مسیر سرسبز صنعت در خیابان کاظمیه یک

درختانش قدیمی‌تر و سرسبزتر از درختان الهیه است و برخی ساختمان‌هایش رنگ‌ورورفته و چهل‌پنجاه‌ساله هستند. این مسیر در محدوده شهری الهیه و در محله امیریه واقع شده است، اما شباهتی به معابر پر از ساختمان و پرجمعیت این بلوک از شهر ندارد!

اینجا مسیری است که در آن، قدمت صنعت بر سکونت می‌چربد. صنعتگران چراغ آبادی را حدود پنج‌دهه قبل در خیابان کاظمیه یک روشن کردند؛ مسیری که نام امروزی‌اش را نداشت و شد پاتوق شکل‌گیری کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی.

مطلب مرتبط علویه؛ معبر رو به پیشرفت امیریه

اشتغال ۳ هزارنفری در خیابان صنعتی

از ابتدا تا انتهای خیابان کاظمیه یک، یازده کارگاه و کارخانه صنعتی فعالیت دارند. مسیری که تا همین ۶‌سال قبل خاکی بود و قدمت آن را می‌توان از درختان چهل‌پنجاه‌ساله‌اش و همچنین تابلو سردر کارخانه‌ها فهمید. این کارگاه‌ها محصولات مختلفی را تولید می‌کنند، اما عمده آنها در رسته کار با فلز تعریف می‌شود، از ورقه فولادی گرفته تا کارگاه چدن‌سازی، تراشکاری و صفحه‌های تولید و تقویت انرژی.

مسیر صنعت در کاظمیه یک، در این سال‌ها همواره روبه‌جلو بوده و سال‌به‌سال فعالیت‌ها در این مسیر گسترده‌تر شده است، چنان‌که اکنون بیش‌از ۳ هزار‌نفر در این مجموعه‌ها مشغول به کار هستند.

کارگاه فلزات به‌جای دامداری

نگهبانان بیشترین اطلاع را از تاریخچه محل کارشان دارند. خوب می‌دانند اولین کارگاه‌ها چه زمانی شکل گرفت، چه زمانی توسعه یافت و چه شد که این مسیر، یک معبر صنعتی شد.

شکر‌الله نقیبی که ۲۵‌سال است در یکی از کارگاه‌ها نگهبان است، می‌گوید: طبق آنچه ما از نگهبان‌های قبلی شنیدیم، اولین کارگاه‌های اینجا چدن‌سازی و ظاهرا متعلق‌به دو برادر بوده و دهه ۷۰ از اینجا به شهرک صنعتی منتقل شده است.

اواخر دهه ۶۰ در این اطراف فقط کارخانه و تولیدی فعال بود و کسی سکونت نداشت؛ تا چشم کار می‌کرد، بیابان بود

او ادامه می‌دهد: احتمالا از همان زمان، کار ساخت چدن و بقیه فلزات در این خیابان ادامه یافت و کم‌کم چند دامپروری جمع آوری و کارگاه‌ها و کارخانه‌های فلزات یا تولیدات فلزی ساخته شد. البته چندتا از کارخانه‌ها هم بودند که زمین‌های خیلی بزرگ داشتند و کم‌کم آنها را تقسیم کردند و فروختند که تشکیلات جدید ایجاد شد.

سکونت در الهیه در روزگار صنعتی

حسنعلی مشیری را می‌توان جزو اولین ساکنان محدوده شهری الهیه به شمار آورد. او ۳۶‌سال قبل در ساختمان سرایداری یک تولیدی در حاشیه بزرگراه پیامبراعظم (ص) ساکن شد و هنوز هم در این مجموعه فعال است. او می‌گوید: یادم است که اواخر دهه ۶۰ در این اطراف فقط کارخانه و تولیدی فعال بود، اما در این محدوده کسی سکونت نداشت.

او ادامه می‌دهد: جایی که الان خیابان‌های الهیه و امیریه و صادقیه است، تا چشم کار می‌کرد، بیابان بود. یعنی شب اگر نگاه می‌کردی یک چراغ هم روشن نبود. ولی فعالیت صنعتی در این مسیر رونق داشت. چند شرکت فولادی بود. چند‌کارگاه هم برش‌کاری و تراش‌کاری می‌کردند که بعضی‌شان سه‌شیفت فعال بودند.

آقاحسنعلی حالا در قاسم‌آباد صاحب خانه است، اما سکونتش را در مشهد از لابه‌لای همین کارخانه‌ها و کارگاه‌ها آغاز کرده و معتقد است این مسیر برای قدیمی‌هایش، صفا، صمیمیت و خاطره‌های خاصی دارد؛ به همین دلیل است که بعد‌از بازنشستگی هم حاضر شده در اینجا نگهبان بماند.

* این گزارش پنج‌شنبه ۶ شهریورماه ۱۴۰۴ در شماره ۶۰۷ شهرآرامحله منطقه ۱۱ و ۱۲ چاپ شده است.