مسجد باروت کوب‌های مقیم محله شهیدمطهری

 ۵۳ سال پیش وقتی بیش از نیمی از محلات مشهد روستایی بود، در روستایی که حالا مرکز منطقه دو مشهد است، باروت کوب‌ها سکونت داشتند. روستا آن‌قدر جمعیت داشت که کمبود مسجدی برای انجام فرایض دینی احساس شود.

همین امر باعث شد تا مسجد باروت کوب‌ها با همت خیری ساخته شد. چند سال بعد به درخواست مردم نام مسجد به موسی بن جعفر(ع) تغییر کرد. مسجد قدیمی محله مطهری از آن سال به همت خیران دایر است. مردم این محله سالیان سال است در این مسجد نماز می‌خوانند. مسجدی که گزارشش را می‌خوانید در مطهری شمالی ۱۴ واقع است. مسجد باروت کوب‌ها و امروز مسجد امام موسی بن جعفر (ع).

مسجدی برای باروت‌کوب‌ها

رضا مقونی، عضو هیئت امنای مسجد موسی بن جعفر (ع)، با اشاره به تاریخچه این مسجد اظهارکرد: زمین این مسجد در سال ۱۳۴۳ به همت حاج رضا لطفی وقف شد.

آن زمان یعنی ۵۳ سال پیش مطهری محله نبود، بلکه روستایی بود که تا چشم کار می‌کرد باغ بود و باغ. در این روستا باروت‌کوب‌ها ساکن بودند. این افراد در کارگاه کوچکی که آن سال‌ها در این روستا وجود داشت به کار باروت‌کوبی برای مواردی، چون ساخت کبریت می‌پرداختند.مسجد نیز به نام باروت‌کوب‌ها شناخته می‌شد.

وی افزود: همان سال‌ها هیئت عظیمی در مسجد شکل گرفت که برنامه‌های عزاداری و سینه‌زنی بزرگی را در ایام محرم برگزار می‌کرد به طوری که بعد از گذشت چند سال همه مسجد را با نام این هیئت می‌شناختند. چند سالی که گذشت نام مسجد نیز تغییر کرد.

اهالی روستا ارادت خاصی به امام رضا (ع) داشتند. آن‌ها اصرار داشتند نام پدر امام رضا (ع) یعنی امام هفتم شیعیان حضرت موسی بن جعفر (ع) روی مسجد گذاشته شود.

عضو هیئت امنای مسجد با اشاره به ساخت مسجد موسی بن جعفر (ع) گفت: هرچند زمین مسجد توسط حاج رضا لطفی وقف شده بود، اما ساخت آن به وسیله اهالی محله انجام شد و با توجه به اینکه در آن زمان  مسجدی در محله وجود نداشت کمک‌های مردمی بسیار خوبی برای ساخت شد.

البته در سال ۱۳۸۱ به دلیل فرسودگی بنای مسجد، باز هم به همت اهالی این مسجد بازسازی شد و این بازسازی به شکلی بود که کل بنای مسجد تغییر کرد.

مقونی با اشاره به فعالیت‌های مسجد موسی بن جعفر (ع) در این ۵۰ سال اظهار کرد: آن‌طور که اهالی قدیم محله تعریف می‌کنند، مسجد همواره پایگاه اصلی مردم بود به طوری که در زمان پیروزی انقلاب جلسات مخفیانه زیادی در آن برگزار می‌شد تا مردم پیام امام خمینی (ره) را بشنوند و به یکدیگر منتقل کنند.همچنین بعد از اعلام جنگ تحمیلی بسیاری از جوانان محله که به مسجد رفت و آمد داشتند داوطلب حضور در جبهه‌ها شدند.

اهالی روستا ارادت خاصی به امام رضا (ع) داشتند. آن‌ها اصرار داشتند نام پدر ایشان روی مسجد گذاشته شود

فعالیت‌های مسجد از گذشته تاکنون

وی ادامه داد: به مرور زمان برنامه‌های مختلفی در مسجد برگزار شد که تمام آن‌ها نیز از سوی خود اهالی بوده است، به عنوان مثال با صحبت‌هایی که به وسیله چند نفر از افراد محله صورت گرفته بود، پزشکی به صورت رایگان یک روز در هفته در مسجد حاضر می‌شد و به ویزیت اهالی می‌پرداخت.

همچنین برای مدت کوتاهی چشم‌پزشک و دندان‌پزشکی برای ویزیت اولیه بیماران به صورت رایگان در مسجد مستقر شده بودند.

مقونی، یکی از فعالیت‌های اساسی هر مسجدی را اقدامات فرهنگی آن دانست و اظهار کرد: تمام مسجد‌ها فعالیت‌هایی برای جذب نوجوانان و جوانان انجام می‌دهند تا آن‌ها را با تهاجم فرهنگی آشنا و از این تهدیدات حفظ کنند، مسجد موسی بن جعفر (ع) نیز در همین راستا برنامه‌های مختلفی را با کمک پایگاه بسیج خود از جمله کلاس‌های آموزشی و ورزشی برگزار می‌کند.

در بازه‌ای از زمان، ورزش پینگ پنگ در مسجد آموزش داده و سپس مسابقات آن برای نوجوانان محله برگزار شد و در آخر هم با ارائه جوایزی به برگزیدگان، سعی شد تا آن‌ها چه در فعالیت‌های ورزشی و چه برای انس با مسجد تشویق و ترغیب شوند.

اعتقاد داریم با همین مسابقات و کلاس‌های ورزشی و آموزشی می‌توان دانش‌آموزان را به حضور در مسجد  ترغیب کرد و از این طریق فلسفه‌های دینی را نیز به آن‌ها آموزش داد.

برگزاری مراسم مذهبی

وی با اشاره به فعالیت‌های مذهبی مسجد نیز گفت: از قدیم قرائت دعای توسل در شب‌های چهارشنبه در مسجد با شور خاصی برگزار می‌شد که بعد از برگزاری سینه‌زنی یا در ایام میلاد بعد از مدیحه‌سرایی، در آخر نیز از سوی یکی از افراد محله، شام داده می‌شود.

دهه اول محرم و دهه آخر صفر نیز هر شب در مسجد عزاداری خاص با حضور هیئت برپاست، شب‌های احیا نیز مراسم خاص این شب در مسجد برگزار می‌شود که در هر دو این ایام، توسط بانی خیر مسجد به شرکت‌کنندگان شام و سحری داده می‌شود.

در ایام ماه رمضان نیز جلسه قرآن با قرائت روزی یک جزء از کلام‌ا... مجید برگزار می‌شود. ضمن اینکه در زمان ولادت ائمه اطهار (ع) هم مولودی خوانی و پخش شکلات و شیرینی در مسجد انجام می‌شود.

مقونی، یکی از نیاز‌های اساسی مسجد موسی بن جعفر (ع) را حضور روحانیون به ویژه روحانیون جوان در مسجد برای برنامه‌ریزی در راستای برگزاری اقدامات فرهنگی دانست و گفت: از زمانی که مسئول پایگاه بسیج مسجد به خدمت سربازی رفت، فعالیت‌های فرهنگی مسجد کاهش پیدا کرده است به طوری که بیشتر افراد سالخورده و قدیمی محل در مسجد حضور پیدا می‌کنند.

 این گزارش شنبه ۱۰ شهریور ۹۷ در شماره  ۳۰۵ شهرآرامحله منطقه ۲ به چاپ رسیده است.