خلاقیت نان‌آور 
همرزم شهید کاوه، دو دهه است که در حرم خادمی می‌کند 
خلاقیت نان‌آور
«آوابوک» نرم‌افزاری بود که توانست تعدادی جوانِ خلاق و تحصیل‌کرده در شاخه‌های کامپیوتری را که دغدغه کار فرهنگی داشتند، در سال ۱۳۸۶ در خیابان دانشگاه دورهم جمع کند.
«آوابوک» نرم‌افزاری بود که توانست تعدادی جوانِ خلاق و تحصیل‌کرده در شاخه‌های کامپیوتری را که دغدغه کار فرهنگی داشتند، در سال ۱۳۸۶ در خیابان دانشگاه دورهم جمع کند .
اکنون با نام «فراکتاب» در همین مکان، کار خودش را ادامه دهد. ازآنجاکه کار فرهنگی درآمد چندانی ندارد، این گروه برای بقای کارشان، وارد حوزه‌های دیگری ازجمله نرم‌افزار پیامک، نرم‌افزار Pacs و نرم‌افزار ایزو یا همان نرم‌افزار مدیریت اطلاعات آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت و کالیبراسیون شدند.
اکنون به‌عنوان یک تیم موفق، در شرکت «نگین‌رایانه الماس خراسان» برای ۲۸ نفر کارآفرینی کرده‌اند و در بازار مشغول به کار هستند.
آن‌ها معتقدند جوانانی که پس از فارغ‌التحصیلی از بیکاری و نبود کار دولتی گلایه‌مند هستند، باید به‌دنبال خلاقیت و کارآفرینی باشند تا بتوانند از فرصت‌های زندگی‌شان به‌خوبی استفاده کنند.
به‌دنبال درآمد در کار فرهنگی نیستیم
یکی از حوزه‌های کاری این مجموعه، سایت فراکتاب است که سه سال قبل این گروه جوان، آن را از نرم‌افزار دانش‌بنیان خریده و بازنویسی کرده‌اند و در حال حاضر با ۱۶۰ ناشر قرارداد دارند.
مهدی نداف، کارشناس‌ارشد مدیریت و مدیرفروش شرکت که جوانی بیست‌وهشت‌ساله و پرانرژی است، درباره کارشان این‌چنین توضیح می‌دهد: «از همان ابتدا می‌دانستیم که چنین پروژه‌هایی درآمدزایی ندارد و با هم به فکر کسب درآمد از این راه نبودیم.
هدف تمام مجموعه‌هایی که فعالیت‌های مشابهی انجام می‌دهند، فقط فرهنگی است و می‌دانند که این کار، هزینه‌هایش را برنمی‌گرداند. ما امیدی به درآمدزایی نداریم و تاکنون هم بازخوردی نداشته‌ایم؛ همان‌طور که مردم ما ارتباط چندانی با کتاب برقرار نمی‌کنند و اهل مطالعه نیستند، از این نوع سایت‌ها هم استقبال نمی‌کنند.»
شاید در نگاه اول این فکر به ذهن خطور کند که با توجه به وضعیت نامطلوب مطالعه، ایجاد سایت‌های کتاب چندان معقولانه نیست، اما این موضوع را باید درنظر بگیرید افرادی که چنین فعالیت‌هایی را دنبال می‌کنند، دغدغه این را دارند که چگونه سرانه مطالعه را افزایش دهند و اعضای این تیم هم مانند بسیاری، دغدغه کار‌های فرهنگی را داشته و به‌دنبال راه‌حلی برای آن می‌گشته‌اند.
آن‌ها معتقدند یکی از مسائل مهم درباره خرید کتاب، این است که دسترسی به کتاب در مشهد و تهران و برخی دیگر از شهر‌های بزرگ، آسان است.
نشریه‌ها و کتاب‌های الکترونیکی می‌تواند بهترین چاره کار دسترسی افراد به کتاب‌های متنوع باشد
اما در سایر شهر‌ها سخت است و یافتن کتاب مشکل، ازطرفی هزینه خرید‌های پستی منطقی نیست، درنتیجه نشریه‌ها و کتاب‌های الکترونیکی می‌تواند بهترین چاره کار دسترسی افراد به کتاب‌های متنوع باشد که از نظر مالی نیز مقرون‌به‌صرفه است و بحث هزینه‌های انتقال هم حذف می‌شود.
قبل از خرید، امکان مطالعه وجود دارد
دسترسی به خدماتی که در این سایت داده می‌شود، کار چندان سختی نیست؛ ابتدا مخاطب، نرم‌افزار رایگان با حجم چهار مِگ را نصب و ثبت‌نام می‌کند.
بعد وارد فروشگاه می‌شود و کتاب مدنظرش را دریافت می‌کند. این امکان برای فرد وجود دارد که قبل از خرید در یک زمان محدود، بخشی از کتاب را ورق بزند و تصمیم بگیرد آن را خریداری کند یا نه، همچنین خلاصه‌ای از کتاب در اختیار کاربر قرار می‌گیرد تا بتواند قبل از خرید، آن را مطالعه کند.
کاربران می‌توانند هزینه را هنگام خرید پرداخت کنند یا مبلغی را از قبل، شارژ و با آن خریداری کنند.
استفاده از کتاب‌های دیجیتالی علاوه‌بر مقرون‌به‌صرفه بودن در زمان مطالعه، برای خرید نیز زمان کمتری از شما می‌گیرد و شما می‌توانید با داشتن یک گوشی هوشمند از داخل منزل یا محل کار، خرید خودتان را انجام دهید و این کتاب همیشه همراه شماست.
ناشران از این کار می‌ترسند
علی غلام‌زاده، کارشناس آی‌تی و مدیر اجرایی سایت فراکتاب، بیان می‌کند: «وجود گوشی‌های هوشمند در بین مردم، استفاده از کتاب‌های دیجیتالی را راحت‌تر از قبل کرده است و دسترسی به آن آسان است.
ما هم تلاش کرده‌ایم با ایجاد صوت و چندرسانه‌ای کردن کتاب‌ها، تنوع محصولاتمان را افزایش دهیم، اما این کار مشکلات خاص خودش را دارد.
متاسفانه ما فرهنگ کپی‌رایت و حمایت از حقوق معنوی محصولات فرهنگی را نداریم؛ برای همین بسیاری از ناشران می‌ترسند که وارد عرصه دیجیتال شوند.
در حال حاضر سیستمی را برای حفظ امنیت اطلاعات ایجاد کرده‌ایم، اما این حق را هم به ناشران می‌دهیم که دغدغه کپی شدن کتاب‌هایشان را داشته باشند و با ما یا شرکت‌هایی مانند ما قرارداد نبندند.
کمترین حضور را کتاب‌های دانشگاهی و کتاب‌های کمک‌آموزشی در عرصه دیجیتال دارند، زیرا آن‌ها می‌دانند که دانشجویان و دانش‌آموزان مجبور به تهیه این کتاب‌ها هستند.»
صنعت نشر کتاب، صنعتی ورشکسته است
غلام‌زاده می‌گوید: «در حال حاضر با ۱۸۰ ناشر قرارداد نشریه الکترونیکی بسته‌ایم و نزدیک به ۳ هزار کتاب از کتاب‌های روز دنیا را دیجیتالی کرده‌ایم، حتی برخی از آن‌ها را قبل از نشر مکتوب، به‌صورت دیجیتالی درآورده و بارگذاری کرده‌ایم.
ما انتخابی در موضوع کتاب‌ها نداریم و این به ناشران بستگی دارد. ناشران ما از شهر‌های مختلف مانند اصفهان، تهران و قم هستند.»
وی با اشاره به این موضوع بیان می‌کند: «صنعت نشر کتاب ما، صنعتی ورشکسته است و توجه چندانی به آن نمی‌شود؛ برای همین ناشران هم دلسرد شده‌اند و گاهی مشاهده می‌کنید که برای چاپ مجدد یک کتاب، باید آن را دوباره تایپ کرد. گاهی نیز ناشران از ما می‌خواهند که فایل کتاب‌هایشان را برای چاپ به آن‌ها بدهیم.»
تمام کتاب‌ها صوتی نیست
وی می‌افزاید: «ابتدا این سایت با نام «آوابوک» مشغول به کار بود و تا ۵۰ هزار کاربر داشت.
اما ترکیبی بودن اسم سایت با دو نام فارسی و انگلیسی از یک طرف و اینکه تمام کتاب‌ها صوتی نبود و واژه آوا، صوتی بودن کتاب‌ها را در ذهن تداعی می‌کرد، سبب شد این سایت از اسفند سال جاری فعالیتش را با تغییرات انجام‌شده و نام جدیدش آغاز کند که از آن زمان تاکنون ۳۰ هزار کاربر فعال دارد.»
سعی بر کارآفرینی داریم
بیشتر جوانان، بعد از فارغ‌التحصیل شدن از بیکاری گلایه‌مند‌ند. این مجموعه با حضور تعدادی دوست در سال ۱۳۸۶ تاسیس می‌شود که به قول خودشان، هزینه اولیه ثبت شرکت را هم قرض می‌کنند تا به هدفشان برسند.
بنا به‌دلایلی، برپایی آن چندان دوام نمی‌آورد و دو سال پس از تاسیس، این مجموعه کارش را با عده‌ای دیگر ادامه می‌دهد و تاکنون توانسته است به راهش ادامه دهد.
هسته اصلی شرکت، رشته‌های کامپیوتری است و فقط رئیس هیئت‌مدیره، تحصیلاتش متفاوت از دیگران و فوق‌لیسانس مدیریت است. نداف، مدیرفروش شرکت، درباره میزان کارآفرینی شرکتشان می‌گوید: «در حال حاضر طبق لیست بیمه، برای ۲۸ نفر کارآفرینی کرده‌ایم.
البته زمانی در این مجموعه، ۴۰ واندی نفر مشغول به کار بودند که فرازونشیب‌های بازار، شرکت ما را نیز بی‌نصیب نگذاشت و تعداد کارمندانمان کاهش یافت.
درحال حاضر این تعداد در سه حوزه فنی، اداری و مالی، کارپردازی، فروش و خدمات پس از فروش فعالیت می‌کنند.»
بازار کتاب، بازار مقرون‌به‌صرفه‌ای نیست
همیشه در اخبار می‌شنوید که سرانه مطالعه ما اندک است و حال با این سرانه اندک، وارد بازار کتاب شدن و سرمایه‌گذاری در این مسیر باید دلیل خاص خودش را داشته باشد.
نداف دراین‌باره می‌گوید: «وقتی وارد حوزه فرهنگی می‌شوید، اگر یک نفر هم نجات پیدا کند، انگار تمام دنیا نجات پیدا کرده است. وقتی پیغامی می‌بینیم که یک نفر به‌خاطر کتابی تشکر می‌کند و ما توانسته‌ایم مشکل او را برطرف کنیم، برایمان کافی است.
همه معتقدند بازار کتاب بازار مقرون‌به‌صرفه‌ای نیست و اغلب سایت‌های فعال در این زمینه که هنوز برپا هستند، از قسمت‌های دیگر حمایت می‌شوند.
از نگاه من، تمام فعالان این حوزه، زکات فرهنگی‌شان را پرداخت می‌کنند، وگرنه اگر به‌جای کتاب وارد عرصه‌های دیگر می‌شدیم، نتایج بهتری به‌دست می‌آوردیم؛.
به‌طور مثال موسیقی را همه گوش می‌دهند، اما کسی به کتاب، نگاه هم نمی‌کند.»
تحریم‌ها مانع کار ما نشد
یکی دیگر از حوزه‌های کاری این شرکت، نرم‌افزار Pacs است. این نرم‌افزار حاصل تحریم‌ها علیه ایران است که برخلاف تصور غرب و آمریکا، تحریم‌ها سبب شد جوانان ما به‌دنبال رسیدن به راه‌حل‌هایی برای مشکلات کشور باشند.
نداف توضیح می‌دهد: «یکی از موضوعاتی که به‌طور جدی در امر مدیریت بیمارستانی مورد توجه قرار دارد، بایگانی تصاویر پزشکی است. هرساله حجم فراوانی از تصاویر اعم از ام‌آر‌آی، سی‌تی‌اسکن و رادیوگرافی در بیمارستان‌ها تهیه می‌شود که بایگانی، ذخیره‌سازی و بازیابی آن‌ها، علاوه بر زمان‌بر بودن، هزینه زیادی را نیز به بیمارستان‌ها تحمیل می‌کند.
مطابق مصوبات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تصاویر پزشکی باید به مدت ۱۰ سال در بیمارستان‌ها نگهداری شود؛ بیمارستان‌هایی که حجم فعالیت واحد رادیولوژی آن‌ها و تصاویری که سالانه در آنجا تهیه می‌شود، درخورملاحظه است.
این امر مشکلات بسیاری از جنبه تأمین فضای کافی برای نگهداری تصاویر و همچنین زمان‌بر بودن بازیابی یک تصویر از میان انبوه تصاویر بایگانی‌شده را ایجاد می‌کند.
از سوی دیگر به‌دلیل وارداتی بودن فیلم‌های رادیولوژی، هزینه تحمیل‌شده به بیمارستان برای تهیه فیلم‌های آرشیو، لوازم جانبی موردنیاز و همچنین کارکنان فعال در این واحد، بسیار سنگین است.
وجود چنین مشکلاتی باعث شد تا بهره‌گیری از سیستم Pacs، به‌عنوان یک گزینه هوشمندانه در امر بایگانی تصاویر پزشکی، در دستورکار بیمارستان‌ها قرار گیرد.
سیستم Pacs، نرم‌افزاری برای بایگانی و بازیابی تصاویر پزشکی است که با اضافه کردن قابلیت‌ها و ابزار‌های جانبی به آن، می‌تواند کاربرد‌های متنوعی داشته باشد. ازجمله این قابلیت‌ها، امکان مشاهده تصاویر از تمام ایستگاه‌های پرستاری و همچنین خارج از بیمارستان است.
ما در حال حاضر بیشتر بیمارستان‌های دولتی مشهد را تحت پوشش داریم، اما در کنار ما نه‌تن‌ها شرکت‌های دیگر که تمام کشور در این زمینه فعالیت می‌کند.»
نرم‌افزاری برای ایزو
از دیگر فعالیت‌های این شرکت، طراحی نرم‌افزار ایزوست. این نرم‌افزار به معنای «نرم‌افزار مدیریت اطلاعات آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت و کالیبراسیون» است.
وی درباره این نرم‌افزار توضیح می‌دهد: نرم‌افزار ایزو را به سفارش یکی از کارخانه‌های لبنیات، طراحی کرده‌ایم. مباحث آزمایشگاهی و کنترل‌کیفیت محصولات لبنی اهمیت بسزایی دارد و این کنترل بدون نرم‌افزار سخت‌تر است.
زیرا در نرم‌افزار، شما داده‌هایتان را به دستگاه می‌دهید و بقیه کار به‌صورت نرم‌افزاری انجام می‌شود.
این نرم‌افزار نمونه‌های مشابهی در ایران دارد، اما نگاه ما را ندارند. بیشتر آن‌ها سفارش‌محور هستند، اما نگاه ما کلی است و تحلیل آزمایشگاهی را درنظر داریم و طوری آن را ساخته‌ایم که برای همه‌جا قابلیت داشته باشد.
سامانه پیامکی؛ دیگر راه درآمدزایی
وقتی حوزه فرهنگی درآمدزایی چندانی ندارد و برای بقای کار مجبور به فعالیت هستید، تلاش می‌کنید از خلاقیت‌تان استفاده کنید و راه‌های کسب درآمد را پیش بگیرید.
دیگر حوزه فعالیت این مجموعه، سامانه پیامکی است که به‌گفته مسئولان این شرکت، اولین کار مجموعه از همین حوزه آغاز شده و دیگر ایده‌ها یکی پس از دیگری به‌دنبال آن آمده است.
این مجموعه در حال حاضر حدود ۴ هزار مشتری فعال دارد که سازمان‌های خصوصی و دولتی را شامل می‌شود. جوانان این مجموعه در تلاش هستند تا بتوانند بر پویایی شرکتشان بیفزایند و فعالیت‌هایشان را ارتقا بخشند.
این گزارش در شمـاره ۲۰۳ سه شنبه ۵ مرداد ۹۵ شهرآرامحله منطقه ۸ چاپ شده است.
لینک کوتاه
آوا و نمــــــای شهر
