
مهدی ناظری، نقاشی که ۶۰ اثر برجسته رنگ روغن دارد
رنگ آرزوها روی بوم تخیلاتش نقش میبندد. همیشه همین طور است؛ ابتدا تصور میکند، سپس آنچه در ذهنش مرور میشود به زبان قلم مو میآورد و با بالا و پایینبردن حرکات دست، طرحی بامفهوم بر روی بوم نقاشی نقش میدهد. هنرمند است و ذوق هنری دارد؛ او که تمامی ۶۰اثر هنریاش را با ذهنیاتش خلق کرده است...
ظهر جمعه است؛ وعده قرار را دوباره با او چک میکنیم. تهیه گزارش تقریبا کار هرروزه ماست، اینبار باید در جمع خانوادهای هنرمند قرار بگیریم که آشناییمان با آنها ازطریق پدر هنرمند خانواده رقم خورده است، جمعی کوچک و صمیمی که حتی سادهترین حرفهای صمیمانهشان هم حول هنر و نقاشی و طراحی و خوشنویسی چرخ میخورد.
نامآشنای محله
نامآشناست و تقریبا همه هممحلهایها او را میشناسند. ابتدای شهرک قدسِ محله بهمن مشهد مغازه تابلونویسی دارد. کارش بیارتباط با هنرش یعنی نقاشی رنگ روغن نیست. صبحها تا ظهر محل کارش میماند و بعد از آن هم در تنهایی خود بهسراغ بخش شخصی هنرش میرود؛ بخشی که برخلاف تابلونویسی به آن نگاه معیشتی ندارد. اتاقک کوچکی در طبقه بالای منزلش اتاق تنهایی و آفرینش آثار هنریاش است؛ آثاری از جنس «هنر» که به اعتقاد او این روزها کموبیش مورد بیمهری قرار گرفته است.
بیش از نیمی از عمر...
به منزل گرم و صمیمی مهدی ناظری، نقاش و خوشنویس و البته نقش برجستهساز محله بهمن وارد میشویم. بعد از حال و احوال، حرفهایش را بیمقدمه شروع میکند. شاید خصلت هنرمندان این است که بیمهابا صحبت کنند و هر آنچه هست و نیست، با رعایت اصل صداقت بر زبان جاری سازند. متولد بشرویه است؛ ۴۲ساله و بیش از نیمی از عمرش را با ذوق هنریاش به کمک رنگ و بوم و قلم و مرکب گذرانده...
هنری که موروثی است
میگوید: از سال۶۹ بهصورت جدی کار نقاشی را آغاز کردم. تحصیلات مرتبط با این رشته را ندارم، لازم هم نمیدانستم؛ چون کار هنر بیشتر تجربه است تا تحصیل و آموزش نظری.
علاقهبه هنر را درواقع از پدر خدابیامرزم ارث بردم. ایشان خوشنویس ماهری بود و این هنر را به من آموزش داد
هنرمند منطقه ما میافزاید: علاقهبه هنر را درواقع از پدر خدابیامرزم ارث بردم. ایشان خوشنویس ماهری بود و این هنر را به من آموزش داد که جسته و گریخته به آن میپرداختم، اما ورود جدیام به خوشنویسی همزمان با نقاشی رنگ روغن بود.
۶۰ تابلوی رنگ روغن
پدر خانواده که تاکنون دو نمایشگاه در مجتمع فرهنگیهنری امام خمینی(ره) خیابان خواجهربیع برگزار کرده است، از برگزاری نمایشگاههایش در دیگر شهرها مانند فردوس میگوید و ادامه میدهد: حدود ۶۰اثر نقاشی رنگ روغن دارم که بیشتر این آثار براساس تصوراتم خلق شدهاند.
او توضیح میدهد: معمولا به محیط پیرامونم حساسم؛ بدینمعنا که به رویدادهایی که از آن باخبر میشوم و فیلمهایی که میبینم و حتی کتابهایی که میخوانم، دقت و موارد تاثیرگذار از هرکدام را ابتدا در ذهنم طراحی میکنم، سپس روی بوم نقاشی میآورم.
از آنها فقط نقشی مانده!
به تابلوهای چهره سالمندان اشاره میکند؛ پیرمردی تسبیح به دست، پیرزنی در حال آسیابکردن گندم. ناظری درباره این بخش از تابلوهایش که برخلاف آثار ذهنی او الگویی واقعی داشتهاند، میگوید: این تابلوها از واقعیات نقش گرفته که اتفاقا بسیاری از سوژهها الان دیگر در قید حیات نیستند و تصویرشان به یادگار بر تابلوهای من باقی مانده است. خانوادههایشان هم بسیار مراجعه کردهاند تا تابلو پدران و مادرانشان را داشته باشند اما من نفروختهام.
او میافزاید: بیشتر آثارم برگرفته از داستانهای کتاب مشهور «لُهوف» اثر سیدبنطاووس درباره واقعه عاشوراست؛ برای نمونه نقاشی علمدار کربلا حضرت ابوالفضل(ع) برگرفته از تصورات من از این کتاب است.
نقاشی حضرت ابوالفضل(ع) برایم خاص است
خودش میگوید در میان آثار نقاشی رنگ روغنش نقاشی حضرتابوالفضل(ع) را بسیار دوست دارد؛ چون هم کشیدنش زحمت بسیار داشته و هم نمونهای است که به اعتقاد او مانند ندارد. ناظری ادامه میدهد: دو اثر مناسبتیام «فریاد العطش» و «نوای علمدار» را که ویژه محرم بود، مجتمع امامخمینی(ره) به صورت پوستر و در شمارگانی بالا در سطح استان انتشار داد. او که تابلوی نقشبرجسته هم میسازد ، دراینباره توضیح میدهد: نقشهای برجسته را با خمیر مجسمهسازی و فایبرگلاس اجرا میکنم.
دو اثر مناسبتیام «فریاد العطش» و «نوای علمدار» برایم خیلی خاص است
خواستههای یک هنرمند از مسئولان
هنرمند محله بهمن درخواستهایی هم از مسئولان دارد؛ مانند اینکه به جوانان علاقهمند در حوزه هنر بیشتر بها دهند. میگوید: از مسئولان میخواهم که در حوزههای هنر مانند نقاشی پای کار باشند و از این عرصه حمایت کنند، به تجربه و اصل پیشکسوتی بها بدهند اما شهروندان و بهویژه جوانان یا آنهایی را نیزکه تازه در عرصه هنر قدم گذاشتهاند درنظر داشته باشند. خواسته من از مسئولان این است که هنرمندان را تشویق کنند تا در مناسبتهایی چون محرم و صفر آثاری با موضوعات دینی بیافرینند.
نقاشِ خوشنویسِ فیلمساز
ناظری از تربیت شاگردان نیز رویگردان نبوده است. او میگوید: حدود ۱۰ تا ۱۵ شاگرد تربیت کردهام که هریک علاوهبر شغل اصلی خود مهارت بسیاری در نقاشی رنگ روغن به دست آوردهاند. او اضافه میکند: علاوهبر نقاشی روی بوم، دیوارنگاری شامل نقاشی و خوشنویسی بهویژه در مدارس و محلات سطح شهر را کم و بیش انجام دادهام.
این هنرمند همچنین علایق هنری دیگری دارد که درباره آن عنوان میکند: تاکنون یک فیلم مستند با عنوان «ماه ماتم» را کارگردانی کردهام که فیلمنامهاش هم نوشته خودم بوده است. این فیلم درباره محرم و صفر است و از شبکه مستند سیما پخش شد، امسال هم در جشنواره فیلم، فیلمنامه و عکس خراسان جنوبی رتبه نخست را در بخش بهترین طرح فیلم مستند به دست آوردم.
او میگوید: دو فیلم مستند دیگر در دست تهیه دارم که همه این فیلمها بهصورت شخصی و با هزینه خودم تهیه میشود. از مسئولان تقاضا دارم قسمتی از حمایتهای خود را بهسمت ترویج و ترغیب هنرمندان این عرصه سوق دهند.
توکل و پشتکار، ۲ اصل رسیدن به موفقیت
نقاش محله ما با اشاره به اینکه مجتمع امام خمینی(ره) با برگزاری نمایشگاه همکاری خوبی با هنرمندان سطح منطقه دارد، میافزاید: خانواده و مادر و خواهران و برادرانم نیز در این کار بسیار مشوقم بودهاند ولی توکل به خدا و پشتکار، دو اصل فراموشنشدنی است که در پیمودن مسیر هنر کمک بسیاری به من کرده است.
هنرمندان در مناطق کمبرخوردار هم زندگی میکنند
اما او از کمبودهای فرهنگی در سطح محله بهمن گلایه دارد؛ از اینکه هیچگونه فضای آموزشی و فراغتی و ورزشی و فرهنگی برای جوانترهای محله وجود ندارد. میگوید: فقر فرهنگی گاه در سطح محله بیداد میکند، به همین دلیل محله نیاز دارد که مسئولان بر روی موضوعات فرهنگ شهروندی اینجا بیشتر کار کنند.
ناظری که حدود ۱۲سال است در این محله سکونت دارد، بیان میکند: مسئولان بدانند که همه ظرفیتهای هنری در نقاط مرفه شهر حضور ندارند، سری هم به محلات پایینتر بزنند. هنر و هنرمند بالا و پایین نمیشناسد.
دختری که نشان از پدر دارد
مریم و میثم ناظری دختر و پسر آقای ناظری هم به پیروی از پدر راه هنر را در پیش گرفتهاند. مریم ناظری نوجوان ۱۷ساله و هنرمند محله بهمن درباره خودش میگوید: رشته تحصیلیام گرافیک است اما علاقه فراوانی به طراحی دارم. گاه در طرحهای نقاشی پدر مشورت میدهم. تصویرسازی کتاب کودک از دیگر علاقههایم است که البته آن را همزمان با درس و مدرسه دنبال میکنم.
کودکی پدر!
میثم نیز که در کلاس ششم درس میخواند، هنر نقاشی با مداد رنگی را دنبال میکند. کسی چه میداند؛ شاید او هم نمونه کوچکی از مهدی ناظری باشد که در آینده قرار است پا جای پای پدر بگذارد.
این نقاش نوجوان محله ما نیز در طراحیها با پدر مشورت میکند و حتی به او مشاوره میدهد. میگوید: شاید استعداد نقاشی در من و خواهرم ارثی باشد اما به هر حال دوست دارم این هنر را دنبال کنم و ادامه دهنده راه پدر باشم. او نیز معتقد است در هرکاری پشتکار و علاقه و توکل به خدا وجود داشته باشد، موفقیت حتمی است.
*این گزارش یکشنبه، ۳ اسفند ۹۲ در شماره ۹۳ شهرآرامحله منطقه ۳ چاپ شده است.