منطقه ۳  - صفحه 90

منطقه ۳ 

روستاهای دیروز، محله‌های امروز

منطقه ۳ به‌لحاظ تاریخی سابقه روستایی دارد. یعنی بسیاری از محله‌های امروز آن، در گذشته‌ای نه چندان دور روستا‌ بوده و حالا جزئی از شهر شده است. براین‌اساس، بخش زیادی از اراضی این محدوده را زمین‌های کشاورزی تشکیل می‌داده که به‌مرور زمان و با توسعه شهر، به کاربری‌های شهری تغییر یافته‌ است. محدوده منفصل قرقی که اسفند ۹۱ به محدوده شهری پیوست، یکی از جدیدترین الحاقات به این منطقه است. استقرار فضا‌های مهمی مانند ایستگاه راه‌آهن و سیلوی گندم از حدود سال ۱۳۴۰ را می‌توان نقطه عطف این منطقه برای تبدیل پهنه‌های روستایی به بافت شهری و افزایش جمعیت آن دانست. پس از انقلاب به‌دلیل شکل‌گیری شریان‌های مهم منطقه مانند محور گاز، رسالت، طبرسی و مجلسی، تحولات منطقه سرعت گرفت. آرامگاه و باغ‌موزه نادری و آرامگاه خواجه‌ربیع ازجمله مکان‌های هویتی و تاریخی منطقه ۳ است که جمع زیادی از گردشگران و زائران را راهی این منطقه می‌کند. در مساحت ۳۳۰۷ هکتاری شهرداری منطقه ۳ حدود ۴۱۷ هزار نفر زندگی می‌کنند.

 

پاگرفتن مسجد پنج‌تن آل‌عبا(ع) محله گاز روایتی جذاب دارد
آتش‌نشان‌های محله ما زمانی‌که حس کردند جای حسینیه در محله‌شان خالی است، زمین‌هایی را که شهرداری در‌اختیارشان گذاشته بود، برای ساخت اهدا کردند. خودشان هم آستین بالا زدند و آجر روی آجر چیدند تا دیوارهای حسینیه بالا رفت. این اتفاق در دهه‌1340 رخ داد. البته بعدها حسینیه تبدیل به مسجد شد. به‌خاطر این کار، نام آتش‌نشان‌ها در محله‌ای که بیشتر آن‌ها همین پیشه را داشتند، به یادگار ماند و خواهد ماند.
خیابان فاطمیه ۱۸، بیمارستانی که یک خیابان را به نام خود کرد
قدیمی‌ها به آن «خیابان منصوریه» هم می‌گویند. به‌گفته اهالی بیشتر این خیابان در گذشته، قبرستان سمزقند بوده است و ساخت بیمارستان فاطمیه در این معبر در دهه50 علت انتخاب نام فعلی بوده است؛ البته این مجموعه درمانی هم حدود پنج‌سال می‌شود که جمع شده و مجموعه‌های خدماتی مثل شرکت آب‌وفاضلاب جای آن را گرفته است. عزت، احترام و همدلی بین ساکنان خیابان فاطمیه، هنوز هم کارها را راحت پیش می‌برد.
هما خانم؛ مادر کودک کم‌‎شنوا و مادرخوانده کودک ناشنوا
هما‌خانم تعریف می‌کند: سه‌ساله بود که متوجه مشکل بلع او شدم؛ حتی نوشیدن آب برایش سخت بود. آزمایش‌های پزشکی نشان می‌داد دریچه مری او مشکل جدی پیدا کرده است و باید درمان هر‌چه سریع‌تر آغاز شود. ماساژهای مختلف دهان، زبان و حلق انجام شد. خدا برای هیچ بنده‌اش نیاورد، چه برسد برای یک مادر...
حریف اخلاق‌مدار
شکیبا عزیزی از یک سال پیش، ورزش «کاراته وادوریو» را به‌طور حرفه‌ای آغاز کرده است. این رشته رزمی را به‌خاطر هیجانش دوست دارد. شکیبا ورزش را از ده‌سالگی با رشته رزمی شروع کرده است و بعد‌از یک سال تمرین توانسته مقام اول را در بخش کومیته به دست آورد. شیوع کرونا و تعطیلی مجموعه‌های ورزشی بین تمرین‌های ورزشی او فاصله انداخت اما حالا تازه‌نفس در میدان رقابت‌ها حاضر می‌شود.
روایتی از روضه‌های خانگی محله فاطمیه در دهه فاطمیه
فاطمه‌خانم بعد می‌رود سراغ روضه‌های مرحوم سید‌رضا مؤید که مستمع بسیار داشت و مجالسش زبانزد عام و خاص بود و امسال در خانه‌اش ادامه دارد. او این نکته را هم اضافه می‌کند که روضه‌های خانگی تعدادشان زیاد است، اما برنامه‌ای منظم دارد و طوری تنظیم شده‌اند که هم‌زمان نباشند.
میوه‌فروش خیابان هاشمی‌نژاد هوای مسافران مشهد‌الرضا(ع) را دارد
صبح زود، ابتدای خیابان شهید‌هاشمی‌نژاد، راسته‌بازار میوه‌و‌تره‌بار؛ سبدهای سبزی و میوه‌ تازه از میدان رسیده و جلو مغازه‌هاست و نوید شروع بازاری داغ را می‌دهد. اما بین مغازه‌هایی که فروشندگانشان مشغول جابه‌جایی سبد هستند، یک مغازه جلب توجه می‌کند. حاج شاهپور عزیزنیا به سنت کاسبان قدیمی، صبح زود، چراغ مغازه را روشن کرده و مشتریان سحرخیز را پیش از همه دشت کرده است.
میدان‌بار نوغان؛ خوشمزه‌ترین بازار مشهد
میدان‌بار نوغان، جزو نخستین مراکزی است که برای عرضه کلی و جزئی میوه در مشهد راه‌اندازی شده‌اند. این بازار که در همه روزهای سال شلوغ است، شب‌یلدای شلوغ‌تری دارد. میدان‌بار نوغان که در سال‌1352 با 134‌غرفه پا گرفت، در چهار دهه اخیر، کمترین تحول را داشته، به‌طوری‌‌که می‌توان گفت شکل ظاهری بازار به‌جز جلو‌آمدن سایه‌بان مقابل مغازه‌ها و کم‌شدن چند غرفه، تغییری نکرده است.