روز ملی پرندهنگری روزی است که کمیته ملی طبیعتگردی برای تشویق، ترویج و آموزش پرندهنگری اعلام کرده است. این روز که اولینبار در سال۱۳۸۹ اعلام شد، تاکنون بهطور رسمی در تقویمها ثبت نشده، اما گروههای مختلف پرندهنگری این روز را پاس داشتهاند و برنامههای آموزشی و ترویجی مرتبط با این روز را برگزار میکنند.
روز ملی پرندهنگری اولین پنجشنبه آذر هرسال اعلام شده و دلیل انتخاب این زمان، اوج حضور پرندگان مهاجر در کشور است. این روز بهانهای شد تا مدیران مجموعه گردشگری هفتحوض بهدلیل اینکه باشگاه پرندهنگری دارند، برنامههای آموزشی متفاوتی برای گروههای علاقهمند به پرندگان و دوستداران طبیعت برگزار کنند.
مسئول باشگاه پرندهنگری هفتحوض با اشاره به برگزاری کارگاههای آموزشی نیمروزه در این مجموعه گردشگری بهمناسبت روز پرندهنگری میگوید: مجموعه گردشگری هفتحوض با توجه به بکربودن و طبیعیبودن فضایی که دارد، ظرفیتهای بسیاری برای دوستداران طبیعت در دل خود جای داده است که یکی از آنها پرندهنگری است. این روز بهانهای شد تا دوستداران طبیعت را گرد هم بیاوریم و درباره علم پرندهنگری بهصورت تخصصیتر با آنها سخن بگوییم.
اکوتوریست رشتهای از گردشگری است که در آن گردشگران برای دیدار از مناطق طبیعی سفر میکنند و به تماشای گیاهان، پرندگان، ماهیها و دیگر جانوران میپردازند
علی مهدوی با اشاره به این موضوع، توضیح میدهد: اکوتوریست رشتهای از گردشگری است که در آن گردشگران برای دیدار از مناطق طبیعی سفر میکنند و به تماشای گیاهان، پرندگان، ماهیها و دیگر جانوران میپردازند. البته در اکوتوریست فقط دیدن طبیعت مطرح نیست، بلکه آموزش نگهداری از محیطزیست و نفعرسانی به آن ضروری است.
وی میافزاید: طبیعتگردی یکی از تفریحات بانشاط و در بسیاری از کشورهای دنیا شناختهشده است. این صنعت گردشگری یکی از صنایع پردرآمد است، اما در کشور ما هنوز شناختهشده نیست.
مهدوی در ادامه درباره پرندهنگری میگوید: پرندهنگری نوعی طبیعتگردی است که پرندگان آزاد را در محیط طبیعی خودشان مشاهده میکنید. حضور در طبیعت و دیدن و حتی شنیدن صدای پرندگان میتواند ذهن پریشان انسان امروزی را آرام کند. آواز پرندگان بر روان انسان تأثیر مثبتی میگذارد.
مسئول باشگاه پرندهنگری هفتحوض با تأکید بر این موضوع که یادگیری در حوزه پرندهنگری آرامبخش است، ادامه میدهد: آموزش پرندهنگری در باشگاه هفتحوض، بحثهای تخصصی خاص خود را دارد. درنهایت شهروندانی که علاقهمند هستند، جذب آن میشوند، اما اگر نتوانیم آنها را جذب کنیم، حداقلش این است که خرافات را از مردم دور میکنیم.
وی میگوید: حتما شنیدهاید که جغدها شوم هستند، یا قو زمان مرگش را میداند و به دریاچه میرود، یا عقاب که پیر میشود نوکش را به سنگ میکوبد و دیگر داستانها. هیچیک از اینها سند علمی ندارد و با خرافات آمیخته شده و امروز بهصورت یک باور درآمده است. تلاش داریم این باورهای نادرست را اصلاح کنیم.
مهدوی از عکسی برایمان میگوید که ناراحت کننده است. پرندهای کوچک که با شنیدن نوای همخوانی طبیعتگردان، ماهیای را که بلعیده بود، برگرداند تا وزنش سبک شود و بتواند بهموقع فرار کند.
او با تأکید بر این موضوع که بسیاری از ما آداب طبیعتگردی را هم نمیدانیم، توضیح میدهد: در این کلاسهای آموزشی به دوستداران طبیعت میگوییم اگر به طبیعت میروید، به احترام میزبان همرنگ آن شوید و وقتی بیرون میآیید، اثری از خود برجا نگذارید. حیوانات شنواییشان قویتر از ماست.
پرندهنگرها آدمهای تیزبینی هستند. به آنها آموزش میدهیم در حفاظت از طبیعت کوشا باشند
چرا باید در دل طبیعت موسیقی را با صدای بلند گوش کنید یا بلند آواز بخوانید؟ با خودتان فکر کردهاید پرندگانی مانند جغد که قدرت شنوایی بالایی دارند و روزها میخوابند، با سروصدای ما چه عذابی میکشند؟ متأسفانه در سادهترین بحثها که جمعآوری زباله است هم ماندهایم، چه برسد به آلودگی صوتی.
او ادامه میدهد: پرندهنگرها آدمهای تیزبینی هستند. به آنها آموزش میدهیم در حفاظت از طبیعت کوشا باشند. البته فراموش نکنید با حفاظت از محیطزیست به خودمان کمک میکنیم.
باشگاه پرندهنگری در مجموعه گردشگری هفتحوض به مساحت ۲۰۰هکتار اولین باشگاه پرندهنگری شرق کشور است که فعالیتش را از خرداد سال1399 آغاز کرده است. شناسایی ۱۲۶گونه پرنده در این مجموعه باعث جلب توجه علاقهمندان به محیطزیست شده و بسیاری از پرندهنگرها را به این مجموعه کشانده است.
هدف اصلی راهاندازی این باشگاه آموزش و افزایش دانش عمومی با تأکید بر کودکان در حوزه پرندهنگری است. با توجه به ظرفیت زیاد استان و حضور پرندهشناسان متخصص بومی، این مرکز با تجهیزات تخصصی مانند تلسکوپهای مخصوص پرندهنگری، دوربینهای مجهز چشمی و... به بهرهبرداری رسیده و هماکنون بیش از 80گونه مختلف از پرندگان وحشی در سایت هفتحوض مشاهده و مشخصات آنها در پایگاه دادههای باشگاه ثبت شدهاست.
مهدوی با اشاره به سختافزارهای لازم برای دیدن پرندگان میگوید: برای پرندهنگری به برخی ابزار اولیه نیاز است که ما در اینجا آنها را فراهم کردهایم. تورهای گردشگری میتوانند به اینجا مراجعه کنند و تجهیزات لازم به همراه راهنما را در اختیارشان قرار دهیم. وسایل لازم برای پرندهنگری شامل دوربین عکاسی، تلسکوپ پرندهنگری و دوربین دوچشمی است.
دوربین عکاسی بهترین ابزار برای پرندهنگری افراد آماتور است. زیرا بهواسطه حرکت پرندهها فرصت زیادی برای دیدن آنها نداریم. ثبت تصویر پرندگان به ما این فرصت را میدهد تا بفهمیم چه پرندهای را مشاهده کردهایم و حتی برای شناسایی گونه کمک بگیریم. البته امروزه تلسکوپهای پرندهنگری بهترین ابزار برای تماشای پرندگان هستند.