سرگذشت «چاهش» یکی از قدیمی‌ترین مزارع شمال مشهد 
علی‌اکبر ترابیان: تکنولوژی نمی‌تواند جای داستان را بگیرد 
«مشهد چهره» بزرگترین سایت مردم‌نگاری کشور است
علیرضا ظهیری| شامگاه یکشنبه هشتم مهرماه ۱۴۰۳ از سایت «مشهد چهره» به‌عنوان نخستین پایگاه روایت رویدادها، شخصیت‌ها، اماکن، آیین، فرهنگ و رسوم مشهد رونمایی شد؛ محتواهای بارگذاری‌شده در این سایت، ماحصل سال‌ها فعالیت خبرنگاران شهرآرامحله در جمع‌آوری داده‌های شهری است.
سیدمیثم موسوی‌مهر، مدیرعامل موسسه فرهنگی شهرآرا در این مراسم که با حضور قلندرشریف، شهردار مشهد و اعضای شورای محلات شهر برگزار شد، به ارائه آمار پرداخت: ۱۴ سال روایتگر پروژه‌های متفاوتی از مردم مشهد بودیم. ۱۲ هزار روایت از مردم مشهد، رویدادها و اماکن مشهد را گردآوری کردیم؛ روایت افرادی که اکنون نیستند و روایت مکان‌هایی که اکنون تخریب شده‌اند. «مشهد چهره» بزرگترین سند روایت مشهدالرضا(ع) است.
مشهدچهره به آدم‌های تأثیرگذار محله توجه دارد
در این مراسم، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی شهرآرا، به تشریح و توضیح درباره محصولات رسانه‌ای تازه مؤسسه فرهنگی شهرآرا پرداخت. موسوی‌مهر با بیان این که مشهدچهره به‌صورت دسته‌بندی‌شده و در فرمی هنری ارائه می‌شود، گفت: تمام فرصت‌های رسانه‌ای و محتوایی که در این پایگاه وجود دارد، حاصل تلاش خبرنگاران در حدود چهارده‌پانزده سال فعالیت است.
او افزود: مشهدچهره به آدم‌ها و ماجرا‌ها و فعالیت‌هایی که در حوزه محله تأثیرگذار بوده‌اند، توجه کرده و توجه دارد؛ البته در بین سوژه‌ها، مفاخر مشهد هم حضور دارند، اما سعی شده است که روایت همه آدم‌هایی که دارای مزیت‌هایی در حوزه محلی بوده‌اند نیز مطرح شود. البته آنچه الان وجود دارد، بخش کمی از فرصت‌های مشهد است. امیدواریم با راه‌اندازی این پایگاه و فراخوانی که شهرآرا در حوزه‌های مختلف داده است و می‌دهد، این داده‌های متنوع و متعدد غنی‌تر و بانک دانش خوبی درباره مشهدالرضا (ع) تولید شود.
موسوی‌مهر یادآور شد: یکی دیگر از مزیت‌های این پایگاه، قسمت تقویم آن است که براساس وقایع و رویکرد‌های مرتبط با مشهد طراحی شده است و نخستین روزشمار داده‌محور مبتنی بر مشهد است. نسخه الکترونیک این روزشمار تهیه شده و در آینده‌ای نه‌چندان‌دور به صورت مکتوب هم در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد که می‌توانند از این بانک جامعِ وقایع مرتبط با مشهد استفاده کنند. ما به‌دنبال این هستیم که مرجعیت روایت در مشهد را در شهرآرا ایجاد کنیم و با توجه به توانایی و سبقه‌ای که در‌این‌زمینه داریم، می‌توانیم بگوییم که این نخستین پایگاه داده هویتی مشهد است که مبتنی بر روایت، طراحی شده است. قطعا این الگو می‌تواند برای همه شهر‌ها که خود را در حوزه هویتی دارای عقبه و امتداد می‌دانند، نمونه خوبی باشد. در این کار دسته‌بندی‌های خوبی انجام و سعی شده هم از نظر جغرافیا، هم از نظر رویکرد و هم از نظر سوژه، دسترسی برای مخاطب ایجاد شود.
یکی دیگر از محصولاتی که در این مراسم از آن رونمایی شد، صفحه شبکه اجتماعی مشهدچهره بود. مدیرعامل مؤسسه فرهنگی شهرآرا درباره آن گفت: از فعالیت‌های باسابقه در حوزه شهرآرا، تولید محتوا در حوزه چندرسانه‌ای است که برای عرضه آن به مخاطبان به‌صورت رسمی در صفحات اجتماعی حضور پیدا کرده‌ایم که علاقه‌مندان می‌توانند در شبکه‌های اجتماعی این تولیدات را دنبال کنند.
موسوی‌مهر افزود: از محصولات دیگری که روز (یکشنبه) رونمایی شد، گرید جدید هفته‌نامه شهرآرامحله است که بعد از طی دوره آزمایشی و بازخوردگیری به‌عنوان گرید رسمی شهرآرامحله تأیید شد و از این به بعد درمعرض دید همشهریان عزیز قرار می‌گیرد.
محصول و اثر دیگری که در این شب رونمایی شد، رسانه اجتماعی «قصه شهر» بود. موسوی‌مهر در توضیح آن گفت: «قصه شهر» امکانی است برای بارگذاری محتوا با محور‌های مکان، زمان و روایتگری؛ یعنی مخاطب می‌تواند در نظام محتواسازی به تولید محتوای مخصوص به خودش بپردازد و آن را به زمان و مکانی که مدنظر خودش است، متصل کند و مخاطبان دیگر را دعوت کند به دیدن محتوایی که تولید کرده است.
در این محصول همشهری‌های ما می‌توانند خودشان تولیدکننده محصول باشند و آن را به‌اشتراک بگذارند. این هم از اتفاقات خوبی است که فعالیت آزمایشی آن آماده شده و دسترسی ابتدایی آن در این دوره آزمایشی در اختیار اعضای شورای اجتماعی محلات است. پس از طی دوره آزمایشی به‌صورت رسمی فعالیت خودش را آغاز می‌کند و به نظر می‌رسد اتفاقی کاملا متفاوت است که به‌زودی به همشهری‌ها عرضه می‌شود.
در ابتدای این جلسه شیما سیدی، دبیر مشهدچهره، به معرفی کامل و هدف‌گذاری این مجموعه هویتی پرداخت. حسین بیات، دبیر شهرآرامحله منطقه ۵و ۶ نیز روایتگر سوژه‌هایی شد که از جنس مقاومت بودند و حالا نام‌و‌یاد آنها در سایت مشهدچهره نقش بسته و زنده و ماندگار شده است. در این برنامه خواهر شهید مجید محمدپور نیز حضور داشت که از شبکه اجتماعی مشهدچهره و گرید جدید شهرآرامحله و قصه شهر رونمایی کرد.
درباره مشهدچهره
روی تقویم، اردیبهشت۱۴۰۰، تاریخ رسمی آغازبه‌کار سایت «مشهدچهره» است؛ اما این نقطه، شروع راه نیست. باید پیشینه «مشهدچهره» را در ۱۰سال پیش جست‌وجو کرد. شهریور۱۳۹۰ روزنامه شهرآرا تصمیم گرفت پای مطبوعات را به کوچه‌وخیابان‌های شهر باز کند و برای مردم هر محله رسانه‌ای ویژه خودشان منتشر کند. تا خرداد۹۱ مناطق سیزده‌گانه شهرداری ماهی یک ویژه‌نامه مخصوص به خود داشتند و از این تاریخ به بعد بازه انتشار شهرآرامحله «هفته‌نامه» شد.
پس از آن بود که ضمیمه نوپای شهرآرا هرروز در دو منطقه پای صحبت مردم مشهد نشست و حرف بسیاری از چهره‌های یک‌دهه اخیر شهر را منتشر کرد.
تا خرداد۹۴ شهرآرامحله هر منطقه، فقط در همان منطقه توزیع می‌شد و به‌همین‌سبب آن‌طور‌که باید، در دسترس شهروندان قرار نمی‌گرفت؛ اما با شهری‌شدن توزیع شهرآرامحله از سالروز ششمین سال انتشار روزنامه شهرآرا، بر تعداد مخاطبان این هفته‌نامه محلی نیز افزوده شد.
سال ۱۴۰۰ فرصت مغتنمی شد برای انتقال تجربیات ده‌ساله این نشریه محلی در بستر وب. سایت مشهدچهره در همین زمان متولد شد.
«مشهدچهره» چشم شهر است و دنبال سرچشمه‌هاست. خبرنگاران ما مدام در شهر پرسه می‌زنند و چشم می‌گردانند تا از دل کنج‌های کم‌پیدا و ناپیدا و پستو‌ها، شخصیت‌ها و مکان‌های خاطره‌انگیز و تاریخ‌ساز مشهد را بیرون بکشند و به همشهریانشان معرفی کنند؛ آنها که روزگاری تمام وجودشان به این شهر گره خورده و کمترکسی سراغی از آنها گرفته است. «مشهدچهره» می‌خواهد نشانی این شخصیت‌ها و مکان‌ها باشد.
در بخش «اهالی شهر» به سراغ قصه زندگی آدم‌های شهر می‌رویم. هنرمندان، ورزشکاران، نخبگان، کارآفرینان، پیشه‌وران (صاحبان مشاغل)، نیکوکاران، مدافعان، راویان و نامداران مشهد در ۹ دسته مختلف این سایت معرفی می‌شوند.
این چهره‌ها همچنین بر اساس مناطق و محلات تقسیم‌بندی می‌شوند تا اگر کسی به‌دنبال چهره‌ای در محله‌ای مشخص بود، به‌راحتی بتواند فهرستی از آنها را پیش‌روی خود ببیند.
باید بدانیم مشهدچهره فقط به معرفی آدم‌ها خلاصه نمی‌شود؛ این سایت نمایی کلی از چهره شهر نیز پیش‌رویتان می‌گذارد. در بخش «داستان شهر»، نحوه شکل‌گیری کوی و محلات مشهدالرضا (ع) را روایت می‌کنیم.
در این ۹ قسمت هم می‌توانید با حرم مطهر امام‌رضا (ع) در زیرگنبد کبود، تاریخچه مشهد و محلاتش، کوچه‌ها، مساجد، بازارها، جاذبه‌های گردشگری، آداب و رسوم و گزارش‌های شهر، به تفکیک هر منطقه و محله آشنا شوید.
در قسمت تقویم شهر برای اولین‌بار تمامی اتفاقات مربوط به تاریخ مشهد و رویداد‌های شهری و همچنین تاریخ درگذشت و تولد چهره‌های مشهدی به‌صورت روزشمار و به تفکیک ماه‌های سال پیش‌رویتان قرار می‌گیرد.
در قسمت مشهدشناسی می‌توانید حدود جغرافیایی هر منطقه، محله و خیابان را روی نقشه بیابید.
در قسمت مشهد در مکتوبات که در فوتر سایت مشهدچهره جا دارد نیز می‌توانید با کتاب‌ها و مقالاتی که درباره مشهد نوشته شده است، آشنا شوید.
مشهدچهره در نظر دارد در طول زمان با تکمیل اطلاعات، تبدیل به مرجعی معتبر و جامع برای معرفی این شهر باشد؛ چنان‌که اگر کسی خواست یک چهره مشهدی را بشناسد یا نشانی از کوی و محلات آن پیدا کند، به این سایت مراجعه کند.
* این گزارش دوشنبه ۹ مهرماه ۱۴۰۳ در شماره ۴۳۲۱ روزنامه شهرآرا صفحه ۳ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
