اینجا محلهای است که شرط حضور و همکاری نوجوانانش برای مشارکت در بسیج و فعالیتهای جهادی، وصلکردن سه میم بههمدیگر است؛ منزل، مسجد و مدرسه. همین شرط کافی بود که شاگرداولها و بچهدرسخوانهای مدرسه، جذب برنامههای جهادی محله شوند و برای حضور در میدان عمل از هم سبقت بگیرند.
با همین نگاه، «اعتکاف علمی» یکی از برنامههایی است که همزمان با شروع فصل امتحانات در مسجد صاحبالزمان (عج) خیابان هاتف محله بالاخیابان انجام میشود. آنقدر درسومشق بچهها و سرنوشت تحصیلیشان مهم است که از اواخر دیماه همه فعالیتهای بسیج متوقف میشود تا دورهمیهای علمی و رفع اشکالها برگزار شود. فضای مسجد بهطور کامل کتابخانه میشود و هرکس در درسی قوی است، به دیگران آموزش میدهد.
دراینمیان، نقطه قوت این اعتکاف، رفتوآمد مدیر و معلمان مدرسه شهید جمال فریدزاده به جمع دانشآموزان است. همین ارتباط تنگاتنگ اولیای مدرسه، هم جهادگران نوجوان را در مسیر خدمتی که انتخاب کردهاند، مصممتر کرده و هم خانوادهها خیالشان راحت است که فرزندشان از فرایند پیشرفت تحصیلی جا نمیماند.
فرمانده جوان و اعضای نوجوان گروه جهادگرش در خیابان هاتف حالا بهدلیل خدمات و فعالیت ویژهشان در محله بالاخیابان در میان دستکم هشتاد پایگاه بهعنوان پایگاه اسوه بسیج خراسانرضوی انتخاب شدهاند.
بهمناسبت ۸ آبان، روز نوجوان و بسیج دانشآموزی، پای گپوگفت با چند جهادگری نشستهایم که همواره در جستوجوی فرصتی هستند تا فعالیتها را از داخل مسجد به بیرون بکشانند و بهقول خودشان امکانات را از لاک مسجد به بیرون آن بیاورند تا برای جمعیت بیشتری قابل استفاده باشد.
یکی از فعالیتهای اخیرشان به دهه ولایت و مهدویت برمیگردد که با آوردن میزهای پینگپنگ در پیادهروهایی که پیشتر آذینبندی شده بودند، فرصتی را برای ورزش و تفریح ساکنان فراهم کردهاند. علاوه بر این، راهاندازی یک ایستگاه صلواتی در فضای محله شوروشعف خاصی برای همه ایجاد کرده بود، بهگونهای که بیشتر همسایهها و کسبه از این برنامه تفریحی استقبال کردند و پای کار آمدند.
اولین اردوی جهادی شان، روستای «چالهزرد» در سیکیلومتری سرخس بوده است. در این پروژه، تنها مسجد شیعیان در منطقه سنینشین رنگآمیزی و حیاط مسجد نیز دیوارنویسی شد.
علیرضا غفوریان که از سال ۱۳۹۸ مسئولیت پایگاه بسیج شهیدعسکری را پذیرفته است، میگوید: این مسجد در کنار دهها مسجد دیگر، پیشتر شناسایی شده و در فهرست فعالیت جهادی قرار گرفته بود، اما از آنجا که دغدغه ما انتخاب پروژهای بود که خیلی زمانبر نشود و توان جمعکردنش را داشته باشیم، از میان پیشنهادهای موجود، بهسازی مسجد این روستا را انتخاب کردیم و در پنج روز با همراهی و همدلی نوجوانان جهادگر توانستیم با خطاطی و انجام کارهای هنری حالوهوای خوبی به فضای مسجد بدهیم.
نقطهقوتشان در محلیکارکردن و مسجد را محور همه امور قراردادن است. از همه مشکلات، نیازها و نقاط ضعف و قوت محلهشان اطلاع دارند. آمار تعداد خانهها، مغازهها، دانشآموزان، نیازمندان و شمار نفرات ساکن را دارند و در مجموع هیچچیزی نیست که در محله اتفاق بیفتد و از چشم آنها پنهان بماند.
به گفته غفوریان، بیشتر کارهای جهادی در تعطیلات تابستانی که مدارس تعطیلاند برنامهریزی میشوند، اما برخی پروژهها هم هستند که نیمروزه یا نهایت یکروزه قابل پیگیری و اجرا هستند و خیلی وقت بچهها را نمیگیرند.
اینبار هم پای کرونا برای شروع خوب این همدلی در میان بود؛ ویروسی مرگبار که نهتنها برایشان تهدید نبود، بلکه فصل جدیدی از اتفاقاتی را که میشد برای یک محله رقم زد، پیشروی اهالی باز کرد. دقیقا زمانی که بیشتر مردم از ترس همهگیری و عواقب دردناکش در خانهها محبوس شده بودند، این نوجوانان با مدیریت فرمانده جهادیشان پای کار آمدند و خدمات زیادی به اهالی محله دادند.
در ایام کرونا، نوجوانان پایگاه هاتف با ایجاد ایستگاهی در میدان شهدا، روزانه بیش از ۳ هزارو ۵۰۰ خودرو تاکسی را ضدعفونی میکردند. این حضور و همراهی در وضعیتی اتفاق افتاد که ترس از ابتلا به کرونا در اوج بود، اما جهادگران نوجوان دهدوازدهساله برای ضدعفونیکردن تاکسیها التماس میکردند.
سه نفر از بچهها در همان زمان در بخش مراقبتهای ویژه کروناییها همهجور خدمتی کردند. همچنین در زمستان سال گذشته این نوجوانها مسیرهای سمت راست چهارراه شهدا تا زرینه، خیابان وحدت تا پنجراه و کل خیابان هاتف را برفروبی کردند.
حتی یک شب روضهخوانیها متوقف نشد. هفته دفاع مقدس، هر شب جلو خانه یکی از شهدا با قراردادن عکس شهید، نصب یک بنر و نهایت پذیرایی ساده روضهخوانی و مداحی میشد. برنامهای که بدون هیچ تبلیغاتی بیش از دویست نفر را میخکوب میکرد و هنوز برنامه به پایان نرسیده بود، برای روضه شب بعد پرسوجو میکردند که جلو خانه کدام شهید است. روز آخر که مصادف میشد با روز آتشنشانی، روضهخوانی به نیابت از شهدای آتشنشان مقابل ایستگاه ۴۴ در خیابان شهیدکامیاب ۱۸برگزار شد.
برنامههای فرهنگی که اجرایش در هاتف کلید خورده بود، فقط به روضهخوانی و عزاداریهای محرم و صفر محدود نمیشد. در مناسبتهای اعیاد و ایام ولادت ائمهاطهار (ع) نیز جشنهای خیابانی به میان مردم و اهالی محله میآمد.
جشنهایی که اگر قرار بود در مسجد برگزار شود، نهایت گنجایش حضور ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر را داشت، درحالیکه وقتی خیابانی شد، تا ۲ هزارو ۵۰۰ نفر از ساکنان هاتف امکان حضور در مراسم را پیدا میکردند و فضای شور و شادی انرژی خوبی در محله جاری میکرد. یکی از برنامههای جالب، اجرای سرود «سلام فرمانده» در روز عید غدیر در محله سنینشین قلعهساختمان بود که آنها را نیز به همسرایی در کنار جهادگران نوجوان تشویق کرد.
یکیدیگر از اقدامات فرهنگی و اجتماعی موفق در هاتف، تشکیل شورای حل اختلاف محله است. در یکسالونیمی که این شورا در مسجد محله فعالیتش را آغاز کرده است، از ۱۴ پرونده ارجاعی، ۱۰ پرونده با ریشسفیدی و کدخدامنشی به صلح و سازش منجر شده است.
«تحقق محله اسلامی» آرمانی است که برای خودشان تعریف کردهاند و هر برنامه و ایدهای که در محلهشان اجرا میکنند، یک گام به هدفشان نزدیکتر میشوند. در این طرح، مسجد باید به کعبه برآوردهشدن آرزوها تبدیل شود. معتقدند مسجد نباید صرفا محلی برای اقامه نماز باشد، بلکه باید بهمعنای واقعی سنگربان ساکنان یک محله باشد.
دراینباره، علیرضا غفوریان از راهاندازی صندوق قرضالحسنه در مسجد محلهشان در آینده نزدیک خبر میدهد. او میگوید: همین چند روز پیش بود که با پیگیری نوجوانها ۸ میلیون تومان وجه نقد جمع و خداراشکر یک زندانی مهریه آزاد شد؛ اتفاقی خوشحالکننده که برای اولینبار رقم خورد.
بیشتر اعضای نوجوان پایگاه بسیج شهیدعسکری در جریان طرح «شهید بهنام محمدی» در مدرسه شهید جمال فریدزاده شناسایی و جذب فعالیتهای فرهنگی و تربیتی مسجد شدهاند که حالا شمارشان دستکم به بیست نفر رسیده است.
* این گزارش پنجشنبه ۴ آبانماه ۱۴۰۲ در شماره ۵۲۳ شهرآرامحله منطقه ثامن چاپ شده است.