بهخطشدن اتوبوسهای غیراستاندارد و خارجشدن دود غلیظ در پایانه قدیم آزادی، تصویری است که خیلی از شهروندان هنوز آن را به خاطر دارند؛ دودی که به آسمان بلند میشد و از درختان چنار ضلع جنوبی پارک ملت تصویری عجیب میساخت. درختانی که یک طرف آنها پژمرده و آسیبدیده بود و شاخههای سمت پارک شاداب و سرزنده.
حالا مسافرانی که به پایانه آزادی میآیند، با فضایی کاملا متفاوت روبهرو میشوند؛ از یک سو ورود اتوبوس و از سوی دیگر خودروهای شخصی انجام میشود. در میانههای عرصه هم تا چشم کار میکند، پله برقی و آسانسور فعال است تا شهروندان از این طریق، خود را به طبقات پایین برسانند؛ شهروندانی که یا میروند سوار اتوبوس شوند یا خودرو خود را از پارکینگ بردارند.
اینجا پارکینگ و پایانه زیرسطحی آزادی در ابتدای بولوار وکیلآباد است که شرایط سفر درونشهری با اتوبوس یا قدمزدن آسوده در پارک ملت و خرید بازار آزادشهر بعداز پارک خودرو را فراهم میکند.
به جمع مردم رفتیم تا ضمن مرور فضای قدیم پایانه آزادی، نظر آنان را درباره وضعیت فعلی آن جویا شویم.
ساخت پارکینگ و پایانه آزادی در سال۱۳۹۷ آغاز شد و در پایان۱۳۹۹ به بهرهبرداری رسید؛ پروژهای که برای شهرداری مشهد گران تمام شد. کلانپروژه آزادی قرار بود با هزینه ۶۰میلیاردتومانی تکمیل شود، اما در بازار پرالتهاب تورم آن زمان، بیشاز ۳۰۰میلیاردتومان برای مجموعه مدیریت شهری آب خورد.
این پروژه عمرانی بساط پایانه اتوبوسرانی را از حاشیه وکیلآباد و امامت جمع و به یک طبقه زیرسطحی هدایت کرد. علاوهبراین فضای پارکی برای خودروها مهیا شده بود که تا پیش از این در منطقه ۱۱ وجود نداشت.
حالا بیشاز سهسال از عمر این مجموعه بزرگ میگذرد و پارکینگ و پایانه آزادی سبب نظمدهی به ترافیک در بولوارهای وکیلآباد، معلم و امامت شده است. ازطرفی دسترسی به نقاط مختلف شهر ازطریق اتوبوسهای این پایانه مهیا شده است.
مهمترین خدمتی که در مجموعه زیرسطحی آزادی ارائه میشود، توقف اتوبوسهای خطوط مختلف است؛ توقفگاهی که سبب شده است شهروندان از این نقطه به پایانههای مختلف دسترسی داشته باشند. پایانه آزادی ایستگاه پایان و شروع بیشاز بیستخط اتوبوسهای شهری است و روزانه بیش از ۱۱ هزار شهروند از اتوبوسهای این پایانه استفاده میکنند.
رقیه سروی که از اتوبوس خط۱۰۰ پیاده شده و راهی بازار است، میگوید: واقعا پایانه آزادی جزو ایستگاههای خوب و کامل است. بناکردن چنین مجموعهای کار سادهای نیست. فکر میکنم خیلی از همشهریان از این طرح و این فضا بهرهمند شدهاند. در پایانه آزادی سهسکو تعریف شده است. در هریک از این سکوها بین پنج تا هفتاتوبوس توقف میکند تا شهروندان و مسافران را در سفرهای درونشهری جابهجا کنند.
پایانه آزادی جزو ایستگاههای خوب و کامل است و بناکردن چنین مجموعهای کار سادهای نیست
سعید پیرانی، از رانندگان اتوبوس این خطوط، مجموعه آزادی را پروژهای موفق برای رفع معضلات ترافیکی میداند و میگوید: اتوبوسهای ما با این ابعاد از عوامل اصلی ترافیک بولوار امامت بود. خیلی وقتها ماشین شخصی در این ایستگاه پارک میکرد و تا چند دقیقه معطل بودیم که راننده پیدا شود و درنتیجه راه مردم قفل میشد.
پیرانی ادامه میدهد: الان همهچیز نظم و حسابوکتاب دارد. هم مسافر راحتتر است و هم راننده.
خلاصشدن از ترافیکهای بازار آزادشهر و معطلی برای پیداکردن جای پارک، از نتایج خوب ساخت پارکینگ آزادی برای بازاریان و برخی کارمندان این محدوده است. طراحی دوطبقه پارکینگ با ظرفیت هفتصدجای پارک خودرو و جای پارک اختصاصی معلولان و موتورسواران، تردد شهروندان به این محدوده را تسهیل کرده است.
عادل خاکساری، از بازاریان آزادشهر، میگوید: این مجموعه چندطبقه واقعا برای محله آزادشهر مفید بوده است. نظر من این است که اگر پروژه در ضلع غربی اجرا میشد، خیلی کارآمدتر بود، اما الان هم واقعا باری از روی دوش بازار برداشته است، بهویژه آنکه هرروز با بازگشایی مغازههای جدید بر تعداد فعالان بازار اضافه شده و تعداد ماشینهای شخصی بیشتر میشود.
کاسب قدیمی بازار آزادشهر که بیستسال است در اینجا به کسبوکار مشغول است، میگوید: پارکینگ آزادی استاندارد است و کمبود عمرانی ندارد، اما هزینه پارک خودرو در آن زیاد است. ۷۰، ۶۰هزارتومان پول جای پارک ماشین برای یک روز کاسبی زیاد است. به نظرم اگر این هزینه معقولتر باشد یا کارت پارک برای شهروندان ثابت تهیه شود، استقبال بیشتر و خیابانها هم خلوتتر میشود.
محمد صمیمی هم از افراد شاغل در بوستان ملت است؛ او میگوید: پارکینگ کار ما را برای رسیدن به محل کار و دسترسی به پارک ملت راحتتر کرده است؛ بهویژه اینکه پارکینگ شبانهروزی است و ورزشکاران ساعت ۵ و ۶صبح، خود را به اینجا میرسانند تا ورزش کنند.
اکنون کسی که میخواهد از پارک ملت استفاده کند، دیگر نگران جای پارک خودرو نیست. نکته مهم هم در استفاده از پارکینگ این است که آسانسور و پلهبرقی تعریف شده است که افراد مسن یا معلول بهراحتی رفت وآمد کنند.
چیدمان کافهایطور محوطه بیرونی یا درواقع پشتبام پارکینگ، فضایی متفاوت برای دورهمنشستن و گپزدن فراهم ساخته است. این فضا که همسطح بولوار وکیلآباد است، در روزهای خوشآبوهوا گعدههای دانشجویی و هنری را به خود میبیند. قدمزنان بهسوی یکی از این جمعها میرویم.
نفس سجادی دانشجوی دانشگاه فردوسی است و درباره این محوطه میگوید: فضای زیبایی است و به نظرم متناسب با شهر اجتماعمحور طراحی شده است. امروز کمی هوا سرد است، ولی در روزهای بهاریتر، خیلی از مردم برای قرارهای مختلف اینجا را انتخاب میکنند.
درراستای خدماتی که برای حملونقل عمومی در پارکینگ آزادی تعریف شده، فضایی هم به حملونقل پاک اختصاص یافته است. در محوطه بیرونی پارکینگ، یک ایستگاه دوچرخه بایدو قرار گرفته است که ظرفیت ۲۵دوچرخه را دارد. البته این روزها درِ این ایستگاه بسته است و گرد تعطیلی بر آن نشسته که با پیگیری از مسئولان بایدو متوجه میشویم تأمین دوچرخه برای این ایستگاه در دستورکار است.
مهدی مؤمننسب از ورزشکاران پارک ملت است که با مرور فضای قدیم پایانه میگوید: وقتی ورزش میکردیم از بوی دود دائم اتوبوسها خسته میشدیم، وای به حال درختها! خدا را شکر این فضا که ایجاد شد، مشکل برطرف شد و دود اتوبوسها هم دفن شد.
قطعبودن تعدادی از دستگاههای شارژ منکارت دردسرساز است و نارضایتی شهروندان را به همراه دارد
سردرگمی شهروندان و مسافران در پایانه آزادی اتفاقی پرتکرار است. نبود ایستگاه راهنمای مسافر یا دردسترسنبودن فهرست کامل اتوبوسها و مسیر حرکتشان سبب میشود شهروندان یا مسافرانی که راهی این نقطه از شهر شدهاند، برای انتخاب اتوبوس مسیر موردنظر دچار مشکل شوند.
باوجود طراحی و فعالکردن نرم افزار در گوشیهای همراه برای پرداخت هزینه اتوبوس هنوز هم شهروندانی هستند که از منکارت فیزیکی استفاده میکنند. در چنین فضایی که حدود ۲۰۳ خط اتوبوس تعریف شده است، قطعبودن تعدادی از دستگاههای شارژ منکارت دردسرساز است و نارضایتی شهروندان را به همراه دارد.
هر دو موضوع را با مدیران سازمان اتوبوسرانی درمیان گذاشتیم و قول رفع کمبودها را تا پایان بهمنماه دادند.
سکوی اول؛
۹۴ پایانه آب و برق
۱۷ بولوار اندیشه- پایانه الهیه
۱/۱۷ بولوار امامت- پایانه الهیه
۱۴ بولوار وکیلآباد- پایانه الهیه
۱/۱۴ بولوار دانشجو- پایانه الهیه
۱۰۳۱ بولوار اندیشه- انتهای بولوار مشکینی
۱/۱۸ شهرک لشکر- پایانه الهیه
سکوی دوم؛
۹، ۱ بولوار شاهد
انتهای شاهد
۱/۱۶ بولوار حجاب- پایانه الهیه
۶۲ حرم مطهر
۱۰۹۳ بولوار نماز
۱۰۰ حرم مطهر- پایانه مصلی
سکوی سوم؛
۲۰ بولوار دکتر حسابی
پایانه الهیه
۲۰۳ پایانه معراج
۳۱ پایانه الهیه
۱/۲۰۲ دانشگاه فردوسی
۸۸ پایانه خواجهربیع
۱/۳۸ پایانه شهدا
۲۵ میدان صداوسیما- پایانه مصلی
* این گزارش پنجشنبه ۲۸ دیماه ۱۴۰۲ در شماره ۵۳۷ شهرآرامحله منطقه ۱۱ و ۱۲ چاپ شده است.