر شود و با تقبل هزینههای کمتر حاضر به افتتاح مراکز درمانی در محلات محرومتر شوند، مشکلات خودبهخود حل میشود.
در این میان از مسئولان نیز تقاضا میکنیم در صدور پروانه و سایر مراحل اداری، با این پزشکان خیّر کمال همکاری را بکنند، شاید دیگر گزارش روز پزشک سال آینده ما به کمبودها اختصاص نیابد و از داشتهها بگوییم.
* این گزارش پنج شنبه، ۲۹ مرداد ۹۴ در شماره ۱۱۲ شهرآرامحله منطقه ۱۲ چاپ شده است.