سرفهها دیگر امانش را بریده بود. بازی در کوچه با بچههای محله را ترک نمیکرد و هر روز بعد از مدرسه وقتش را در کوچهپسکوچهها و با بچههای همسایه میگذراند.
هنگام شدت گرفتن بیماری عفونت ریه و آسمش، یک پای خانواده در بیمارستان و درمانگاه بود و یک پایشان در داروخانهها به دنبال تهیه دارو و درمان. جواد نمیدانست قرار است با این بیماری چه سرنوشتی برایش رقم بخورد، اما به دلیل بچگی و بازیگوشی یا به دلیل روحیه بالایی که داشت، هیچوقت بیماریاش را جدی نگرفت.
همان روزها بود که باشگاه ورزشی سرکوچهشان برای او و همبازیهایش جذاب شده و هر روز یک ساعت برای تماشای ورزشکاران در سالن ورزشی مینشستند.
انگار ویژگی ورزش این است که تماشاچیانش را کمکم جذب میکند. جواد صادقی با تماشای تمرینات ورزشی و استاد خوبی که هوای بچهها را داشت، تصمیم گرفت وارد دنیای ورزش شود و به بیماریاش که سعی داشت رخی به او نشان دهد، پشت کند.
او بدون اینکه بداند داروی درمانش را پیدا کرده، هر روز با حضور در باشگاه ورزشی، از لحاظ روحی و جسمی قوی و قویتر شود. محمدباقر نیازی، استاد کاراته همان باشگاهی بود که جواد صادقی را به دنیای ورزش جذب کرد تا هر روز به تماشای تمرینهای ورزشی بنشیند.
اخلاق خوب این استاد و تشویقها و امید دادنهای او باعث شد جواد به دنیای ورزش علاقهمند شود و حالا ۱۸ سالی میشود که هنوز هم رابطه این استاد و شاگرد برقرار است و حتی این دوستی به رفتوآمد خانوادگی نیز تبدیل شده است.
این معلم ورزش جوان که حالا همه دغدغهاش در زندگی، ورزش و تندرستی شده و ارج نهادن به این امر را در اولویت قرار داده، با اشاره به اهمیت ورزش همگانی میگوید: نبود فعالیت یا زندگی بیتحرک یکی از ۱۰ علت اصلی مرگومیر و ناتوانی در جهان است و باعث افزایش آمار مرگومیرها میشود.
صادقی، ساکن محله آزادشهر مشهد ادامه میدهد: ورزش همگانی موجب افزایش امید به زندگی و ارتقای سلامت افراد جامعه شده و به دلیل افزایش سلامت و نشاط در جامعه سبب کاهش هزینههای درمانی و بهداشتی میشود.
این کارشناسارشد رشته تربیتبدنی در رشته آسیبشناسی ورزش که حالا ۲۷ سال دارد، با اشاره به نگرانیاش برای بیتحرکی نسل آینده، عنوان میکند: باید نگران سلامتی نسل آینده بود، نسلی که بیشتر وقت خود را در بیتحرکی نسبی بهسر میبرند.
امروز حتی در روستاها هم تفریحهای غیر فعالی مانند تماشای تلویزیون در حال افزایش است. بیماریهای غیرواگیردار پیامد این تفریحات است و براساس آمار، علت ۷۷ کل مرگ و میرها بیماریهای غیرواگیردار دار هستند، بیماریهایی که در حال افزایش هستند و در اقتصاد و سیستمهای مراقبت بهداشتی کشورهای جهان تاثیر زیادی دارند.
این مدالآور محلهمان تاکنون افتخارات بسیاری از جمله مربیگری رشتههای ورزشی ژیمناستیک، آمادگی جسمانی، والیبال، کاراته، کبدی و سرپرستی تیم کاراته خراسان رضوی در لیگ کاراته کشور را در کارنامه ورزشیاش ثبت کرده است.
او با اشاره به زمانیکه هر فرد باید در زندگی به ورزش اختصاص دهد، میگوید: هر روز هزار و ۴۴۰ دقیقه است و از دیدگاه متخصصان ۳۰ دقیقه تمرین با شدت متوسط سلامتی فرد را تضمین میکند. کسیکه برای ورزش وقتی ندارد، حتما برای بیمار شدن وقت دارد.
فعالیت ورزشی مثل دارو ضروری است. این مربی ورزش جوان محلهمان یادآور میشود: گروه علومپزشکی و سازمان نظامپزشکی باید تحصیلکردههای رشته تربیتبدنی را وارد کار کرده و به حوزه کاری و فعالیتهای آنها اعتماد کنند.
پزشکان و متخصصان با عناوین مختلف این مطلب را بارها عنوان میکنند که تحرک، رمز سلامتی است، اما هرگز مطرح نشده چه کسانی بانی این رمزگشایی از بیتحرکی جامعه هستند؟!
براساس آمار هر دانشآموز بهطور میانگین تقریبا مبتلا به یک ناهنجاری اسکلتیعضلانی است، به عنوان مثال فردی که انحنای ستون فقرات وی در مراحل اولیه تشخیص، درمان نشود، حتما باید در سنین بعد از بلوغ با پرداخت هزینههای سنگین عملهای جراحی دردناک را انجام بدهد تا عارضه از بین برود.
اما در سنین قبل از بلوغ این مشکل در صورت غیرساختاری بودن با فعالیتهای ورزشی بهراحتی برطرف میشود.
هر روز هزار و ۴۴۰ دقیقه است و از دیدگاه متخصصان ۳۰ دقیقه تمرین سلامتی فرد را تضمین میکند
این مربی ورزش دورههای داوری و مربیگری رسمی فدراسیون کاراته را گذرانده و قهرمان چندین دوره مسابقات استانی و کشوری و همچنین مدالآور مسابقات بینالمللی جام هشتمین خورشید است.
صادقی با اشاره به تعریفی شخصی از فقر ورزشی میگوید: با سالها زندگی ورزشی و مشاهده تاثیر آن به این نتیجه رسیدهام که فقر یعنی اینکه انواع و اقسام لباسهای شیک و اتوکرده در کمد لباست داشته باشی، اما جای گرمکن و شلوار ورزشی خالی باشد. چند جفت کفش از جمله کفش مجلسی در جاکفشی داشته باشی، اما کفش ورزشی نداشته باشی.
این ورزشکار حرفهای که بارها برای حضور در مسابقات بینالمللی از او دعوت به عمل آمده با اشاره به ارتباط سلامتی و ورزش ادامه میدهد: فقر یعنی برای پرداخت هزینههای درمان یک بیماری بیشتر از پرداخت هزینه رفتن به یک باشگاه ورزشی آمادگی داشته باشی.
مردم نباید به ورزش به چشم سرگرمی و تفریح نگاه کنند. امروز ورزش یک ضرورت است. صادقی که یک جلسه در هفته را با بچههای فلج مغزی و معلول تمرین دارد، عنوان میکند: سعی ما بر این است که به همگان نشان دهیم ورزش داروی درمان همه مشکلات است.
از اینرو با بچههای معلول ذهنی نیز فعالیتهایی را آغاز کردهام و تا حدودی در این زمینه موفق بودهام. متاسفانه بچههایی که مشکل ندارند، کمکم مشکلدار میشوند و باید فکری برای پیشگیری داشت.
این جوان موفق محلهمان که بهتازگی و با دلایل مختلفی دست به کاری مثبت در زمینه ورزش برای درمان بیماران مبتلا به اماس زده است، یادآورمیشود: من و جمعی از دوستان متخصص تربیتبدنی سعی داریم بیماران مبتلا به اماس با تمرینهای ورزشی مداوا کنیم که تا امروز هم بسیار موفق بوده و گامهای موثری برداشتهایم.
صادقی ادامه میدهد: چند بیمار مبتلا به اماس را میشناسم که با داشتن کمترین توان حرکتی موفق شدند با تمرینهای ورزشی به نتایج مطلوبی دست یابند که از جمله آن میتوان به بیماری اشاره داشت که چند سالی از ویلچر استفاده میکرد و با مراجعه به این مرکز و انجام تمریناتی که به او دادیم، توانست از روی ویلچر بلند شود.
این معلم و مربی ورزش محلهمان که تاکنون ابتکارات و ایدههای کاربردی بسیاری را برای رشد و سلامتی در زمینه ورزش عنوان کرده است با یادی از جمله شهید رجایی میگوید: وقتی در زندگی ورزشی این جمله که «اینقدر که با ورزش میشود بچهها را تربیت کرد، در مدرسه و دیگر حوزهها نمیتوان» را به نقل از شهید رجایی شنیدم، همیشه هدف اول را در مدرسه و کار، نشان دادن اثرات مثبت ورزش در زندگی قرار دادهام.
صادقی همچنین برای اثبات ورزش در علم پزشکی قدمهای بسیاری را پیموده که در اینجا از تلاشهای دکتر علیاکبر هاشمیجواهری، مدیرکل اداره ورزش و جوانان استان خراسان رضوی و حامی او در فعالیت برای بیماران اماس که از اساتید برجسته رشته طب ورزشی است، تشکر دارد.
این کارشناسارشد رشته تربیتبدنی عنوان میکند: پیشگیری مهمترین عامل در حوزه سلامت جامعه است که بخش بسیار زیاد آن را ورزش همگانی به دوش میکشد و مفهوم آن با مفهوم ورزش همگانی گره خورده است.
بیشتر مطالعات قرن گذشته نشان داده که کمتر از ۵% منابع خرج پیشگیری میشود و دولتها بستر مناسب در حوزههای مختلف از جمله ورزش و فعالیتهای بدنی را فراهم میکنند.
صادقی با انجام این کار سعی در انگیزهبخشی به درمان بیماران مبتلا به ام اس داشت و توانست نظر جامعه پزشکی را به تاثیر معجزه ورزش در درمان بیماریها مثبت سازد. این کار فقط برای بیماران مبتلا به اماس نبود و برای دانشآموزان نیز درنظر گرفته شد.
وی در ادامه بیان داشت: با همکاری جمعی از دوستان ورزشی برای اولین بار کانون ساختار قامتی در آموزشوپرورش توسط معلمان ورزش ترتیب داده شد که آشنایی دانشآموزان با این کانون از دو مسیر امکانپذیر است.
یا معلمهای تربیتبدنی بهصورت تخصصی کار غربالی را انجام میدهند یا فرد به کانون معرفی میشود تا اگر بدن او از لحاظ ساختاری با مشکلی روبهرو شده با تمرینهای ورزشی انحرافات به وجود آمده در ساختار فیزیکی بدن رفع شود.
صادقی با توجه به دغدغهای که برای گسترش و توجه به ورزش در جامعه دارد، عنوان میکند: امروز شهرداری باید دست گرم بچههای تربیتبدنی را بفشارد تا ورزش ترویج شود و نظام پزشکی باید این را در نظر بگیرد که در کنار تجویز دارو، ورزش هم باید تجویز شود و این تعامل با تحصیلکردههای علوم ورزشی برقرار خواهد شد.
صادقی به تشکیل کلینیکهای ساختار قامتی زیرنظر آموزشوپرورش در خیابان دانشسرا (ابنسینا)، سناباد ۳۵ اشاره داشته و ادامه میدهد: مسئولان ارگانهای مختلف با معاونت تربیتبدنی آموزشوپرورش و همه نهادهای مربوط به تربیتبدنی و اساتید متخصص باید سعی در برقراری ارتباطی نزدیکتر و تعامل بیشتری داشته باشند.
صادقی که حالا ورزش و پرداختن به آن از دغدغههای زندگیاش شده، میگوید: صداوسیما با رویکرد سرگرمی به ورزش میپردازد. مردم حالا تماشاچی ورزش شدهاند. تبلیغات رسانه بر اساس آمار روی افزایش آگاهی مردم ۸۷% و روی تغییر رفتار و گرایش به فعالیت بدنی ۳۰% تاثیر گذاشته است.
در واقع مسیر ورزش قهرمانی از ورزش همگانی میگذرد. بیشتر بودجه ورزش کشور در ورزش قهرمانی آن هم در یک یا دو رشته خاص صرف میشود.
این ورزشکار موفق با اشاره به مقایسه زندگی گذشته و حال عنوان میکند: بشاش بودن از ویژگیهای بچههای دهه ۶۰ بود. اوقات فراغت بچههای دهه ۶۰ با دورهم بودن و گروه دوستان و حضور در کوچهپسکوچهها برای بازی، ورزش و سرگرمی پر میشد. آن روزها روابط اجتماعی و ارتباطات همسایگی قویتر بود.
رفتوآمدها بین اقوام و همسایهها بیشتر بود و این ارتباط باعث میشد همه بچههای محله که تقریبا در یک رده سنی بودند دورهم جمع شوند و انواع فعالیتهای ورزشی را انجام دهند.
صادقی با یاد خاطرات قدیم مطرح میکند: وقتی با گذشت زمان خاک کوچهها از بین رفت و کوچهها لباس خاکستری آسفالت را به تن کردند، خیلی از بازیهای همراه با نشاط و خلاقیت هم از بین رفت. بازیهایی که از لحاظ روحی روانی ما را رشد میداد.
حالا بچهها برای بازی پشتمیزنشین شدهاند! و امروز شاهد آمارهای نگرانکنندهای هستیم که از جمله انحرافات ناحیه فوقانی و تحتانی ستون فقرات، بچهها را تهدید میکند. امروز دیگر خبری از تیلهبازی در زمین خاکی نیست، بچهها سبک بازیهایشان عوض شده و این نشئت گرفته از تاثیر سبک زندگی است.
بچهها آپارتماننشین شدهاند و پیامد آن ظهور ناهنجاریهایی در بدن است که در دختران این ناهنجاریهای قامتی بیشتر مشاهده میشود.
همیشه با اشاره به برنامه کودک «خونه مادربزرگه» که در دوران کودکی ما نشان داده میشد و دهه شصتیها آن را به خاطر دارند، به دانشآموزانم میگویم «خونه مادربزرگه حالا دیگه آپارتمانه» و قصههای متنوع آن حالا جایش را به یکنواختی و بی تحرکی داده است. بچهها پشتمیزنشین و بیتحرک شدهاند.
متاسفانه با ورود بازیهای مدرن سلامتیمان به خطر افتاده و جامعه به سمت بیماری پیش میرود و آمار ناهنجاریهای جسمی رو به افزایش است.
صادقی، ورزشکار جوان محلهمان عنوان میکند: سبک بازیهای ما و حتی تماشای تلویزیون سیاهوسفید یا رنگی ۱۴ اینچ حالا جایش را به تلویزیونهای بزرگتر، شکیلتر و بازیهای کامپیوتری جذابتر داده است.
در دهه ۶۰ کشور ایران با داشتن ۲۷ میلیون جوان در دنیا جوانترین کشور بود، اما باید توجه داشته باشیم که این فرصت در سال آینده به تهدید یکی از پیرترین کشورهای جهان تبدیل خواهد شد. نسل دهه ۶۰ جمعیت سالمندی را پیشرو دارد و ورزش کلید حل همه ناعلاجیهاست.
سالمندی دورهای است همراه با تغییرات بسیار در ساختار فیزیولوژیک بدن دستگاههای عملکردی مثل قلب و عروق، تنفس، گوارش و.... بعد از ۳۰ سالگی به ازای هریک سال افزایش سن فرد ۱% کاهش رشد عضلانی و همچنین ۳% کاهش در توان عضلانی را تجربه خواهد کرد.
این زنگ خطری است برای افرادی که در جامعه کاملا بیتحرکند و سالمندی زودرس را به زندگی خود میهمان میکنند. جوانهایی که برای سوار آسانسور شدن صف میکشند!
همینطور که این جوان موفق محله آزادشهر توانست در دوران کودکی با ورزش سلامتیاش را بازگرداند، همه ما میتوانیم از امروز تصمیم بگیریم که سلامتیمان را با پرداختن به ورزش تضمین کنیم.
بیماران زیادی در حال درمان هستند، چه خوب میشود که همین امشب برای مداوایشان سری هم به ورزش و دنیای تندرستی بزنند.
خیلی از بیماران که تا قبل از بیماری ورزش میکردند، کم کم ورزش را کنار میگذارند! اما این امر باید برعکس شود و همه بیماران باید مانند جواد صادقی با ورزش بیماریشان را مداوا کنند.
* این گزارش پنج شنبه، ۱۰ مرداد ۹۲ در شماره ۶۵ شهرآرامحله منطقه ۱۱ چاپ شده است.