نوشته های فاطمه سیرجانی در سایت مشهد چهره

این خیابان که در محله شهید آیت‌ الله عبادی قرار دارد. در گذشته جزوی از باغ‌های انگوری آن محدوده بود که مهم‌ترین آن به نام باغ عبدالله شناخته می‌شد. بعد از انقلاب بخشی از این باغ‌ها خیابان‌کشی شد که معبر شهید نیکنام یکی از آن‌ها بود. البته نام فعلی خیابان بعد از شهادت دو برادر ساکن این کوچه به نام آن‌ها نام گذاری شد.

بهمن که بیاید چهل سال از شهادت شهید رمضانعلی نورابی می‌گذرد. چهل ‌سالی که چهارده سالش به انتظار‌ و‌ امید بازگشتش گذشت. بزرگ‌ترین حسرت عصمت‌خانم حرف‌های ناگفته با کسی است که در دل بسیار دوستش می‌داشت، اما علاقه‌اش را هیچ‌وقت به زبان نیاورد: در‌ همه آن سال‌هایی که فکر می‌‌کردیم اسیر است، وقتی دل‌گیر و غمگین بودم، گوشه‌ای دنج پیدا می‌کردم و ساعت‌ها با او حرف می‌زدم. حتی بعد از پیداشدنش ‌هروقت ‌ناراحتم، بازهم راهی بهشت‌رضا(ع) می‌شوم تا با حرف‌زدن با شهیدم دلم آرام بگیرد.

کوچه مولوی شمالی در محله صاحب‌الزمان(عج) واقع شده است. سکونت «عبدالحمید مولوی» باستان‌شناس و خراسان‌شناس بنام در این کوچه باعث شده است نامش روی پلاک آن ثبت شود. مولوی شمالی از یک‌سو به خیابان سناباد و از سوی دیگر به خیابان صاحب‌الزمان(عج) منتهی می‌شود. به گفته قدیمی‌ها تا 60سال قبل کوچه مولوی سرتاسر زمین‌های باغی بوده است که به‌مرور مردم در آن ساکن شدند. آب نهر گناباد در زمین‌های باغی این محدوده روان بوده است. صنعت برق بعد از دهه40 به این کوچه آمد و کم‌کم آبادانی در آن شکل گرفت.

سید علی عسکری پیرمردی که شش دهه از عمر هشتادودو ساله‌‌اش با دوخت‌ودوز عجین بوده و اگر چشمانش یاری کند، هنوز قصد بازنشستگی ندارد.سید مثل خیلی آدم‌های هم‌نسلش از درس و مدرسه دلزده بود و خاطره خوشی از معلم، ناظم و ترکه‌های انار ‌نداشت. این می‌شود که سوم دبستان کتاب و دفتر را می‌بوسد. شاگرد این حجره و آن حجره می‌شود تا اینکه بالأخره در ده، یازده‌سالگی‌ در ‌مغازه پیراهن‌دوزی «حسین ماه» در خیابان خسروی کنار مسجد بناها پاگیر می‌شود. می‌گوید: نوجوان بودم که مرحوم پدرم من را مغازه اوستا خیاط ماهری در خیابان کج گذاشت. آن‌زمان به خیابان خسروی خیابان کج می‌گفتند.

کوچه شهید مولایی در خیابان مجد28 حدود 50سال قبل به کوچه‌باغ‌های سیدی معروف بوده است.‌ زمین‌های باغی که ظاهرا ‌متعلق به‌ شخصی به نام سیدی بود علت این نام‌گذاری است. این کوچه را سراسر باغ‌های انگوری، سیب و هلو تشکیل می‌داد. «باغ‌های غلامحسین‌احمد»، «حاج ممدقندی» و «دکتر ثقه‌‌الاسلام» از این جمله بود. این کوچه را به نام این باغ‌ها هم می‌شناختند.

علی آقا هنوز از لوازم پدرش استفاده می‌کند. آن‌طور که می‌گوید فقط چسب‌ها صنعتی شده و به جای مالیدن آن با انگشت به لبه‌های کتاب از قلم‌مو استفاده می‌کند، وگرنه هنوز به شیوه پدرش کار می‌کند؛ «صحافی به روش من و پدرم دیگر دوره‌اش تمام شده است. حالا به‌حساب دستگاه جای کار با دست را گرفته است. کتاب را می‌گذارند توی دستگاه و صحافی‌شده‌اش را تحویل می‌گیرند.»

کوچه رضوی‌ها یکی از کوچه‌های قدیمی محله کاشانی است که در خیابان توحید قرار دارد. بیشتر ساکنان اولیه ‌این کوچه از خاندان سادات‌رضوی بوده‌اند. وجه‌تسمیه کوچه هم از نام همان‌ها وام گرفته شده است. خاندانی چون آل‌داوود،‌‌ تحویل‌دار، رضوانی و... .یکی از قدیمی‌های محل به «باغ هشت‌آباد» در ابتدای این معبر اشاره می‌کند که زمین‌ آن متعلق به آستان قدس‌رضوی بوده است.‌‌این کوچه از آن دست معابری بوده که تا 50سال قبل‌ چند یخدان داشته و مردم برای تأمین آب آشامیدنی زمستان و یخ تابستان از آن استفاده می‌کردند.

حاج‌اصغر اغطایی متولد 1336 و از قدیمی‌ترین کاسب‌های محله کاشانی است که در بین مردم محله به مردم‌داری و خوش‌خلقی شناخته می‌شود. آن‌قدر خون‌گرم و صمیمی است که خیلی زود حرفمان گل می‌اندازد. حاج اصغر در میان راه‌انداختن کار مشتری‌هایش از گذشته برایمان می‌گوید: خاطرم هست یک روز پربرف وقتی برادر بزرگم برای انداختن برف‌ها ‌بالای پشت‌بام رفت، کارش که تمام شد از همان بالا خودش را روی برف‌ها ‌‌انداخت. برف تا سه‌ و نیم‌متر ارتفاع گرفته و تا لبه پشت‌بام بالا آمده بود.

سمت‌وسوی فعالیت‌های مسجد قائم(عج) به تربیت نسلی غیور و آزاده معطوف است و هنوز هم ادامه دارد. این مسجد در سال 1336تأسیس شده است و کانون و پایگاه بسیجش طی سال‌های اخیر مقام‌های مهمی در سطح کشور به دست آورده‌ است. در حال حاضر نزدیک به 400کودک و نوجوان جذب برنامه‌های این مسجد شده‌اند. باشگاه ورزشی، کتابخانه، استودیوی چندرسانه‌‌ای، پایگاه بسیج خواهران و برادران از امکانات این مسجد است.

کوچه دانشسرای جنوبی یا سناباد35 ‌در محله سعدآباد یکی از معدود کوچه‌های شهرمان است که مسکونی نیست. سمت چپ کوچه سرتاسر مراکز آموزشی و سمت راست آن دیوار باغ است. این کوچه که نزدیک به یک قرن قدمت دارد، در گذشته سرتاسر باغ‌های میوه و پر از دار و درخت بوده‌ است.