۶۰ سال خاطره‌سازی سیدموسی علوی در خیابان شهیدمطهری

خیابان شهید‌مطهری‌شمالی که زمانی به نام خیابان شاهرخ‌شمالی معروف بود، در سال‌های‌۱۳۴۹ و ۱۳۵۰ ازسوی شهردار وقت مشهد، محمد بنی‌اعتماد، در محدوده شهری قرار گرفت و آسفالت شد. پس از آن، این خیابان مدتی «اعتمادی» نام‌گذاری شد و از همان زمان تا کنون، توسعه‌ای پنجاه‌ساله را پشت سر گذاشته است.

سید‌موسی علوی که سال‌۱۳۴۰ در همین خیابان به دنیا آمده و از ساکنان قدیمی آن است، ما را به چشم‌انداز سال‌های دور این خیابان می‌برد و از خاطراتش در این معبر می‌گوید.

مسجد موسی‌بن‌جعفر (ع) در خیابان مطهری شمالی‌۱۴ (بین طاهری ۵ و ۶)، قدیمی‌ترین مسجد این خیابان است. در اوقاتی که فرصت رفتن به مسجد را دارم، با هم‌نسلانم جمع می‌شویم و خاطرات عزاداری‌ها و شیطنت‌های دوران گذشته در این مسجد را مرور می‌کنیم.

‌

در ابتدای خیابان شهید‌مطهری شمالی‌۱۴ و در مکانی که امروز مغازه مصالح‌فروشی عباس صفری قرار دارد، در گذشته کاروان‌سرایی قرار داشت. این کاروان‌سرا محل استقرار گاری‌های اسبی و چهارپایان بود. ما بچه‌ها گاهی به پشت گاری‌ها می‌چسبیدیم تا از آنها سواری رایگان بگیریم.

نام پیشین خیابان شهید‌مطهری شمالی‌۱۴، خیابان «باروت‌کوب‌ها» بود. دلیل این نام‌گذاری، سکونت چند خانواده در کوچه‌های اطراف بود که به حرفه باروت‌کوبی و تهیه وسایل آتش‌بازی اشتغال داشتند. ما دوست داشتیم از کار آنان سر دربیاوریم، اما جرئت رفتن به آنجا را نداشتیم؛ چون شنیده بودیم که انفجار باروت می‌تواند کشنده باشد.

بعد از تعطیلی کارخانه برق در خیابان شهیدمطهری شمالی ۷، جای آن را کارخانه یخ‌سازی گرفت. ما بچه‌ها هروقت برای خرید یخ مصرفی خانه می‌رفتیم، برای اینکه یخ در گرمای تابستان آب نشود، با سرعت و دوان‌دوان خودمان را به خانه می‌رساندیم.

محدوده خیابان مطهری‌۳۶ به بعد، پوشیده از باغ‌های انگور و میوه بود. برای مثال، در محل هنرستان دخترانه مطهری امروزی، باغ انگور بزرگی قرار داشت. نخستین ساکنان این خیابان، تعدادی خانواده اصفهانی بودند؛ به همین دلیل، مطهری شمالی‌۳۶ در گذشته به «کوی اصفهانی‌ها» معروف بود.

من دوران ابتدایی‌ام را در دبستان «رهنما» که امروزه با نام مدرسه شهید محسن کاشانی معروف است، درس خواندم. آن زمان به تازگی طرحی به نام «تغذیه دانش‌آموزان» در مدارس اجرا می‌شد. خیلی از بچه‌ها برای اولین‌بار میوه موز را می‌چشیدند و، چون نمی‌دانستند آن را چطور بخورند، موز‌ها را با پوست، می‌خوردند.

* این گزارش شنبه ۲۹ شهریورماه ۱۴۰۴ در شماره ۶۱۸ شهرآرامحله منطقه ۱ و ۲ چاپ شده است.