
خدمت موکب امامحسنمجتبی(ع) در جادههای مشهد
چندسالی است که سنت حسنه پیادهروی به حرمین شریفین، همهگیر شده است و با نزدیک شدن به روزهای عاشورا، اربعین و دهه آخر ماه صفر، این حرکت جمعی بیشتر بهچشم میآید، حتی سرمای هوا در عشق به اهلبیت (ع) ذوب میشود و جمعیت زیادی از شهرهای دور و نزدیک، قامت راست میکنند تا به پابوسی بهترین بندگان خدا بروند.
در این بین و در روزهایی که کاروانهای پیاده زیادی به سمت مشهد روانه بودند، مشهدیها هم بیکار نبودند و بهعنوان خادمان و خدمتگزاران زائران بهصورت خودجوش مکانهایی را برای مهمانداری آماده کردند.
موکب امامحسنمجتبی(ع) نیزازهمین دست امکانات است که یک دهه پیش با مشـاهده پذیرایی و اکـرام زائران پیاده حضرت سیدالشهدا (ع) در اربعین حسینی در مسیرهای کربلا، فعالیت غیرمتمرکزی را بهصورت گروههای متفرق در جادههای فریمان، نیشابور، تربتحیدریه و مسیرهای منتهی به مشهد شروع کرده است.
فعالیت این گروه چندنفره در آغازین سالهای تاسیس، حالا منجر به راهاندازی ۲۰ ایستگاه دائم و موقت شده است که پذیرایی هزاران زائر پیاده را بهعهده دارد. به همین بهانه گفتگویی کردیم با سیدباقر حسینی و مصطفی غفورزاده، دو تن از اعضای هیئتمدیره این موکب که از روزهای نخست، پرچم خدمتگزاری در موکب امامحسنمجتبی (ع) را بالا بردهاند.
- کمی از موکب امامحسنمجتبی (ع) بگویید؟
در ابتدا و در دهه ۸۰، فعالیت ما از رباط خاکستری، تپهسلام و جاده فریمان با هفت خادم شروع شد که به مدت چهار شب از حدود ۳۵۰ زائر برای خواب پذیرایی میکردیم و خدماتی میدادیم؛ ازقبیل اطعام، درمان، ایستگاه صلواتی بینراهی، ارائه ملزوماتی از قبیل دمپایی، دستکش، شال و اقلام دیگری که ممکن است در بین راه، فرد به آنها نیاز داشته باشد.
این خدمات در حالی داده میشد که شرایط جوی سردی حاکم و امکان استقرار خادمان و اسکان زائران دشوار بود.
بالاخره در سال ۱۳۹۱ هسته اصلی موکب خدمتگزاران زائران پیاده برای ساماندهی در امر خدمترسانی به زائران پیاده رضوی تشکیل شد. با شروع ماه محرم، جلسات این مجمع با حضور ۲۰ نفر از مسئولان ۸ پایگاه خدمترسانی آغاز شد و در آن تصمیمهایی برای تحقق اهداف عالیه خادمان حضرت رضا (ع) گرفته میشد.
در حال حاضر نیز این جلسات بهمنظور تصمیمگیری و انجام خدمات بهتر، هردو هفته یکبار تشکیل میشود. همچنین با همکاری خوب خادمان، تعداد خدمه از هفت به بیش از صد نفر در سال ۱۳۹۲ رسید و این سنّت مقدس احیا شد و هماکنون تعداد زیادی از اقشار مختلف جامعه به ما کمک میکنند.
- چند نمونه از ایستگاهها را معرفی کنید؟
در سال ۱۳۹۱ با امکانات شرکت عمران بینالود، مسجد در اختیار موکب قرار گرفت ولی همچنان خدمترسانی به زائران بهدلیل سرمای شدید و قرار داشتن در سالهای اولیه شکلگیری موکب، با شرایط بسیار سختی همراه بود.
در آن سال، ایستگاه سالار زینب (بعد از مُلکآباد) و ایستگاه حضرت علیاکبر (ع) در جاده تربتحیدریه، در فاصله ۴۲ کیلومتری مشهد (نزدیک روستای حسنآباد) با ظرفیت پذیرایی هزار و ۲۰۰ زائر راهاندازی شد و قطعهزمینی در منطقه اَبرش به مساحت ۵هزار مترمربع اهدا شد که هدفش احداث محل دائمی ایستگاه زائران پیاده و سواره در مقابل روستای جمالدِه بود که بیشترشان اهل تسنن هستند و علاوبر اینها زمینی به مساحت ۳ هزار مترمربع برای احداث محل دائمی ایستگاه زائران پیاده خریداری شد.
البته آشپزخانه مرکزی موکب نیز در اَمانآباد در فاصله ۸۰ کیلومتری مشهد، با زحمات زندهیاد حاجعباس ایرانمنش ساخته شد که روزانه ۶ هزار پرس غذا برای وعدههای شام و ناهار در آن طبخ میشد.
- چه شد که تصمیم گرفتید به زائران پیاده خدمت کنید؟
اگر شما به فعالیتهای جمعیت ۸۰ میلیونی شیعیان توجه کنید، میبینید هرکدام در بخشی مشغول به کار هستند؛ افرادی مسئول امور درمانیاند، بعضی تهیه جهیزیه را برعهده دارند، برخی در بخش تغذیه مشغولند یا هر کار خیر دیگری.
فرقی ندارد؛ این هم یک بخش از کار است که هم فرهنگ شیعه را معرفی میکند، هم مانند دریایی است که وقتی موج میزند، بسیاری از مشکلات و موانع فرهنگی را که سد راه شیعه است، از میان برمیدارد.
این کار، احترام به زائران حضرت رضا (ع) است که ما هم بهخاطر سفارشهایی که خود ائمهاطهار (ع) کردهاند، در این راه قدم گذاشتهایم. تاکید میکنم؛ ما کار خاصی انجام نمیدهیم که بهرهبرداری خاصی داشته باشد.
الحمدا... سالبهسال هم فضا بهتر شده است. خوشبختانه در حوزه درمان، درمانگاههای کوچکی را دوستان احداث کردهاند که با اطلاعرسانی بهموقع، افراد متخصصی از بهداری سپاه خراسان، هلالاحمر و سایر پزشکان بهصورت افتخاری به آنجا آمدند.
در سالهای گذشته حدود ۱۹ هزار و ۷۰۰ نفر به درمانگاهها مراجعه کردند و ۵ هزار و ۷۰۰ نسخه، پزشکان این درمانگاه برای زائران پیچیدند. همچنین در حوزه تغذیه، خیاطخانه، تعمیر کفش زائران و.... خلاصه هرچه یک زائر پیاده نیاز دارد، فراهم کردهایم.
- در سالهای خدمت به زائران، حتما با زائر خاصی هم مواجه شدهاید، اینطور نیست؟
همه زائران شبیه هم هستند و همه هم خاص. اگر بخواهیم نام ببریم، باید از دفترهایی که دوستان بهعنوان دلنوشته برای زائران گذاشتهاند، بگویم که هیچ متنی را نمیشود از متن دیگر جدا کرد؛ یعنی حتی یک نمونه هم بر دیگری برتری ندارد.
در بین زائران، خانمی را میشناسم که چهار فرزند معلول دارد و هرسال یک کدام را با صندلی چرخدار از نیشابور با خودش به مشهد میآورد، حتی تصورش هم سخت است که یک خانم آنهم در سرما، صندلی چرخدار را از این سربالاییهای جاده عبور دهد.
خانمی را میشناسم که چهار فرزند معلول دارد و هرسال یک کدام را با صندلی چرخدار از نیشابور به مشهد میآورد
این خانم در مصاحبهای گفته است از امامرضا (ع) ممنون هستم و هیچ چیزی از او نمیخواهم. باید بگویم از این نمونهها زیاد داشتهایم و همه را باید از نزدیک دید. بهنظرم مردم باید بیایند و خود ببینند؛ شنیدن کی بود مانند دیدن؟
- کار شما از چه وقت تمام میشود؟
ما تا شب شهادت امامرضا (ع) هستیم و بعد از آن به مشهد میآییم که چهار ایستگاه هم در داخل شهر در حال فعالیت است.
- امسال در خدمتدهی به زائران پیاده، دچار چه مشکلاتی شدید؟
برف و سرمای شدید، باعث ایجاد مشکلاتی برای ما شد و زائران خیلی اذیت شدند. ایستگاههایی که به اندازه ۲، ۳ هزار نفر، ظرفیت داشتند، یکباره با بیش از ۵ هزار زائر پیاده روبهرو شدند. امسال چنین شرایطی داشتیم، علاوه بر آن تعدادی از زائران از مسیر کربلا آمده بودند. ما هر شب مهمان داشتیم.
- یعنی جمعیت از آن چیزی که شما تهیه دیده بودید، بیشتر شد؟
تا حدودی، اما خدا و امامرضا (ع) خودشان کمک کردند.
- ظاهرا در روزی که برف آمد، ۷۰ دستگاه اتوبوس هم در مسیر برای رساندن زائران کمک کردهاند، درست است؟
بله، تعداد زیادی از زائران سوار شدند؛ چراکه سرمای هوا زیاد بود، ولی عدهای قبول نکردند و با پای پیاده مسیر را ادامه دادند.
- قضیه گازگرفتگی در یکی از موکبها چه بود؟
برخی موکبها، سازه گلخانهای دارند. قبل از اربعین، این سازهها را سوار میکنیم و بعد از چهلوهشتم جمع. باد، دودکشی را که در این سازه نصب شده بود، انداخته بود.
بعد از آن اتفاق، مسئول ایستگاه متوجه میشود که حال زائران خوب نیست و به بهداری زنگ میزند و آنها هم میگویند بهسرعت درها را باز کنند و این افراد را به فضای آزاد ببرند که خوشبختانه با این راهنمایی، اتفاقی برای کسی نیفتاد.
- امسال چه تعداد مهمان داشتید؟
جمعیت بسیار زیاد بود؛ بهعنوان مثال در چند روز آخر بالغ بر ۵۰ هزار پرس غذای گرم پخته شد.
- ایستگاههای شما در مشهد چگونهاند؟
این ایستگاهها، هم جای اسکان دارند و هم وسیله پذیرایی.
- امسال مشکلی از نظر تغذیه نداشتید؟
خوشبختانه مشکل چندانی نداشتیم ولی تعداد اهداکنندگان برخی وسایل مثل عصا کم بود که امیدواریم در سال بعد اوضاع بهتر شود.
- شما به نهادهای دولتی مربوط هستید؟
خیر، همه کارهای ما خودجوش و مردمی است. ما فقط اطلاعرسانی میکنیم و مردم برای خدمتدهی یا انجام کمکهای نقدی به ما مراجعه میکنند. الحمدا... خدا تا به امروز کمکمان کرده است و هیچ نگرانی برای آینده نداریم.
* این گزارش سه شنبه، ۲۴ آذر ۹۴ در شماره ۱۷۴ شهرآرامحله منطقه ۷ چاپ شده است.