محمد رضا لطیفی شهروند محله سجاد، «پودر بندآورنده خون» ساخته است. پودری که سه ویژگی دارد: در ۳۰ ثانیه ابتدای جراحت، خون را بند میآورد. روند بهبود زخم را کاهش میدهد و با یک بار استفاده از آن اثر زخم تازه از بین میرود.
همان ابتدای گفتگو، پدر محمدرضا با افتخار میگوید: پسر دکتر حسابی هنگام تقدیم لوح تقدیر به پسرم، او را در آغوش گرفت و از طرحش تقدیر ویژهای کرد. گویا پدر از کسب مقام دوم کشوری پسرش در جشنواره زیستفناوری خوشحالتر از پسرش است و هیجانش را به هیچوجه نمیتواند در دفتر شهرآرامحله، نشان ندهد.
شور و شوقی که به طور قطع مهمترین محرک برای کسب موفقیتهای محمدرضاست. وقتی محمدرضا که به قول خودش هنوز ۱۸ سالش نشده آنقدر روان و مسلط درباره اختراعش میگوید، هر شنوندهای را برای شنیدن حرفهایش سراپا گوش میکند. شما هم با ما همراه باشید.
آیتالله دستغیب است و شهروند محله سجاد. او درست سهروز پیش از اتمام زمان فراخوان سومین جشنواره زیستفناوری، از طریق مدیر پژوهشسرای رویان متوجه جشنواره میشود و طرح خود را که پودر بندآورنده خون است، میفرستد و با این طرح، به مقام دوم کشوری دست مییابد.
همین طرح او مقام اول استانی در جشنواره خوارزمی را برایش به ارمغان میآورد و مدال نقره جشنواره سلمان فارسی و همین موفقیتها او را پژوهشگر برتر استان خراسان رضوی میکند.
در ابتدای گفتگویمان از طرحش میپرسیم. اینکه چطور به فکرش رسید که پودری بسازد که خون را بند میآورد. میگوید: ایده این طرح، ۵ سال پیش به ذهنم رسید. یعتی وقتی ۱۳ ساله بودم.
میخندد و ادامه میدهد: حتما سریال پرستاران یادتان هست. در این سریال میدیدم که بیماران به خاطر خونریزی عضوی از بدن خود را از دست میدهند که این موضوع خیلی برای من دردناک بود. اینکه فرد از جراحتی کوچک و به دلیل خونریزی حتی بمیرد. سریال ۱۲۵ هم که سریالی ایرانی است، به من ایده داد. اینکه چطور نیروهای امدادی میتوانند به سرعت، خون مجروحان را بند بیاورند. یعنی به چه طریقی.
محمدرضا به دوزخم کوچک در پیشانیاش اشاره میکند و میگوید: ببینید این زخمها خیلی قدیمی هستند و هنوز هم آثارش هست و به این راحتیها از بین نمیرود. همین موضوع هم باعث شد فکر کنم چه چیزی میتواند اثر زخم را از بین ببرد.
پژوهشگر برتر استان خراسان رضوی به پدرش نگاه میکند و میگوید: ایدهام را به پدرم گفتم و از آنجا که ایشان علاقه خاصی به گیاهان دارویی دارند، مرا راهنمایی کردند که در کتابها مواردی هست که مانع خونریزی میشود؛ بنابراین به سراغ مطالعه کتابهای طب سنتی رفتم و به چند فرمول ساده رسیدم. اینکه خانواده سولفاتها از خونریزی جلوگیری میکند.
نفسی تازه میکند و باهیجان ادامه میدهد: حالا نوبت مطالعه طب نوین بود. شروع کردم به مطالعه بخشهای مورد نیاز خود از کتاب «فیزیولوژی گایتون». کتابی که به خوبی درباره فیزیولوژی بدن انسان توضیح میدهد. بخشهای مربوط به انعقاد خون را خواندم. بعد هم رفتم سراغ جستجو در فضای مجازی. خوب تمام این مطالعات در کنار هم باعث شد، در آزمایشگاه دانشگاه فردوسی، چند پودر را آزمایش کنم. اما بازهم به نتیجه خاصی نرسیدم.
اینجا بود که باتوجه به آنچه امدادگران برای بندآوردن خون انجام میدهند، متوجه شدم باید یونهای موجود برای لختهسازی خون مثل کلسیم، سدیم و پتاسیم به پودرم اضافه کنم. اینگونه بود که پودر نتیجه بهتری داد.
از او میپرسیم این آزمایشها را روی چه کسانی پیاده میکرده است که پدرش میخندد و میگوید: من و مادرش.
محمدرضا در ادامه صحبتهایش میگوید: ویتامین کا، برای لختهسازی خون در بدن لازم است و بدن به صورت طبیعی با وجود این ویتامین، خون را بند میآورد. اما پودر من میتواند سریعتر از روند طبیعی بدن خون را بند بیاورد. بهطوری که در جراحتهای عمیق با گذشت یک دقیقه خون را بند میآورد و در زخمهای کوچک، کمتر از یکدقیقه. در جراحتهای خیلی بزرگ مثل تصادفات هم خون را بند نمیآورد، اما خونریزی را کاهش میدهد.
باتوجه به مطالعات محمدرضا در زمینه طب سنتی، او مزاجهای افراد را نیز در ساخت پودرش در نظر گرفته است. اینکه پودر برای همه مزاجها بتواند یکسان عمل کند. میگوید: پودر را طوری حرارت دادیم که روی همه مزاجها یکسان عمل میکند.
بعد هم از سه ویژگی پودرش میگوید: این پودر در ۳۰ ثانیه ابتدای جراحت خون را بند میآورد روند بهبود زخم را کاهش میدهد و اثر زخم تازه را نیزبا یکبار استفاده از بین میبرد.
پدرش نیز اضافه میکند: پودر محمدرضا برای افراد دیابتی هم مؤثر است. همینطور افرادی که در معرض سکته هستند و بیماران هموفیلی. وی همچنین از سه پودر دیگر محمدرضا نام میبرد که ویژگیهای جالبی دارد.
پودری ساخته که با گذشت نیمساعت قرارگرفتن روی پوست، رویش مو را به طور کامل قطع میکند و هیچ اثر منفی ندارد. کرمی اختراع کرده که آثار کبودی و کوفتگی را بعد از ۲۴ ساعت از بین میبرد و پودری برای کنترلکردن عرق.
محمدرضا درحال پیشبردن مراحل ثبت اختراعش است. منتها به تایید وزارت بهداشت نیاز دارد. این تایید نیز ۱۳۰ میلیون تومان هزینه دارد. چون این پودر باید ۳ تا ۴ سال روی حیوانات امتحان شود و بعد از تشریح و بررسی تایید شود.
در این مرحله دیگر شواهد محمدرضا که روی ۲۰۰ نفر این پودر را امتحان کرده و جواب مثبت گرفته، کارساز نیست. همین موضوع باعث شده است که تمام زمانش را روی تحصیلش بگذارد تا با قبولی در رشته داروسازی، اهداف خود را سادهتر پیاده کند.
پدر محمدرضا میگوید: اکنون درسهای محمدرضا اولویت دارد، چون در کشور ما توجهی به پژوهشگران نمیشود. من از پسرم خواستم در آینده با انتخاب رشته داروسازی، در کنار برپاکردن داروخانه، خودش به صورت اصولی روی بیماریها کا ر کند.
محمدرضا در تکمیل صحبت پدرش میگوید: میخواهم اقدامی مثبت برای جامعه انجام دهم و اینگونه نباشد که فقط دنبالکننده راه دیگران باشد. او حتی از حالا برنامهریزی کرده است که پس از فراغت از تحصیل در رشته داروسازی، مرکزی درمانی و تحقیقاتی در هاشمیه تاسیس کند که کارشان تحقیق روی بیماریهای مختلف و ساخت دارو باشد.
پدرش میگوید: ببینید امروز پزشکان ما از ابزار آزمایشگاه برای تشخیص بیماریها استفاده میکنند و دادن دارو هم ابزار درمان شده است. بدون اینکه روی بیماری تامل کنند. درصورتی که باید تمام مشکلات بیمار و شواهد بیماریاش بررسی شود.
* این گزارش شنبه ۴ دی ۱۳۹۵ در شماره ۲۲۶ شهرآرامحله منطقه یک چاپ شده است.