کتابفروشی‌ها و کتابخانه‌ها؛ نماینده‌های فرهنگی مشهد 
علی باقرزاده بقای ادب، فرهنگ و علم بود 
هنرستان صنعتی اسدآبادی سرآغاز تولد یک مهندس است
به فاصله‌ای طولانی، دیوار خوش‌نقش‌و‌نگاری را می‌پیماییم و تا رسیدن به سردر هنرستان جمال‌الدین، گمان نمی‌بریم اینها، دیوار‌های بنای باهویتی باشد که به‌دنبال آن هستیم؛ سردر مدرسه، اما تنها یک نشانه از نشانه‌های بزرگی و اهمیت مدرسه‌ای است که بیش‌از نیم‌قرن، خطرات و خاطرات فراوانی به خود دیده و اکنون با حوضچه زیبا، درختان سر‌به‌فلک کشیده و حال‌و‌هوای خوشش، از پس سالیان سپری‌شده، آماده نوشته‌شدن بر کاغذ‌های روزنامه ماست.
این‌بار قرار ملاقات ما با این هنرستان به‌بهانه برپایی نمایشگاهی است که در هفته مشاغل و در یکی از بخش‌های انتهایی این مدرسه تاریخی برگزار شده است. ساعت حدود ۲:۳۰ عصر است و این یعنی ساعت آغاز‌به کار نمایشگاهی که یک هفته در منطقه ما برپا بود.
مسئولان برپایی این نمایشگاه، روزانه بیش‌از۴ ساعت فرصت برای بازدید از آن را پیش روی همه دانش‌آموزان پایه اول دوره دوم گذاشته بودند و البته دقایقی گشتن در صحن مدرسه‌ای سه‌هکتاری که بر سردر آن حک شده است: «هنرستان صنعتی سیدجمالالدین اسدآبادی».
نام این مدرسه برای خیلی‌ها آشناست؛ به‌ویژه برای آنهایی که روزی این جمله را در ورودی آن خوانده‌اند: «اینجا سرآغاز تولد یک مهندس است»
نمایشگاه مشاغل که به‌نوعی رویداد مهمی برای دانش‌آموزان پایه اول دوره دوم محسوب می‌شود، در هفته‌ای که به همین عنوان نام‌گذاری شده بود، برگزار شد و همه هنرستان‌های دخترانه و پسرانه ناحیه ۲ آموزش و پرورش در آن حضور داشتند.
البته در‌کنار این نمایشگاه، همایش انتخاب رشته نیز برای راهنمایی دانش‌آموزان پایه اول در تالار تربیت برگزار شد. ما هم این رویداد را که اوایل هر سال در مدارس رخ می‌دهد، غنیمت دانستیم و به‌همراه یکی از مربیان، ساعاتی را در نمایشگاه گذراندیم و با برگزارکنندگانش گفتگو‌هایی داشتیم.
سرامیک رشته‌ای تمیز با بازار کار خوب
محمدعلی پورمندگاری با اشاره‌به اینکه نمایشگاه مشاغل، فرصت مغتنمی است تا دانش‌آموزان دوره‌های مختلف تحصیلی با مشاغل گوناگون و لزوم آنها در جامعه آشنا شوند، می‌گوید: آشنایی با مشاغل مختلف، این امکان را به دانش‌آموزان می‌دهد تا متناسب‌با استعداد، توانایی، رغبت، هوش و علائق خود به انتخاب رشته تحصیلی مناسب که منجربه انتخاب شغل مورد علاقه آنها می‌شود، اقدام کنند.
این دانش‌آموز پایه سوم رشته سرامیک درباره فعالیت‌هایی که هنرجویان این رشته دارند، بیان می‌کند: ساختن ظروف چینی مانند قوری، بشقاب، نمکدان و... یکی از کار‌هایی است که در کارگاه انجام می‌دهیم.
او با اشاره‌به اینکه دانش‌آموز این رشته در ساعات عملی با انواع خاک سروکار دارد، می‌افزاید: ساختن ظروف چینی، مراحل مختلفی دارد که در هر مرحله، ماده‌ای به آن افزوده می‌شود ولی به‌طورکلی خاک، ماده اصلی برای ساخت چینی محسوب می‌شود.
این دانش‌آموز هنرستان سیدجمالالدین، بازار کار رشته سرامیک را خوب ارزیابی و بیان می‌کند: اگر دانش‌آموزی با علاقه وارد این رشته شود، خیلی زود وارد بازار کار خواهد شد، مانند یکی از همکلاسی هایم که هم‌زمان‌با تحصیل کار هم می‌کند.
او بااشارهبه اینکه معلم‌ها و مسئولان فنی هنرستان‌ها نقش مهمی در راهنمایی دانش‌آموزان دارند، یادآوری می‌کند: افرادی که می‌خواهند این رشته تحصیلی را انتخاب کنند، نگران ادامه تحصیل در دانشگاه نباشند؛ زیرا امکان تحصیل تا مقطع دکتری در این رشته وجود دارد.
خلاصه مراحل ساخت چینی از زبان محمدعلی پورمندگاری
ابتدا اندازه‌های مشخصی از گچ و آب را با هم مخلوط می‌کنیم بعد داخل قالب مدنظر می‌ریزیم. پس‌از حاصل‌شدن شکل موردنظر و سپری‌کردن مرحله «پخت خامه» دوباره آن را در کوره می‌گذاریم تا مرحله «پخت بیسکویت» سپری شود. در مراحل انتهایی به شکل، لعاب و برچسب می‌زنیم تا چینی دلخواه حاصل شود.
رشته ساختمان پایه قوی می‌خواهد
شاید خشن‌ترین بخش مربوط‌به نمایشگاه مشاغل پسران، غرفه رشته ساختمان و معماری باشد. مهم‌ترین وسایلی که در این غرفه به چشم می‌آید، سازه‌های بتنی، سازه‌های آرماتوربندی شده و... است.
نوید گلی، دانش‌آموز پایه دوم این رشته بااشارهبه همین سازه‌های سخت و درشت بیان می‌کند: کار با قالب‌های آهنی و آرماتوربندی ازجمله کار‌های عملی سختی است که دانش‌آموزان این رشته باید بتوانند انجام دهند.
او درباره دروس تئوری رشته تحصیلی‌اش هم می‌گوید: کسانی می‌توانند در این رشته موفق شوند که دروس ریاضی و فیزیکشان قوی باشد؛ زیرا در مقطع دبیرستان محاسبات پیچیده تونل‌سازی و ایستایی در کتاب‌های درس گنجانده شده است.
متالوژی، صنعت مادر
در یکی از غرفه‌های ورودی نمایشگاه چند دانش‌آموز مشغول قالب‌گیری و کار با ماده مذاب هستند. کارشان خطرناک به نظر می‌رسد، اما دقتی که در انجام‌دادن آن به کار بسته‌اند، آسیب‌های احتمالی را در زمانی‌که ما به نظاره‌شان ایستاده‌ایم، به صفر رسانده است.
مرحله ریختن مذاب، یکی از آن مراحلی است که هیجان کار در محیط‌های صنعتی را به دانش‌آموزان می‌چشاند و جرئت آنها را افزایش می‌دهد. سعید پلنگی درحالی‌که مشغول قالب‌گیری سرِ کوروش کبیر است، یادآور می‌شود: متالوژی به‌معنی شناخت فلزات است و این رشته در هر کشوری صنعت مادر شناخته می‌شود.
این دانش‌آموز سال سوم می‌گوید: شما هر جا فلز ببینید، از بدنه اتومبیل تا پوسته موتور، آن فلز به‌دست متخصصان رشته متالوژی ساخته شده است.
او درباره ویژگی‌های رشته متالوژی بیان می‌کند: دانش‌آموزان این رشته با آتش، کوره، کار با انواع فلزات و آلیاژ‌ها و همچنین مذاب سروکار دارند که لازم است همه اینها را علاوه‌بر هنرجو، خانواده‌اش هم بدانند.
به گفته این دانش‌آموز علاقه‌مند به متالوژی، آینده شغلی این رشته قابل اطمینان است و فارغ‌التحصیلانش می‌توانند به عنوان مهندس یا ناظر در کارخانجات و آزمایشگاه‌های متالوژی به کار گرفته شوند.
هنرِ ما در شهر دیده می‌شود
دانش‌آموزان غرفه متالوژی، کارشان تا مرحله ذوب آلومینیوم برای قالب‌گیری سرِ کوروش کبیر پیش رفته است. مسعود شجریان، مدیر هنرستان شهید کاوه و مربی آنها، راهنمایی‌های لازم را به هنرجویانش متذکر می‌شود تا کارشان بی‌نقص بماند.
حالا او برای اینکه بازدیدکنندگانی که مقابل غرفه ایستاده‌اند و مراحل کار را تماشا می‌کنند، شناخت بیشتری از رشته متالوژی به دست بیاورند، یک تعریف ساده بیان می‌کند؛ «ریخته‌گری عبارت است از شکل‌دادن فلزات و آلیاژ‌ها به‌طوری‌که پس‌از انجماد، شکل و خواص و ابعاد دلخواه حاصل شود.»
او می‌گوید: کوچک‌ترین قطعات فلزی مانند زیورآلات تا بزرگ‌ترین قطعات مانند مجسمه ۲۱ تنی رودس حاصل کار ریخته‌گری است. این هنرجوی سال ۶۰ هنرستان سیدجمالالدین اسدآبادی می‌افزاید: پایه‌های چراغ‌های روشنایی که در شهر دیده می‌شود، از کار‌های متخصصان متالوژی و همه قطعاتشان حاصل کار ریخته‌گری است.
دانش‌آموزان خودرویی که قرار است در آینده تبدیل به‌نوعی خودروی برقی خورشیدی شود را با خود آوردند
خودروی برقی خورشیدی، حاصل کار هنرجویان مکانیک خودرو
یکی دیگر از رشته‌هایی که در نمایشگاه مربوط به هنرستان‌های پسرانه معرفی شد، رشته مکانیک خودرو بود. دانش‌آموزان هنرستان سیدجمالالدین اسدآبادی با آوردن خودرویی که قرار است در آینده تبدیل به‌نوعی خودروی برقی خورشیدی شود، هنر و تخصص خود را به‌نمایش گذاشتند.
سالخورده، سرپرست بخش مکانیک خودرو درباره ویژگی‌های این خودرو می‌گوید: این خودرو با استفاده‌از یک موتور هندا ۱۲۵ توسط سه‌تن از دانش‌آموزان سال سوم هنرستان ساخته شده است. او همچنین می‌افزاید: این خودرو درحال تکمیل است و ایده اصلی سازندگانش، ساخت خودرویی با برق خورشیدی مناسب برای استفاده در پیست‌های کارتینگ است.
* این گزارش سه شنبه، یک اردیبهشت ۹۴ در شماره ۱۴۱ شهرآرامحله منطقه ۷ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
