کوهسنگی2 یکی از کوچههایی است که بهدلیل واقعشدن در پشت ایستگاه مترو بهندرت کسی متوجه آن میشود. کوچهای پرکاربرد که یکی از درهای مجتمع زیست خاور به آن باز میشود و سرنبش آن سینما آفریقا قرار دارد. این کوچه که سنوسالش نزدیک به 50سال است در جریان انقلاب اسلامی یکی از مسیرهای تردد انقلابیون بود اما اکنون هیچ نشانی از گذشته ندارد.
آرامستان کمتر شناخته شده ای در دامنه شرقی بوستان کوهسنگی سر زدیم که زمانی محل عبادت چندتن از عارفان و علمای مشهدی بوده است و به درخواست خودشان آنجا دفن شده اند. این آرامستان کوچک که با نام مقبره عرفا شناخته می شود، در مجاورت آرامگاه میرزاابراهیم رضوی واقع شده است. در این گزارش از همراهی مهدی قربانی، پژوهشگر مشهدی که مشغول تألیف کتابی درباره عارفان خراسان با عنوان «تذکره العارفین» است و در این کتاب به معرفی عارفان بوستان کوهسنگی پرداخته، بهره بردیم.
بیگمان یکی از خاطرهانگیزترین عکسهای آلبوم مشهدیها، شیرهای یالدار کوهسنگی است؛ محافظان طلایی این بوستان محبوب مشهدیها که 85سال است روی پلههای سنگی ایستادهاند. آنها همراهان دیگری هم داشتهاند که زمانی دورتادور استخر جانمایی شده بودند، مثل مجسمه نبرد پهلوان و نهنگ(گرشاسپ و تمساح) که درست پایین پای شیرها در حوضچه کوچکتری قرار گرفته بوده و در معدود عکسهای مردم باقی ماندهاند. شانس یارمان شده است که هنوز هم میتوانیم با شیرهای شهرنشین کوهسنگی دمخور باشیم.
سندی وجود دارد که نشان میدهد باغ ملی پیشکشی مظفرالدینشاه به حاجکاظم ملکالتجار، پدر حاجحسین ملک است که به این خاندان واگذار شده است. به گفته سیدمهدی سیدی، پژوهشگر و مشهدشناس، چگونگی واگذاری باغ ملی به بلدیه، این گونه است که شهرداری در سال۱۳۰۹خورشیدی (که ثبت املاک دایر شد) تقاضای ثبت باغملی به نام خود را کرد و در سال۱۳۱۱ سند مزبور صادر شد. در ظاهر سالها بعد، شهرداری معارضانی یافته است؛ درنتیجه از حاجحسین ملک تقاضا کرده اسناد مربوطبه مالکیت آن را دراختیار شهرداری قرار دهد. حاجحسین ملک نیز چنین کرده و فرمان مظفرالدین شاه را توسط پیشکار خود به شهرداری فرستاده، متقابلا تقاضا کرده است در محلی از باغ، نوشتهای مبنی بر بخشش وی نصب شود.
بچهها با چرخ و فلکهای امروزی آسمان چندمتری بالای سرشان را فتح کردند و به شکوه این فتح، صدای خندههایشان تا کجا که پرواز نکرد. این تفریحات در ادامه با ایجاد نخستین شهر بازی مشهد در سال 1351خورشیدی در پارک ملت مشهد صفایی دیگرگونه پیدا کرد. البته درست است که فانفار هشتادمتری پارک ملت با داشتن عنوان بلندترین چرخوفلک خاورمیانه، هنوز هم از حافظه شهر و بچههای دهه60 و 70مشهد پاک نمیشود. مگر میشود یادمان برود که توی کابینهای رنگیاش نشسته بودیم و مشهد را زیر پایمان تماشا میکردیم و از این تجربه خاص، کیفور بودیم. در اوج بودیم که کابین باشتاب میآمد پایین و دلمان زیرورو میشد و ناخودآگاه خنده امانمان را میبرید.
بسیاری از ما و پدر و مادرهایمان هنگامی که اسم کوهسنگی را میشنویم اولین چیزی که به ذهنمان میآید خاطرات پرنشاطمان از شیرهای سنگی و استخر بزرگش است، استخری که در دوران کودکی هر کدام از ما خیلی بزرگتر از ابعاد فعلیاش جلوه میکرد.
البته این استخر در خاطرات والدینمان تنها مکان تفریحی و شناکردن مردم شهر بوده است. اگر پای صحبت آنهایی که مویی سپید کردهاند بنشینیم در خاطرههایشان به آبتنیکردن در استخر کوهسنگی میرسیم، فضایی که این کاربری را ندارد و حالا ورزشکاران صبحها برای ورزش صبحگاهی دور تا دور آن جمع میشوند.
معابر اصلی منطقه8 پرتردد هستند؛ از جمله خیابان امام رضا(ع) که مشرف به حرم مطهر رضوی است و هر ساله تعداد زیادی از مسافران از این مسیر به زیارت مشرف میشوند. همین امر سبب شده تا مسئولان شهری تمام تلاششان را داشته باشند تا برای نوروز بهترین المانها را در این منطقه نصب و جانمایی کنند.