تصور تاریکی و زندگی بدون روشنایی اکنون برای ما سخت است زیرا داشتن برق دیگر بخشی از زندگی روزمره ما شده و ماهیت بیشتر وسایل منازل و مشاغل به آن وابسته است. این اهمیت با قطع شدن برق بهخوبی به چشم میآید. محمدباقر اسماعیلزاده یکی از جوانانی است که در زمینه الکترونیک در محله صاحبالزمان(عج) مشغول به کار است و ضمن کسب درآمد با رساندن کالای برق به مردم به آنها خدمترسانی میکند.
37سال دارد و 6سال است که در حوزه کالای برق و الکترونیک فعالیت میکند. حوزه کاری او به 3دسته روشنایی، صنعتی و ساختمانی تقسیمبندی میشود: «روشنایی مربوط به تعمیر و فروش لامپها، لوستر و مهتابی است. بخش صنعتی نیز مرتبط با تابلوهای صنعتی است و بخش ساختمانی و ساختوساز شامل از صفر تا صد تمام امور برقی و وسایل مربوط مانند سیم، کابل، کلید و پریز میشود. به دلیل ساخت و سازها در فصل تابستانها کار اجرایی ما در این فصل بیشتر است.»
او ادامه میدهد: «رقابت در این کسب بسیار است و فردی میتواند در این میدان بماند که علاوهبر ارائه قیمت مناسب به لحاظ کیفیت و کاملبودن اجناس نیز بهخوبی عمل کند. راهاندازی چنین کاری بیشتر به محصولات آن برمیگردد. به این معنا که در یک مغازه کالای برق و روشنایی باید جنس بسیاری داشته باشی و 90درصد کار به این موضوع وابسته است. جدا از هزینه اجاره مغازه و هزینههای متفرقه حداقل باید 70 تا 100 میلیون تومان برای خرید محصولات در نظر گرفت. این حرفه درآمد خوبی دارد البته بستگی به مکان فروشگاه دارد و فرد در ایجاد آن باید به چنین موضوعی توجه کند و مکان مناسبی برای آن انتخاب کند. تعداد فروشندگان نیز بستگی به متراژ مغازه دارد. با وجود این برای فروشندگی 2 تا 5 نفر و برای کار اجرایی نیز 3نفر لازم است.»
وسایل روشنایی در گذر زمان با تغییرات رو به رو بوده و شکل ظاهری کالاهای مرتبط تغییر کرده است. در گذشته لامپهای رشتهای تنگستن استفاده میشد که مصرف زیادی داشت. بهتدریج لامپهای فلورسنت ورود یافت. این نوع نیز به دلیل جیوه درون خود با آلایندگی همراه بود. به مرور آنها نیز از دور خارج شدند و جای خود را اکنون به لامپهایSMD دادهاند که کممصرف هستند.
اسماعیلزاده بیان میکند: «در حال حاضر80درصد محصولات ایرانی است و در این میان برندهایی هستند که کیفیت دارند. با این حال بعضی قطعات این برندها از کشورهای خارجی وارد میشود. به این ترتیب80درصد کار ایرانی و 20درصد آن خارجی است. درباره قیمتها نیز هر چند وقت یکبار بازرس از اتحادیه و اصناف میآید و قیمتها را کنترل میکند.» این فنیکار رشته برق شغلش را متنوع میداند و از نظر او اینکار بهدلیل تنوعی که دارد خستهکننده نیست. او ادامه میدهد: «خلاقیت در حرفه ما تأثیرگذار است. این موضوع هم در تولید محصولات و هم در زمینه ساختمانی که چطور روشنایی به کار گرفته شود خود را نشان میدهد.»
این کاسب محله صاحبالزمان(عج) به داشتن اطلاعات کافی درباره کارهم اشاره میکند و توضیح میدهد: «برای فروشندگی حداقل 6ماه تا یک سال شاگردی نیاز است. فروشنده باید اطلاعات کامل درباره کالاها داشته باشد تا مشتریان را درست راهنمایی کند. ضمن اینکه ضرورت دارد دانستههای خود را بهروز کند زیرا به مرور زمان مدلها و برندهای مختلفی به بازار میآیند که ممکن است روش نصب متفاوتی داشته باشند. البته در حوزه تعمیرات و کارهای فنی و همچنین نصب محصولات و برقکاری میتوان از نوجوانی شروع به کار کرد اما باید 3 تا 4سال کار فنی کرد. شرکتهای اجرایی نیز وجود دارند که دورههای مختلف آموزشی برگزار میکنند و از افرادی که در این حوزه فعالیت دارند برای حضور در کلاسها دعوت میکنند.»
استفاده فضای مجازی خیلی در این مغازه معمول نیست و بیشتر فروششان تلفنی و حضوری است. نوع فعالیت در این حرفه ارتباط با فروشگاهها و شرکتهای مختلفی را به وجود آورده است. اسماعیلزاده در قسمت روشنایی با مردم و در بخش صنعتی با شرکتها و کارخانجات سر و کار دارد. در حوزه ساخت و ساز نیز با هر 2قشر در ارتباط است. میگوید: «در ابتدا اخلاق و مشتریمداری اهمیت دارد و سپس کیفیت مطرح است. برخورد خوش با مشتری در جذب مشتری تأثیرگذار است و کیفیت کالا نیز منجر به رضایت مشتری و اعتماد به مغازهدار میشود.»
قیمت دلار و مس بر قیمت این حوزه کاری نیز تأثیر دارد. با این حال از آن دسته کالاهایی است که مشتری مجبور است در هر شرایطی آن را بخرد. او بیان میکند: «به طور معمول قیمتها هر یک ماه نوسان دارد. افزایش قیمت مس نیز بر قیمت سیم و کابل اثر میگذارد. تغییر قیمتها مشتریها را هم میآزارد با این حال چاره دیگری ندارند. قطعیهای امروزه برق هم سبب شده است بعضی برندها قیمتهایشان را گران کنند و مشتریها نیز به خرید محافظ و چراغهای اضطراری رو آورند.» از نوسان قیمتها که بگذریم اینکار سختیهای خودش را هم دارد. او ادامه میدهد: «در این حرفه با مشتریهای مختلف که هریک اخلاق و فرهنگ خاصی دارند روبهرو هستیم به همین دلیل باید با رفتار مناسب و صبوری کار را پیش برد. مشکلات جسمانی نیز همراه ما هستند. فروشنده باید ساعتهای بسیاری ایستاده باشد و در کار اجرایی و صنعتی نیز خطر برقگرفتگی و سوختگی وجود دارد.»
به طور معمول قیمتها هر یک ماه نوسان دارد. افزایش قیمت مس نیز بر قیمت سیم و کابل اثر میگذارد
در اینجا علاوه بر فروش لامپ و کالاهای روشنایی تعمیر لامپهای SMD نیز انجام میشود. اسماعیلزاده در این باره توضیح میدهد: «لامپهای SMD از چیپهای SMD تشکیل شده و ترانس آن قابل تعمیر است. این لامپها که در شکلها و طرحهای مختلف ارائه میشوند چشم را اذیت نمیکند و آلایندگی نیز ندارد. به مصرف بهینه انرژی هم کمک میکنند. همچنین در مقابل لامپهای رشتهای که با شکستگی همراه بود و فقط نور زرد داشت، نور خوب و یکنواختی دارند و شامل نور سفید، ترکیبی و زرد است. ضمن اینکه نشکن هستند و شکستگی ندارند. با این حال اگر جنس آن بیکیفیت باشد به طور قطع از ویژگیهایش کاسته میشود. در حال حاضر لامپهای SMD جای خود را در مصارف مردم پیدا کردهاند و افراد از اینگونه لامپها استفاده میکنند که کممصرف هستند.»
سیمچین، فازمتر و دمباریک جزو ابزار دَمدستی هر برقکاری است. آچارهای سوکتزن نیز در زمینههای شبکه و تلفن کاربرد دارد. این فنیکار محله صاحبالزمان(عج) ابزارهای مربوط به کار را نشانمان میدهد و میگوید: «بعضی از ابزار لازمه کار ماست و هر یک در بخش مخصوص خود به کار گرفته میشود. برای مثال از سیم لختکن برای مونتاژ استفاده میشود و انبر سرسیم و وایرشو هم برای سرعت عمل زیاد و تمیزی کار استفاده میشود. همچنین انواع قیچیهای کابلبُر وجود دارد. آمپرمتر که دستگاه سنجش آمپر است و مولتیمتر نیز بهطور تخصصی در حرفه ما نقش مهمی دارند. بیشک در هر کاری ابزار خاصی وجود دارد اما آنچه اهمیت دارد به ویژه در شغل ما مراقبت و حفاظت از ابزار است. به عنوان نمونه میتوان به دستگاههای مولتیمتر و آمپرمتر اشاره کرد که به دلیل حساسیتشان نباید ضربه بخورند.»