
باید پای صحبتهای ابراهیم نعیما و امیرمحمد مردانی، امیدهای محله وحید، نشست تا این جمله معروف را باور کرد: «در محرومیتها استعدادها شکوفا میشود.»
روزی که این دو نوجوان پایه دوازدهم از هنرستان شهیداحمد محدث، تصمیم گرفتند در رقابت پژوهشسراهای دانشآموزی، محور «فناوریهای حوزه فضایی، حملونقل پیشرفته» و گرایش «ساخت و پرتاب موشک آبی» شرکت کنند، کمتر از سه روز به ارائه آثار باقی مانده بود.
روایت این ساعتهای پر از بیخوابی و تلاش برای ساخت موشکی را که هیچ پیشزمینهای درباره آن نداشتند، در ادامه میخوانید؛ تلاشی که به افتخارآفرینی برای مشهد و کسب رتبه نخست کشور منجر شد.
- چرا اینقدر دیر تصمیم به شرکت در رقابت گرفتید؟
مردانی: اوایل اردیبهشت ۱۴۰۳، از پژوهشسرای ابوریحان به هنرستان ما آمدند و گرایشهایی را که میشد در مسابقاتش شرکت کرد، معرفی کردند، اما من و نعیما جذب قضیه نشدیم. بااینحال گروههایی را که گرایش ساخت موشک آبی را انتخاب کرده بودند و نمونهکارهایشان را در حیاط بزرگ هنرستان آزمایش میکردند، هرروز میدیدیم.
تصمیم من و نعیما وقتی جدی شد که معلم درس تخصصیمان، آقای کفاش، به ما انگیزه داد و گفت شما هم در آن شرکت کنید. چهارشنبه عصر تصمیم قطعیمان را گرفتیم و شنبه صبح، نمونه اولیه کارمان را در رقابت مرحله نواحی مشهد، شرکت دادیم که خدا را شکر با رکورد ۱۲۰متر در پرتاب افقی به مرحله استانی راه پیدا کرد.
- گرایش ساخت موشک آبی به رشته تحصیلیتان در هنرستان ارتباط دارد؟
نعیما: نه، رشته ما الکتروتکنیک است و در حوزه برق.
- پس در این حوزه آموزش دیدید؟
مردانی: آموزشی در کار نبود. اصلا فرصتی برای این چیزها نبود. صفر تا صد قضیه، از طراحی ظاهر، ساخت لانچر و... ابتکار خودمان بود.
- از فرایند ساخت بگویید.
مردانی: دوستم نعیما ساعت ۵صبح پنجشنبه آمد خانه ما و کارمان را روی پشت بام شروع کردیم. فرصتی برای استراحت نداشتیم و تا شنبه صبح، عملا خوابی هم در کار نبود. فکر میکردیم، اجرا میکردیم، عیبیابی میکردیم و دوباره اجرا میکردیم تا اینکه شنبه صبح، نمونه اولیه آماده شد، بدون اینکه وقتی برای آزمایش آن داشته باشیم. درواقع آزمایش اول، همان مسابقه بود.
- دلیل موفقیتتان را نسبتبه گروههای دیگر که فرصت بیشتری داشتند چه میدانید؟
مردانی: ما به نکاتی ریز رسیده بودیم که بقیه توجه نکرده بودند. در موشکهای آبی که با فشار آب و هوا حرکت میکنند، تعداد بالهها، تقارن کاملشان، شرایط مرکز ثقل موشک، زاویه لانچر، حجم بطری و بازشدن چتر در پرتاب عمودی مهم است. ابتکاراتی که برای هر نکته انجام دادیم، باعث شد نمونه کارمان در مرحله کشوری، ۱۶۰متر برد افقی و چهاردهثانیه زمان تا بازشدن چتر در پرتاب عمودی را رکورد بزند.
- با این حساب، بعد از موفقیت در مرحله استانی، باز هم روی بهبود محصولتان کار کرده بودید.
نعیما: بله، درحالیکه کارآموزی تابستانه هنرستان شروع شده بود و علاوهبر این هردو شاغل هم هستیم.
- به چه حرفهای مشغول هستید؟
مردانی: من در یک نانوایی مشغول به کارم.
نعیما: من هم درکنار پدرم در یک واحد تولید مصنوعات فلزی مثل فرفورژه کار میکنم.
- برنامه روزانهتان در آن ایام چطور بود؟
مردانی: خیلی فشرده، ۶ صبح برای کارورزی با اتوبوس راه میافتادیم بهسمت شرکتی که در بزرگراه پیامبر اعظم (ص) بود. ساعت۱۴ خارج میشدیم بهسمت خانه. من ناهار میخوردم و ساعت۱۶ سر کارم حاضر میشدم تا ساعت۲۰. بعد از این همه خستگی، تازه نوبت کار روی بهبود عملکرد موشک بود و پیداکردن جواب برای سؤالهایی که در ذهن داشتیم.
آموزشی در کار نبود؛ اصلا فرصتی برای این چیزها نبود. صفر تا صد قضیه، از طراحی ظاهر، ساخت لانچر و... ابتکار خودمان بود
- روزهای پرمشغلهای که اشاره کردید، تا کی ادامه داشت؟
نعیما: تا مردادماه که با حضور داوران، آزمون عملی مرحله کشوری را هم با موفقیت پشت سرگذاشتیم؛ روز خیلی گرمی که از خاطرم نمیرود. بعد از آن در مصاحبه تصویری آنلاین هم توانستیم از کارمان به خوبی دفاع کنیم.
- وضعیت درسیتان چطور است؟
نعیما: نمرات هردویمان بین ۱۷ تا ۱۸ است.
- این موفقیت، در آیندهای که برای خودتان تصور کردهاید، چه تأثیری داشت؟
نعیما: تا قبل از این، حداکثر میخواستیم یک مهندس یا تکنیسین برق شویم، اما الان با اعتماد به نفسی که پیدا کردهایم و اعتماد اطرافیان به ما که بیشتر از قبل شده است، به گزینههای بالاتری فکر میکنیم.
مردانی: گزینههای علمیپژوهشی به اولویتهای آیندهمان اضافه شده است، مثل راهاندازی یا کار در یک شرکت دانشبنیان. به موشک و صنایع هوافضا علاقهمند شدهایم و بهدنبال راهی برای رفتن به سمت این حوزه هستیم. الان خبرهایی برایمان جالب شده است که شاید قبلا برایمان به این اندازه مهم نبود؛ مثل برد موشکهایی که ایران در عملیات وعده صادق۲ استفاده کرد.
- چکیده تجربهتان از این رویداد را با همسنوسالهایتان درمیان بگذارید.
مردانی: هنرستانی و دبیرستانی، فنی و نظری؛ به این خطکشیها توجه نکنند. همه ما نوجوانها توان موفقیت را داریم، اما تا وارد گود نشویم، ظرفیتهایمان شکوفا نمیشود. حرکت در این مسیر، طرز فکر را عوض میکند و تغییر فکر است که آینده را تغییر میدهد.
* این گزارش یکشنبه ۱۷ فروردینماه ۱۴۰۴ در شماره ۶۰۹ شهرآرامحله منطقه ۳ و ۴ چاپ شده است.