تلاش قاسم علی‌احمدی برای وحدت شیعه و سنی در کلاته برفی

بیش از نصف عمرش را به‌عنوان روحانی و مبلّغ مذهبی در مناطق محروم شرق و جنوب کشور گذرانده است. با محرومان زندگی کرده و محرومیت را با گوشت، پوست و استخوانش درک کرده است. فعالیت او منحصر به منبر و تبلیغات زبانی نبوده و هر زمان که نیاز بوده، آستین‌ها را بالا زده و با ساخت مدرسه، مسجد و خانه به محرومان کمک کرده است.

او با تلاش شبانه‌روزی و تأکید بر اشتراکات مذهبی، واسطه ارتباط بین اهل سنت و شیعیان شده و با وجود مخالفت‌هایی که وجود داشته به موفقیت‌های چشمگیری در زمینه اتحاد مذهبی دست پیدا کرده و محبوبیت خاصی نیز در بین ساکنان این مناطق به دست آورده است.

وی دلیل موفقیت خود را تأسی به خلق‌وخوی پیامبر (ص) و خوش‌خویی با مردم، به دور از تعصب می‌داند. قاسم علی‌احمدی، مبلّغ و روحانی موفق منطقه ما که سکونت در محله کلاته‌برفی را نیز به‌دلیل برقراری همین وحدت بین سنی و شیعه برگزیده است در حوزه تبلیغات عملکرد موفقی داشته است. به مناسبت روز تبلیغات اسلامی‌گفت‌وگوی دوستانه‌ای با او انجام داده‌ایم.

تبلیغات در ماه رمضان

قاسم علی‌احمدی، سال ۱۳۵۵ در  بهشهر استان مازندران به دنیا می‌آید و بنابر علاقه‌ای که به دین و حوزه مذهبی دارد، به تحصیل در حوزه علمیه می‌پردازد. خودش در توضیح این مطلب می‌گوید: به دلیل علاقه شخصی به مسائل شرعی و مذهبی و تشویق خانواده‌ام، به تحصیل در حوزه علمیه پرداختم و بعد از کسب کارشناسی خارج فقه، کارشناسی اقتصاد و مربیگری ورزشی را نیز دریافت کردم و بعد از فارغ‌التحصیلی از حوزه علمیه، به‌عنوان مبلّغ و کارشناس فرهنگی کار خودم را شروع کردم.

انتخاب حوزه تبلیغی برعهده خودمان بود، به دلیل علاقه شخصی و تحقیقات مفصلی که در حوزه تقریب مذاهب انجام داده بودم، تبلیغ در مناطق محروم شرق و جنوب کشور با مذهب تلفیقی (شیعه و سنی) را انتخاب کردم. بعد دراین راه تلاشم را ادامه دادم و با برگزاری برنامه‌های جشن، مسابقات ورزشی و... توانستم تعدادی از نوجوان‌ها را جذب کنم.

با جذب این نوجوانان، به‌تدریج والدین آن‌ها نیز جذب مسجد و مسائل دینی شدند. حتی تعدادی از والدین نیز درکلاس‌های احکام و پرسش و پاسخی که ما در مسجد برگزار می‌کردیم، شرکت می‌کردند. به‌تدریج ارتباطم را با برخی علما گسترش دادم و بین ما ارتباط دوستانه‌ای به وجود آمد.

به همین دلیل با وجود شرایط بد آب و هوایی و کمبود شدید امکانات، تصمیم به ادامه راه گرفتم و در رمضان سال‌های بعد نیز به‌عنوان مبلّغ مذهبی درشهر‌های محرومی مانند: زابل، زاهدان، خاش، ایرانشهر و شهر‌های مختلف هرمزگان گذراندم.

تبلیغ بر مبنای علایق

احمدی معتقد است که یکی از اصول جذب برای تبلیغات و همراهی دیگران با افکار و آرای خودت، استفاده از علاقه‌مندی‌های طرف مقابل است. وی با بیان این مطلب می‌گوید: یکی از روش‌های موفقیت در مسیر تبلیغات، شناسایی و آگاهی از علایق گروهی است که باید برای آن‌ها تبلیغ شود.

در همان سال‌های ابتدایی تبلیغات، برای تبلیغ به یکی از مناطق محروم استان هرمزگان رفتم. مردم این روستا و روستا‌های اطراف تا آن زمان روحانی و مبلغ مذهبی نداشتند، به همین دلیل با ورود روحانی به محلشان به‌شدت مخالف بودند. با ورود به این منطقه تلاش زیادی انجام دادم که بتوانم با اهالی و بزرگان محله ارتباط دوستانه‌ای داشته باشم، اما میسر نمی‌شد و حتی عده‌ای از اهالی تهدید به اخراجم کردند، اما برخلاف والدین، بچه‌ها و نوجوان‌های محله به مسجد رفت و آمد داشتند.

برای جذب بیشتر آنان چند کلاس ورزشی (رزمی) تشکیل دادم، بچه‌ها استقبال خوبی داشتند، با آمدن ماه محرم، با کمک همین بچه‌ها پایه اولیه هیئت محبان‌الرضا (ع) را تشکیل دادیم. هیئتی که حالا بیش ۲۰۰ عضو فعال دارد و بیشترشان از همان نوجوان‌های ورزشکار هستند. با جذب نوجوانان، والدین نیز جذب مسجد شدند و با کمک آن‌ها توانستیم همبستگی خوبی در محل ایجاد کنیم.

ازدواج جوانان 

قاسم‌علی احمدی با وساطت درمیان خانواده‌های سنی و شیعه، زمینه ازدواج در میان فرزندان خانواده‌های آنان را فراهم کرده است. او در توضیح این مطلب می‌گوید: با وجودی‌که ازدواج در بین افراد با دو مذهب متفاوت عمومیت ندارد و امر عجیبی است و حتی برخی از افراد متعصب، به‌ویژه اهل سنت با آن مخالف هستند، اما با تلاش‌هایی‌که در مناطق تلفیقی انجام دادیم ازدواج‌هایی انجام شد.

نمونه موفق آن را می‌توان در محله کلاته‌برفی مشاهده کرد. در محله کلاته‌برفی ازدواج پسر و دختر از دو مذهب متفاوت سنی و شیعه امری عادی و معمولی است. در محله کلاته‌برفی شیعه و سنی در جوار و همسایگی یکدیگر با مهر و محبت زندگی می‌کنند و گاهی اوقات نیز این دوستی و محبت منتهی به عشق و علاقه بین فرزندان شده است و پسری از یک خانواده شیعه عاشق دختری از خانواده اهل سنت و به‌عکس شده است.

خانواده پسر بعد از مطرح‌کردن موضوع بر طبق رسومی که وجود دارد به خواستگاری دختر می‌روند. خانواده دختر نیز با اندکی ارشاد و همدلی آن‌ها را پذیرفته و جواب مثبت می‌دهد. بعد از مدتی نیز با هم ازدواج کرده‌اند. در این مدت صیغه عقد ۱۰ نفر از این زوج‌های جوان را انجام داده‌ام. خوشبختانه انجام چنین ازدواج‌هایی در تحکیم، دوستی و وحدت اهل سنت و شیعیان نقش مؤثری داشته است و با برقراری این پیوند خونی، دیگر اختلافات مانع دوستی و همبستگی نمی‌شود.

تأمین امکانات رفاهی و بهداشتی

قاسم‌علی احمدی، در زمینه تأمین نیاز‌های عمومی و بهداشتی (آب شرب، حمام) ساکنان مناطق محروم فعالیت‌های بسیاری انجام داده است. خودش در توضیح این مطلب می‌گوید: درطول این ۲۳ سال مأموریت‌های تبلیغی بسیاری به مناطق محروم، خاش، زاهدان، زابل، میرجاوه و هرمزگان داشتم، مناطقی که از لحاظ امکانات رفاهی زندگی در پایین‌ترین حد ممکن بودند.

در یکی از مناطق زابل به دلیل نبود خانه بهداشت و آب سالم ساکنان محله بیمار شده و فوت می‌کردند. دیدن این وضعیت اسفناک برایم تحمل‌ناپذیر بود، به همین دلیل از همان روز‌های اول پیگیری برای تأمین نیاز‌های عمومی منطقه را آغاز کردم. با پیگیری‌های شبانه‌روزی از طریق مسئولان و کمک خیران یک حمام عمومی ساختیم و به دنبال آن خانه بهداشتی ساخته شد و هر هفته یک روز دکتری از شهر زابل به این روستا می‌آمد و بیماران را درمان می‌کرد.

مردم منطقه هیچ‌گونه آب بهداشتی و سالمی برای خوردن نداشتند و از آب کثیف و گل‌آلودی که در گودال‌ها جمع شده بود، استفاده می‌کردند. به دلیل مصرف این آب آلوده اکثریت ساکنان منطقه دچار بیماری‌های گوارشی و عفونی شده بودند.

در اولین اقدام ضربتی با کمک اهالی محله منبع آبی ساخته شد و از طریق تانکر‌ها آب بهداشتی به این مکان آورده شد. در پیگیری‌های بعدی روستا‌های این منطقه از زابل دارای آب لوله‌کشی شدند و درحال حاضر بعد از گذشت چندسال، دیگر خبری از آن بیماری‌ها نیست.

کمک به خانواده‌های نیازمند

احمدی در زمینه کمک به نیازمندان و تأمین نیاز‌های آنان نیز فعال بوده و با ایجاد شغل‌های خانگی درآمد ثابتی برای آنان فراهم کرده است. وی درتوضیح این مطلب می‌گوید: یکی از مشکلات مهم در این مناطق، تعداد زیاد خانواده‌های فقیر و بی‌بضاعت است، خانواده‌هایی که به دلیل کهنسالی یا فوت نان‌آور خانواده، در تأمین مایحتاج خود با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند.

فرزندان این خانواده‌ها با لباس‌های پاره و کهنه و گرسنگی شدیدی که از رنگ زرد چهره‌هایشان پیداست در کوچه و پس‌کوچه‌های محله پرسه می‌زدند، دیدن چنین وضعیتی بسیار تلخ و دردآور بود. برای پایان‌دادن به این وضعیت از طریق جلسات و گفتگو‌هایی که با برخی خیران و افراد متمول داشتیم، توانستیم لباس و غذای مناسب آنان را تهیه کنیم و در قالب بسته‌های هدیه ماهانه در اختیار آنان قرار دهیم.

در بین این خانواده‌های فقیر به‌جز افراد کهنسال و پیر که قادر به انجام کار اقتصادی نبودند، خانواده‌هایی بودند که توانایی کار و فعالیت اقتصادی داشتند، اما کاری پیدا نمی‌کردند. از طریق گفت‌وگویی‌که با صاحبان کارگاه‌های تولیدی و مشاغل‌خانگی داشتیم، مواد خام و اولیه (کیف، کفش و عروسک) را به خانه‌های این افراد می‌بردیم و آن‌ها نیز اجناس ساخته شده را تحویل داده و پولی دریافت می‌کردند. هرچند این پول خیلی زیاد نبود، اما تا حدودی می‌توانست بخشی از هزینه‌های خانواده را تأمین کند.

برخی علمای خواف به این‌کار بدگمان بودند و تمایلی برای همکاری نداشتند، اما با صبر و پشتکار بدگمانی از بین رفت

گسترش حوزه تبلیغات در مناطق تلفیقی

قاسم علی احمدی، یکی از اولین روحانیان حوزه تبلیغات مسائل شرعی و اسلامی در مناطق تلفیقی است و گسترش تبلیغات در برخی از این مناطق، مدیون زحمات و تلاش‌های اوست. احمدی دراین‌باره می‌گوید: ۲۳ سال قبل که مأمور تبلیغات در مناطق تلفیقی شدم، خیلی‌ها اعتقاد داشتند که این‌کار امکان‌پذیر نیست.

در اولین حضورم، که در شهرستان خواف بود، حتی برخی علمای منطقه نیز به این‌کار بدگمان بودند و تمایلی برای همکاری نداشتند، اما با صبر و پشتکار به‌تدریج این بدگمانی از بین رفت. در همان سال که برای تبلیغ به شهرستان خواف رفته بودم، برخورد چندان دوستانه‌ای نداشتند، اما به‌تدریج این رفتار سرد از بین رفت و همین مردم که از حضورم ناراحت بودند، با همکاری و کمک مالی خود اولین خانه عالم را در منطقه خواف ساخته و در اختیارم قرار دادند.

با این اتفاق به‌تدریج علمایی که تا قبل از آن تمایلی برای تبلیغ در این مناطق را نداشتند، با میل و خواست خود تبلیغ دراین مناطق را انتخاب می‌کردند. در ابتدای همان سال ۴ نفر برای تبلیغ به خواف آمدند و در پایان سال این تعداد به ۳۶ نفر رسید. با تلاش مداوم این مبلغان مذهبی دیدگاه مردم مناطق تلفیقی درباره علمای مذهبی مخالف تغییر چشمگیری پیدا کرد و علمای شیعه و سنی در برنامه‌های مساجد یکدیگر شرکت می‌کردند.

خلق و خوی خوش عامل موفقیت

احمدی که یکی از مبلغان موفق در حوزه تبلیغات اسلامی است، این موفقیت را مدیون رفتار دوستانه و بدون تعصب می‌داند و با اشاره به یکی از آیات قرآن، می‌گوید: خداوند در قرآن می‌فرماید:‌ای پیامبر اگر تو خوش‌خو و خوش‌رفتار نمی‌بودی، همه از دور و برت پراکنده می‌شدند.

در واقع بزرگ‌ترین صفت پیامبر (ص) مهربانی و خوش‌برخوردی است که در قرآن به (خلق عظیم) تعبیر شده است. من نیز تا جایی که توانسته‌ام از این صفت پیامبر (ص) پیروی کرده‌ام. علاوه‌براین برای موفقیت در کار تبلیغات باید وقت زیادی گذاشت و هیچ‌گاه دچار یأس و ناامیدی نشد، اگر مأیوس می‌شدم موفقیتی در کار نبود، یکی دیگر از دلایل موفقیت در تبلیغات، دوری از تعصبات و استفاده از اندیشه و تفکر است.

کسی که فقط مسلک و مذهب خودش را قبول دارد و بقیه را کافر و مرتد می‌داند، نمی‌تواند کار تبلیغی انجام دهد. من معتقدم یک مبلّغ کم‌سواد و بدون تعصب، عملکردش موفق‌تر از یک مبلّغ باسواد (از لحاظ مدرک)، اما متعصب است. در تفکر مذهبی اسلام همواره به استفاده از اندیشه و عقل تأکید شده و تقلید کورکورانه نفی شده است.

تبلیغات در بیمارستان قائم (عج) مشهد

احمدی اولین مبلّغی است که به‌عنوان کارشناس مذهبی و مشاوره در بیمارستان قائم (عج) فعالیت دارد و خدمات مشاوره مذهبی را در اختیار بیماران و پرسنل بیمارستان قرار می‌دهد. او دراین‌باره می‌گوید: اولین روحانی‌ای هستم که ۵ سال قبل به‌عنوان کارشناس مذهبی و مشاور به نمایندگی از نهاد رهبری در دانشگاه علوم پزشکی مشهد در بیمارستان قائم (عج) فعالیتم را شروع کردم.

در این مدت کلاس‌های آموزشی احکام و چگونگی رفتار با بیمار را برای استادان و دانشجویان بیمارستان برگزار کرده‌ام و مشاوره‌هایی با استادان برای کمک‌رسانی بهتر و مفیدتر به بیماران داشتم. همچنین در جلسات سرکشی و بازدید مسئولان بیمارستان که روزانه برگزار می‌شود حضور دارم و پاسخ‌گوی سؤالات مذهبی بیمار و همراهانش هستم.

درباره بیماران خاص و ویژه و همراهان آن‌ها که باید شرایط سختی را پشت سر بگذارند نیز مشاوره‌های خاصی دارم. حتی در صورت لزوم بیمار را تا اتاق عمل همراهی می‌کنم. به درددل‌های بیماران گوش می‌دهم و مشکلات مالی، جسمی و روحی آنان را در اختیار مسئولان قرار می‌دهم. بر طبق نظرسنجی‌ها این طرح که برای اولین‌بار در بیمارستان قائم (عج) مشهد انجام شد، تأثیرات مثبتی داشته و به‌زودی نیز در بیمارستان‌های دیگر انجام خواهد شد.  

* این گزارش روز پنج شنبه، ۳۱ خرداد ۹۷ در شماره ۲۴۰ شهرآرامحله منطقه ۱۲ چاپ شده است.