فلکه آب؛ بهترین مکان برای ثبت عکس حرم بارگاه

عکاس‌خانه‌های اطراف حرم قدمتی به‌اندازه همین قرن حاضر دارند، اما خاطرات زائران بی‌شماری را به ثبت رسانده‌اند. سال‌۱۳۰۵ بود که برای نخستین‌بار عکاسی زیارت در مشهد پا گرفت و عکاسان دوره‌گرد اطراف حرم مطهر امام‌رضا (ع) در کنار سایر مشاغل پراکنده شدند.

طولی نکشید که عشق زائران و مجاوران به ثبت عکس یادگاری با حرم امام به کار آن‌ها رونق داد. اگر از آن روزگار و زائران دیروزی، مدت‌ها می‌گذرد، اما این عشق هنوز پا برجاست و نشانش هم عکاسی‌های بسیاری است که در منطقه ما فعال هستند.

همین فراوانی شغلی سبب شده که در صفحه بازار این هفته به‌سراغ یکی از عکاسان حرم بارگاهی بالاخیابان برویم و این حرفه را معرفی کنیم. علی بهگزین، ۳۴‌ساله، هشت‌سالی می‌شود که وارد حرفه عکاسی زیارت شده است. او فعالیت در این شغل را از ایستادن جلوی مغازه عکاسی و صدازدن برای جذب مشتری آغاز کرده است تا امروز به‌عنوان عکاس پشت دوربین قرار گیرد و خاطره یک سفر زیارتی را برای زائران ثبت کند.

او می‌گوید: عکاسی شاخه‌های مختلفی ازجمله معماری، اجسام بی‌جان، نجومی، ورزشی، پرتره، طبیعت، حیات‌وحش، خبری و‌... را شامل می‌شود که در اطراف حرم مطهر رضوی، فقط پرتره یعنی تصویربرداری از چهره و خود انسان کاربرد دارد؛ آن هم از نوع زیارتی‌اش.

کار ۴۰ میلیون‌تومانی

ازآنجاکه بهگزین زیرنظر ابوالفضل ایزدی و در مغازه او کار می‌کند، نیازی به پرداخت هزینه‌های رهن و اجاره مغازه ندارد، اما آن‌طورکه می‌گوید برای راه‌اندازی یک عکاسی حداقل ۴۰ میلیون‌تومان سرمایه لازم است.

او ادامه می‌دهد: بیشتر هزینه‌های راه‌اندازی عکاسی در اطراف حرم امام رضا (ع) مربوط به رهن و اجاره مغازه و بعد از آن هم به خرید دوربین است که از ملزومات این شغل به‌حساب می‌آید.

البته ناگفته نماند که افراد علاقه‌مند برای راه‌اندازی عکاسی باید حداقل یک‌سال شاگردی کرده باشند و با فوت‌وفن جذب مشتری و نحوه گرفتن عکس زیارتی آشنایی کامل پیداکنند تا از پس ادامه‌دادن این شغل بربیایند.

فلکه آب؛ بهترین مکان برای عکاسی زیارت

فعالیت خود بهگزین با کار در یکی از عکاسی‌های اطراف فلکه آب آغاز شده است؛ جایی که پس از سال‌ها کارکردن هنوز هم آن را بهترین محل برای داشتن یک عکاسی عنوان می‌کند. او می‌گوید: مراجعه‌کننده برای گرفتن عکس در فلکه آب بیشتر از هر جای دیگر مشهد است و به همان تناسب هم، عکاسان این محدوده درآمد بیشتری هم دارند.

طبق گفته‌های این عکاس بالاخیابانی در اطراف حرم امام‌رضا (ع) در مشهد هیچ‌نوع عکاسی به اندازه عکاسی حرم بارگاه درآمد ندارد درحالی‌که در سایر نقاط شهر، عکاسی‌هایی که فیلم‌برداری مجالس و آتلیه عکاسی داشته باشند، درآمد خوبی دارند.

آن‌طورکه او تجربه کرده است؛ یک عکاسی در اطراف حرم مثل همین عکاسی‌ای که خودش در آن کار می‌کند هرماه به‌طور میانگین، حدود یک میلیون‌تومان سوددهی دارد که این رقم در ایام اوج حضور زائر همچون عیدنوروز و تابستان افزایش چشمگیری دارد.

تمیزی و قسم دورغ!

به عقیده بهگزین یکی از مزایای اصلی حرفه عکاسی تمیزبودن آن است. سن، جنس و تحصیلات در آن اهمیت چندانی ندارد و شغل آبرومندی محسوب می‌شود، اما در کنار این موارد مشکلاتی هم دارد که متفاوت‌بودن نرخ‌ها در بازار، قسم دروغ خوردن برای مشتری تا کارت را باورکند و تغییرنکردن نرخ‌های اتحادیه عکاسان به‌صورت سالانه و متناسب‌با گرانی‌ها ازجمله آن است.

آیا عکاسی نیاز به تحصیل در دانشگاه دارد؟

تحصیلات این عکاس منطقه ما در مقطع پنجم دبستان متوقف شده و ازآن‌جاکه اعتقاد دارد هنر عکاسی بستگی به هوش و ذکاوت فرد دارد، برای همین تحصیلات دانشگاهی را در عکاس زیارتی‌شدن کسی موثر نمی‌داند.

او می‌گوید: رشته عکاسی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد در بسیاری از دانشگاه‌ها تدریس می‌شود و دانشجویان این رشته با زیبا‏شناسی، تاریخ عکاسی، هنر، تکنیک و روش‌های مختلف عکاسی آشنا می‌شوند که بخشی از آن را ما نیز به‌صورت تجربی و از طریق مطالعه به‌دست می‌آوریم.

جالب است بدانید این عکاس منطقه ما یکی از نیاز‌های اصلی شغل عکاسی زیارت را مسلط‌بودن عکاس به نرم‌افزار فتوشاپ می‌داند. او می‌گوید: اگر فردی بدون تحصیلات دانشگاهی به فتوشاپ مسلط باشد و از عکاسی کمی سردربیاورد، به‌راحتی می‌تواند وارد این حرفه شود.

شاگرد فقط در ایام اوج حضور زائر

این عکاس منطقه ما باور دارد که یک عکاس به‌ تنهایی هم قادر به فعالیت و چرخاندن، چرخ مغازه است، با این وجود به‌کارگیری شاگرد در ایام اوج حضور زائر از ضروریات کارش عنوان می‌کند و می‌گوید در این ایام یک یا دوشاگرد برای هر عکاسی بسیار کار راه‌انداز است.



* این گزارش پنج‌شنبه ۴اردیبهشت ۱۳۹۳ در شماره ۹۶  شهرارا محله منطقه ثامن چاپ شده است.