استیصال مردم برای رفع حاجت، از ناراحتکنندهترین تصاویری است که اطراف حرممطهر هنوز هم به چشم میخورد؛ مسئلهای که زائر و مجاور و مرد و زن هم ندارد. این مشکل را یکی از حسینیههای محدوده حل کرده است. حسینیه کربلاییها از یکطرف به طبرسی ۱۶ و از سوی دیگر به خیابان نوغان ۵ راه دارد.
این حسینیه که در مسیر پرتردد اقامت و رفتوآمد زائران است، نبود سرویس بهداشتی مناسب و شبانهروزی را با ابتکاری خلاقانه در بخشی از خیابان طبرسی حل کرده است. حالا پانزدهسال است که با تدبیر متولیان این حسینیه، گره کور این مسئله هم باز شده است. حسینیه کربلاییها تنها حسینیهای در مشهد است که هم سرویس بهداشتی شبانهروزی دارد و هم آبجوش دست زائران میدهد.
اگر به کوچهپسکوچههای مسیرهای مشرف به حرم رضوی رفته باشید، بیتردید با مساجد قدیمی، حسینیهها و هتلآپارتمانهای زیادی روبهرو شدهاید که به سرویس بهداشتی مجهزند، اما عموم اجازه استفاده ندارند. حتی سرویس بهداشتیهایی که شهرداری مشهد بهصورت کانکس در شهر راهاندازی کرده است، بهجز تعداد اندکی، در همه ساعات شبانهروز باز نیستند.
خادمان حسینیه کربلاییها سالهاست خدمترسان زائران هستند. آنها روزهایی را بهیاد میآورند که زائر و مجاور بارها وارد حسینیه میشدند و درخواست استفاده از سرویسهای بهداشتی را مطرح میکردند. گاهی وضعیت اضطراری بود، اما بهدلیل امنیت، مسافران اجازه دسترسی نداشتند تا فضای داخلی حسینیه محل ورود و خروج متقاضیان سرویس بهداشتی نشود. همین مسئله موجب شد که از پانزده سال پیش، سرویس بهداشتی شبانهروزی در بیرون از حسینیه راهاندازی شود.
فعالیت سرویس بهداشتی شبانهروزی و نگهداری آن به همین راحتیها هم نیست. آنطور که خادمان حسینیه کربلاییها گزارش میدهند، دستکم هفتهای دو بار این سرویس بهداشتی به تعمیرات ریزودرشت نیاز پیدا میکند. هزینههای تعمیرات، نگهداری و شویندههایی که برای استفاده عموم در سرویس بهداشتی خریداری میشود، گاهی ماهانه از ۳ میلیون تومان هم عبور میکند. بااینحال، تأکید متولیان حسینیه همواره بر این بوده است که هیچ عاملی نباید مانع از ادامه فعالیت این سرویس بهداشتی شبانهروزی شود.
طبق گفتههای آنها، سرقت شیرآلات، تبدیل سیفون سرویس بهداشتی به زبالهدانی و شکستن سنگهای توالت و... تقریبا به یک مسئله عادی در این سرویس بهداشتی تبدیل شده است. با وجود اینکه دوربینهای حفظ امنیت حسینیه علاوه بر فضای داخلی، همه محیط پیرامون را نیز رصد میکنند، خدمتگزاران حسینیه بنا به توصیه اکید حق ندارند انگشت اتهام بهسوی کسی دراز کنند.
در این سرویس بهداشتی، یک سرویس ایرانی، یک فرنگی، یک روشویی و یک دوش حمام برای زائرانی که پیش از تشرف به حرممطهر غسل زیارت میکنند، وجود دارد که اکنون دوش حمام آن دزدیده شده است.
البته خدماترسانی و حفظ کرامت زائران علیبنموسیالرضا (ع) به همین جا ختم نشد و یک سماور ۱۲۰۰ لیتری در ورودی سرویس بهداشتی تعبیه شد که هر ساعت شبانهروز مسافران، زائران و حتی کسبه اطراف امکان استفاده از آبجوش را دارند.
یکی از مسائلی که موجب شد حسینیه کربلاییها برای راهانداختن آبجوش شبانهروزی دستبهکار شود، فروش آبجوش به زائران با قیمتهای کذایی بود. طبق وقفنامهای که در حسینیه مستند شده است، خادمان مردم در این حسینیه مصمم شدند مسیر جدیدی از خدمت به زائران و مجاوران بارگاه امامهشتم را پیشروی خودشان باز کنند.
جالب است بدانید برای استفاده از این آبجوش، گاهی زائران حتی از فاصلههای دورتر از محدوده خیابان طبرسی، خودشان را به طبرسی ۱۶ میرسانند و فلاسکهای چایشان را پر میکنند. هزینه چای صلواتی دادن هم زیاد است. همین بس که چندی پیش بود که بهدلیل فرسودگی، سماور سوراخ شده بود.
جنس این سماور از فلز برنج است و اگر قرار بود سماور جدیدی جایگزین شود، باید ۱۷ میلیون تومان هزینه میشد که امکانش نبود. هزینه تعمیراتش هم سنگین تمام شد و ۵ میلیون تومان خرج روی دست مدیریت حسینیه گذاشت. با وجود این، سماور همیشه آماده است.
فقط هزینه آب این مجموعه ماهانه ۲۵ تا ۳۰ میلیون تومان است و متولیان هیچ حمایتی از سوی شرکت آب یا سایر شرکتهای خدماتی نمیشوند. بااینحال، دستکم روزانه دوبار سماور ۱۲۰۰ لیتری آبجوش صلواتی جلو در حسینیه پر و خالی میشود. فقط کافی است در مربوط به جایگاه سماور بسته شود تا دهها نفر جویای علت شوند. به همین دلیل، روی همان در کوچک هم درج شده است: «سماور دوباره پر میشود؛ لطفا ۴۵ دقیقه دیگر برای گرفتن آبجوش مراجعه کنید.»