گردهمایی هنرمندان ده کشور جهان اسلام در قلعه خیابان مشهد
جشنواره ماه امت تا هشتم اردیبهشت ادامه دارد. هر شب هنرمندان ایرانی و بین‌المللی جهان اسلام برنامه دارند. علاوه بر این غرفه‌هایی نیز برای غذا و صنایع‌دستی تعریف شده است.
پشت هر مکانی داستان و پیشینه‌ای نهفته است که می‌تواند به کوچه و خیابان‌های محله هویت ببخشد. این هویت‌بخشی می‌تواند حس تعلق را در اهالی زنده کند. ساکنانی که داستان محله خودشان را می‌دانند، حس قرابت و نزدیکی بیشتری با محل سکونتشان پیدا می‌کنند. این حس تعلق در ساکنان این گوشه از شهر کم‌رنگ‌تر است؛ جایی که به‌اشتباه حاشیه شهر خوانده می‌شود و ساکنان آن را هم به حاشیه می‌راند.
بسیاری از مردم منطقه ۶ از اصالت منطقه خودشان باخبر نیستند و نمی‌دانند که روزی روزگاری شهر از همین نقطه شروع به توسعه کرده است؛ نقطه‌ای که پایین پای حضرت خوانده می‌شده و سکونت در آن برای قدیمی‌ها ارزش و منزلت دیگری داشته است.
حالا چندسال است که مدیریت‌شهری با برگزاری برنامه‌ها و مراسم مختلف سعی در احیای این هویت نیمه‌جان دارد. یکی از این مراسم، جشنواره بین‌المللی «ماه امت» است. اولین رویداد سال پیش در گلشهر برگزار شد و حالا نوبت به شهرک شهیدباهنر رسیده است. بخشی از رویداد به غرفه‌های صنایع‌دستی و غذا‌های بین‌المللی اختصاص پیدا کرده و هم‌زمان در بخشی دیگر جشن، سرود و نمایش برپاست.
سرود بچه‌های قلعه‌خیابان
هنوز چند دقیقه بیشتر از شروع مراسم نگذشته، اما چندهزار صندلی از حضور مردم پر شده است. سوز سرمای ناگهانی هوا هم آن‌ها را از آمدن به این جشنواره منصرف نکرده است. برنامه با اجرای موسیقی و نورافشانی آغاز می‌شود، اما نرم‌نرم موضوع اصالت و هویت منطقه هم بین آیتم‌ها دیده می‌شود. بخش ویژه‌برنامه، اما با آمدن گروه سرود بچه‌های قلعه‌خیابان به روی سن آغاز می‌شود. بچه‌ها سرودی با مضمون هویت منطقه و زائران امام‌رضا (ع) می‌خوانند.
هم‌زمان گروه نمایش به روی صحنه می‌آیند و محتوای سرود را اجرا می‌کنند؛ زائرانی که با دیدگان اشک‌بار از جاده سرخس وارد مشهدالرضا (ع) می‌شوند و اهالی قلعه‌خیابان که به استقبالشان می‌روند و میزبان آن‌ها می‌شوند. اجرا که تمام می‌شود، با سرپرستان گروه گفت‌وگو می‌کنیم.
هادی سلیمی مسئول بخش سرود است و از روند آماده‌شدن بچه‌ها برای این اجرا می‌گوید؛ اینکه نوجوانان گروه همه ساکن و محصل همین منطقه هستند و مدارس هم با گروه آن‌ها برای انتخاب بچه‌های بااستعداد و علاقه‌مند، همکاری لازم را داشته‌اند. تمرین‌ها چهارماه به طول انجامیده و کلاس‌های صداسازی، سرودخوانی و... برای اعضا برگزار شده است؛ برای نوجوانانی که هیچ‌کدام تاکنون تجربه اجرا و حضور در استودیو را نداشته‌اند.
سیدجواد رحیم‌زاده سرپرست بخش نمایش است. او از مضمون نمایشی که اجرا کرده‌اند می‌گوید: «بچه‌ها با حرکات نمایشی، محتوای سرود را برای بینندگان اجرا کردند. بخش اول سرود ورود به مشهد و سلام به امام‌رضا (ع) بود. بخش بعدی گفتن از هویت محله و منطقه پایین پای حضرت بود. پس از آن هم موضوع زیارت، خرید و... اجرا شد.»
قوالی هنرمند پاکستانی
بخشی از برنامه را هم به حضور هنرمندان بین‌المللی اختصاص داده‌اند. قوالی هنرمند نوجوان پاکستانی برنامه، بیشترین تشویق را از سمت تماشاچی‌ها دریافت می‌کند. معظم علی‌میرزا اولین‌بار است که به مشهد سفر می‌کند. حالا سه‌چهار روزی از حضورش در این شهر می‌گذرد و قرار است تا هشت شب دیگر اجرا داشته باشد.
او کار قوال مشهور و قدیمی پاکستانی، نصرت فتحعلی‌خان را روی سن اجرا می‌کند. البته خودش تغییراتی را در آن ایجاد می‌کند تا اجرا به‌روزتر و شنیدنی‌تر باشد. با کمک مترجم برنامه با او به گفتگو می‌نشینیم و او درباره محتوای دو سرودی که اجرا کرده است، توضیح می‌دهد. اولین سرود در مدح خداوند بوده است و دومی درباره امام‌رضا (ع).
خودش از هفت‌سالگی خواندن را شروع کرده است و حالا که چهارده سال دارد، چهره‌ای تقریبا شناخته‌شده در پاکستان محسوب می‌شود. دست‌اندرکاران برنامه از طریق صفحه مجازی با او ارتباط برقرار کردند و او هم تصمیم گرفت که در برنامه شرکت کند: «زبان فارسی، زبان دوم کشور ماست. همیشه دلم می‌خواست به اینجا سفر کنم و این برنامه بهانه‌ای شد برای آمدنم.»
غرفه‌های رنگارنگ
هم‌زمان با برگزاری جشنواره، غرفه‌های صنایع‌دستی و غذا‌های بین‌المللی هم در گوشه‌ای دیگر برپاست؛ غرفه‌هایی که در همین شب اول با استقبال مردم روبه‌رو شده است. یکی از این غرفه‌ها را خانواده‌ای ترکمنی با کمک هم مدیریت می‌کنند. جمیله ندیمی، مادر خانواده، نقش اصلی را اینجا ایفا می‌کند.
او برای امشب چند مدل غذای ترکمنی پخته است و همه این غذا‌ها را با دقت و حوصله معرفی می‌کند. درباره خودش که می‌پرسم، می‌فهمم که پدرش از ترکمنستان و خودش بزرگ‌شده محله شهیدباهنر است. آشپزی را هم وردست مادرش از همان دوران کودکی آموخته و حالا حرفه‌ای شده است.
بیشتر درآمدش را از فروش در صفحه مجازی‌اش دارد، اما گاه و بیگاه در نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها هم شرکت می‌کند. همسرش، جمال‌الدین پقه، پابه‌پای او کنارش حضور دارد و بزرگ‌ترین مشوقش در زندگی محسوب می‌شود. می‌گوید که دلش می‌خواهد روزی برسد تا بتواند برای جمیله یک مغازه کوچک در همین شهرک شهیدباهنر بخرد.
در گوشه‌ای دیگر غرفه نوجوانان چرم‌دوز برپاست. الهام خاکزاد، فریبا بختیاری و مروه گمی‌پور، سه دختر شانزده‌ساله‌ای هستند که از هنرستان طاهباز به اینجا آمده‌اند. رشته تحصیلی‌شان چرم‌دوزی و نساجی است و حالا این حرفه را به‌صورت تخصصی دنبال می‌کنند. کیف دستی، کیف دوشی، کیف کارت و... هر نوع کیفی درست می‌کنند و حالا همه محصولاتشان را در غرفه چیده‌اند. این جشنواره اولین تجربه این بچه‌ها در زمینه فروش است و اشتیاق و استرس زیادی برای گذراندن این چند شب دارند.
مکان‌های دارای معنا و هویت
برای اطلاع از جزئیات بیشتر جشنواره، با دبیر این جشنواره و معاون فرهنگی سازمان فرهنگی‌واجتماعی شهرداری مشهد گفتگو می‌کنیم.
یوسف اسماعیل‌زاده توضیح می‌دهد: «نمایشگاه تا هشتم اردیبهشت ادامه دارد و دو بخش مجزا برای آن تعریف شده است. یک بخش خود جشنواره است و هر شب هنرمندان ایرانی و بین‌المللی جهان اسلام برنامه دارند. بخش دیگر هم غرفه‌های غذا و صنایع‌دستی است. چهل غرفه داریم و هنرمندان بین‌المللی در این غرفه‌ها محصولات سنتی کشورشان را می‌فروشند. سوی دیگر ماجرا حاضران و تماشاگران هستند که از طریق سایت بلیت‌ها را رزرو کرده‌اند؛ شهروندانی که فقط بخشی از آن‌ها ساکن منطقه ۶ هستند و بیشترشان از مناطق دیگر به اینجا آمده‌اند.»
اسماعیل‌زاده در ادامه درباره هدف برگزاری این جشنواره در این نقطه از شهر توضیح می‌دهد: «برای ما مکان برگزاری هم موضوعیت دارد. شهرک شهیدباهنر از قدیم محل ورود زائران بوده و خودش دارای معنا و هویت است.»
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
نجات یک کلاس‌چهارمی 
آیین ۵۰۰ ساله خطبه‌خوانی حرم رضوی ثبت ملی شد 