وقتی جلسه قرآنی بیستسال قدمت داشته باشد، اهالی محله از وجودش باخبر میشوند، بهویژه اگر آن جلسه غیر از دورههای معمول قرآن، در حوزههای اقتصادی هم فعال باشد. جلسه قرآن حضرتزینب (س) در محله مشهدقلی یکی از آنهاست. این دوره مذهبی در این سالها در افزایشدادن اطلاعات دینی و اجتماعی خانمهای محله مؤثر بوده است.
علاوه بر این، تشکیل صندوق خیریه با هدف حمایت از اقتصاد خانوار از دیگر فعالیت بانوان این دوره است. معصومه شاهد، مسئول این جلسه خانگی، برایمان از چندوچون شکلگیری و فعالیتهای این تشکل مذهبی میگوید.
جلسه قرآن خانگی بانوان حضرتزینب (س) در محله، قدمتی قابل توجه دارد. مسئول این جلسه میگوید: سال ۱۳۷۹ دوره قرآنی تشکیل دادم. خانمهای همسایه هفتهای یکروز در خانه ما دورهم جمع میشدند. وقتی همسایهها استقبال کردند، روند برگزاری جلسات تغییر کرد. بهصورتیکه هر هفته در روزهای دوشنبه و سهشنبه در خانه یکی از اعضا جمع میشدیم.
آنطور که خانم شاهد میگوید، بهتدریج تعداد اعضای جلسه بیشتر شد و اکنون چهلپنجاهنفر عضو دارد: «در مراسم مذهبی که برگزار میکنیم، این تعداد بیشتر هم میشود. علت استقبال این است که ما علاوه بر روخوانی آیات قرآن، تفسیر خطبههای نهجالبلاغه را هم داریم. علاوه بر این، در مناسبتهای مختلف دینی از قبیل ولادت و شهادت ائمه (ع)، ماه محرم و رمضان، مراسم و برنامههای ویژه همان روز و مناسبت را برگزار میکنیم.»
جلسه قرآن محله مشهدقلی در زمینههای اجتماعی، فرهنگی و مشکلات مربوط به آن نیز فعال است. شاهد میگوید: «ما با کمک مفسران دینی مسائل مختلف اجتماعی ازجمله اعتیاد، طلاق، تربیت فرزند و همسرداری را بر اساس آیات قرآن و روایت ائمه معصوم (ع) بهویژه دستورات نهجالبلاغه بررسی میکنیم.»
بهگفته او، هر هفته جلسه مشاوره خانواده با حضور کارشناس این حوزه در محل جلسه قرآن برپا میشود. خانمهای حاضر بدون نگرانی از پرداخت هزینه، مسائل و مشکلات خانوادگیشان را مطرح میکنند. مشاور نیز راهنماییها و راهحلهای مناسب را در اختیار آنها قرار میدهد.
بهگفته شاهد، این جلسات مشاوره در بهبود زندگی و روابط زناشویی بانوان تأثیر مثبت زیادی داشته است و طی این سالها مانع ازهمپاشیدن چند خانواده شده است. در چند مورد هم در این جلسه بهواسطه خانمهای حاضر در جلسه بین خانوادهها وصلت صورت گرفته است.
زمان کوتاهی بعد از تشکیل این جلسه خانگی، باتوجهبه نیازی که برای برطرفکردن مشکلات مالی اعضای جلسه احساس میشد، صندوق قرضالحسنه تشکیل شد. معصومه شاهد ماجرای تشکیل صندوق را اینطور تعریف میکند: «چند ماهی از تشکیل جلسه قرآن گذشته بود. در همان زمان کارشناسی از طرف سازمان بهزیستی به دیدنم آمد.
در جریان گفتوگویی که با هم داشتیم، از من خواست که باتوجهبه شناختم از اهالی محله، نیازمندان را معرفی کنم تا سازمان بهزیستی بتواند به آنها کمک کند. اسامی را تهیه کردم و در اختیار کارشناس مربوط قرار دادم. چند ماه از این ماجرا گذشت، اما هیچ خبری از کمک به این خانوادهها نشد. آن چند خانواده هم پیگیر جریان کمک بودند. من هم حرفی برای گفتن نداشتم و شرمنده همه آنها شده بودم.»
این ماجرا باعث میشود شاهد بعد از قطع امید از کمک سازمانهای خیریه، صندوق قرضالحسنه را راهاندازی کند: «سال ۱۳۸۱ صندوق قرضالحسنه بهنام حضرتزینب (س) تشکیل شد و اولین مبلغ قرعهکشی ۱۰ هزار تومان بود. اولین برنده قرعهکشی هم جوانی بود که با همین ۱۰ هزار تومان انگشتر طلایی خرید و به خواستگاری دختر موردعلاقهاش رفت. بهتدریج و در سالهای بعد مبلغ قرعهکشی افزایش پیدا کرد. اکنون مبلغ آن به ۵۰ میلیون تومان رسیده است.»
خانم شاهد در کنار این صندوق قرضالحسنه ماهانه، صندوق خیریهای نیز برای کمک به نیازمندان محله دایر کرد: «صندوق خیریه حضرتزینب (س) با هدف کمک و برطرفکردن نیازمندیهای خانوادههای محروم محله تأسیس شد. هرماه نذرها و صدقات صندوق جمعآوری و برای کمک به محرومان هزینه میشود. شناسایی افراد نیازمند واقعی در جریان یک تحقیق کامل و مفصل انجام میشود تا کمکها بهدست نیازمندان واقعی برسد.»
صندوق خیریه تا امروز فعالیتهای مختلفی را در زمینه کمک به خانوادههای نیازمند محله انجام داده است. تهیه جهیزیه برای نوعروسان بیبضاعت ازجمله این کمکهاست: «خانوادههای محرومی در محله ما ساکناند که دختران و پسران در آستانه ازدواج دارند، اما توان تهیه جهیزیه برای آنها را ندارند. جوانان دمبخت زیادی بهدلیل ناتوانی مالی ازدواج نکردهاند. تهیه جهیزیه برای جوانان دمبخت از اولویتهای خیریه است.
هرسال با حمایت خیران لوازم اساسی جهیزیه نوعروسان مثل فرش، اجاق گاز، ظرف، جاروبرقی و... خریده میشود و در اختیارشان قرار میگیرد. در کنار این، ما وامی بهنام وام جهیزیه عروس هم داریم. نحوه پرداخت این وام اینطور است که ما پول جهیزیه را بهصورت نقدی به خانوادهها میدهیم و آنها بعد از خرید جهیزیه در اقساط طولانیمدت و چندینساله هزینه آن را پرداخت میکنند.»
بخشی از خدمات صندوق خیریه حضرتزینب (س) مربوط به تأمین هزینههای دارویی و تهیه لوازمتحریر برای فرزندان محروم است. شاهد میگوید: «افراد بیبضاعتی در محله داریم که بیماری خاص دارند و بیمه هم نیستند. این افراد برای تأمین هزینههای داروییشان با مشکل روبهرو هستند.
تعدادی از این افراد بهدلیل کهولت سن حتی توان رفتن به مرکز درمانی را هم ندارند. باید فردی باشد که آنها را همراهی کند و به مرکز درمانی ببرد. اکنون ما ماهانه ۵۰۰ هزار تومان از کمکهای خیران را به تهیه دارو و درمان دو بیمار نیازمند اختصاص دادهایم. با افزایش کمک خیران، بر میزان این هزینه دارویی نیز افزوده خواهد شد.»
تأمین هزینه سفرهای زیارتی برای محرومان بخش دیگری از این خدمات خیرخواهانه است. شاهد میگوید: «زیارت حضرتمعصومه (س)، مسجد مقدس جمکران، شاهچراغ و دیگر اماکن زیارتی استان و کشور ازجمله این سفرهای زیارتی است.
همچنین، ما طرحی با عنوان زیارتاولیها داریم و هر سال چند نفری را که توان مالی ندارند، راهی کربلا و عتبات عالیات میکنیم. علاوه بر این، ما سفرهای گردشگری تعطیلات تابستان به نقاط گردشگری و دیدنی شهر مشهد را در قالب تور یکروزه داریم.»
بهگفته او، خرید و تهیه لوازمتحریر، کتاب و دیگر لوازم مدرسه برای دانشآموزان زیرپوشش و نیازمند از دیگر برنامههای صندوق است که هرسال همزمان با شروع سال تحصیلی جدید انجام میشود.