کتابفروشی‌ها و کتابخانه‌ها؛ نماینده‌های فرهنگی مشهد

در شهر مشهد کتاب فروشی‌ها و کتابخانه‌های بسیاری وجود دارد که پاتوق کتابخوان‌های مشهدی شده است. در نوشتار زیر به بهانه هفته کتابخوانی سه کتاب‍فروشی، سه کتابخانه و سه انتشارات مشهد را کوتاه معرفی کرده‌ایم.

مطلب مرتبط مرحوم شیخ هادی راثی؛ کتاب فروش ورپا

کتابخانه «قائمیه»

کتابخانه عمومی «قائمیه»، که با همکاری مردم فرهنگ دوست در سال ۱۳۸۷  تأسیس شد، حالا به یکی از پررفت وآمدترین و محبوب‌ترین پاتوق‌های فرهنگی در دل محله شهید قربانی (پنجتن ۵۴) تبدیل شده است. طبق آمار، این کتابخانه اکنون ۱۷۴۶۸ منبع دراختیار دارد که از این تعداد ۱۸۴۰ منبع مختص کودکان و نوجوانان است. («قائمیه» حدود ۸۰ منبع جدید را هم فقط طی ماه گذشته به کتاب‌های خود اضافه کرده است.)

این کتابخانه ۸۰۰ عضو دارد که بیش از ۷۵درصد آن‌ها عضو فعال اند. همچنین، حدود ۸۰درصد اعضا را کودکان و نوجوانان رده سنی ۶ تا ۱۶ سال تشکیل می‌دهد. کتابخانه «قائمیه»، از اول هفته تا چهارشنبه، از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۹:۳۰، و پنجشنبه ها، از ساعت ۸ تا ۱۳:۳۰، میزبان شماست.

درضمن، این مکان، برای راحتی مادران، به یک سالن بازی برای کودکان هم مجهز است. با مراجعه به سایت سامانه یکپارچه مدیریت کتابخانه‌های عمومی، می‌توانید از اخبار «قائمیه» هم آگاه شوید.

کتابخانه «مسجدالرضا»

اگر اهل مطالعه در فضای کتابخانه بوده باشید، شاید کتابخانه «مسجدالرضا (ع)» در خیابان رضا را هم دیده باشید. جالب است بدانید که این کتابخانه در سال۱۳۶۱ بنا به درخواست مردم محل تأسیس شد. تقاضای افراد باعث شد آستا ن قدس رضوی آستین همت را بالا بزند و در طبقه فوقانی «مسجدالرضا (ع)» کتابخانه‌ای بسازد که حالا تبدیل به یکی از پاتوق‌های مطالعه دانش آموزان بسیاری شده است که در جست وجوی فضایی دنج و ساکت برای مطالعه اند.

آن گونه که آمار و ارقام مندرج در سایت کتابخانه می‌گوید، داشته‌های آن شامل ۵۶هزار جلد کتاب چاپی، ۸۳۰منبع دیداری شنیداری و ۵عنوان نشریه ادواری است. کتابخانه «مسجدالرضا (ع)» در دو ساختمان جداگانه، هم زمان پذیرای آقایان و بانوان است.

این کتابخانه در بولوار احمدآباد، خیابان رضا، رضای۳۶ قرار دارد و هر روز از ساعت۷:۱۵ تا ۲۱‌ می‌توان به آن مراجعه کرد، فقط خاطرتان باشد که در روز‌های جمعه و تعطیل رسمی، کتابخانه از ساعت۹ تا ۱۹ فعالیت می‌کند.

مطلب مرتبط کتاب‌فروشی‌های مشهد؛ هر چه از مرکز شهر دورتر، کتاب فروشی کمتر

کتابخانه مرکزی شهرداری

یکی از کتابخانه‌های قدیمی شهرمان که سال هاست درش به روی اهل مطالعه باز است کتابخانه مرکزی شهرداری است که در همان میدان شهدا قرار دارد. این کتابخانه البته چند مرتبه تغییر مکان داده، اما حالا سال هاست که در طبقه منفی یک تالار شورای شهر است و فضای دنجی برای مطالعه دارد.

کتابخانه مرکزی شهرداری مشهد، که سال‌های آغازین دهه ۷۰ تأسیس شده، اکنون، پس از حدود سه دهه، ۲۸۱۹۴ جلد کتاب دارد و ۶۳۸۴ جلد پایان نامه و طرح پژوهشی. غالب کتاب‌ها و منابع موجود در این کتابخانه تخصصی است و در حوزه هایی، چون عمران و معماری و شهرسازی و تاریخ، اما بخش عمومی و کودک و نوجوان آن نیز، با آثار شاخص ادبی و کتاب قصه‌های متنوع، پذیرای علاقه‌مندان است.

نکته دیگر اینکه نباید گمان کنید که این کتابخانه فقط مختص کارکنان شهرداری است؛ عموم مردم نیز می‌توانند هم از فضای مطالعه در تالار آن استفاده کنند و هم، با گذاشتن یک کارت شناسایی، از آنجا کتاب به امانت بگیرند.

کتاب فروشی «هیواد»

پاساژ «مهتاب» در خیابان سعدی مشهد کتاب فروشی‌های بسیاری را در دل خود جا داده است که شاید امروز بیشتر به فروش کتاب‌های آموزشی مشغول باشند، اما کتاب فروشی‌های باسابقه و منحصربه فردی هم دربینشان دیده می‌شوند که هرکدام از یک منظر ویژه اند.

یکی از این کتاب فروشی‌ها «هیواد» است؛ و آنچه «هیواد» را متمایز می‌کند این است که تنها کتاب فروش افغانستانی در مشهد است. عبدالوهاب واعظی، که در رشته ادبیات عربی در دانشگاه فردوسی مشهد درس خوانده، بعد از پایان دوره کارشناسی، به کتاب فروشی روی آورده و حالا حدود ۲۳ سال است که در مشهد به این حرفه مشغول است. از این مدت، او تقریبا پانزده سال را در پاساژ «مهتاب» به سر برده است.

اگر برای شما هم نام این کتاب فروشی جالب است، باید بگوییم که «هیواد» یک واژه پشتوست به معنای «وطن». واعظی، همچنین، مدیریت انتشارات «بدخشان» را هم برعهده دارد، نشری که با هدف چاپ و توزیع کتاب‌های نویسندگان افغانستانی در ایران تأسیس شده است.

کتاب فروشی «قلم»

در یک بازه زمانی، تا جمع شدن هم پیش رفت، اما خوشبختانه، به عنوان یکی از کتاب فروشی‌های قدیمی شهر مشهد، سرجایش باقی ماند و همچنان، در چهارراه فرهنگ شهر یا همان چهارراه دکتری (بین ابن سینای ۱۱ و ۱۳)، محل رجوع کتاب دوستانی است که در جست وجوی کتاب موردعلاقه خودشان، هنوز به کتاب فروشی‌ می‌روند.

این افراد، این روزها، البته می‌توانند جز اینکه کتابشان را از این کتاب فروشی می‌خرند، کنار میز کوچک میان سالن آن هم دقایقی بنشینند و اسپرسو سفارش بدهند و بنوشند و درکنار آن، گعده‌های فرهنگی کوچک دو سه نفره برگزار کنند و گپ بزنند.

احمد باروح حدود چهل سال است که کتاب فروشی «قلم» را سرپا نگه داشته و سعی کرده است با کتاب‌های تازه خودیاری، کودک و نوجوان، داستان و رمان، و ــ کلا ــ حوزه علوم انسانی به روز نگهش دارد. او یک کانال فروش کتاب هم راه انداخته است که گاهی یک کتاب هم در آن معرفی می‌کند. درضمن، سفارش و خرید آنلاین از این کتاب فروشی امکان پذیر است.

مطلب مرتبط کتاب‌فروشی فلسطین محل رفت‌و‌آمد شاعران بنام مشهد بود

کتاب فروشی «شازده کوچولو»

«شازده کوچولو» یکی از کتاب فروشی‌های شهر ماست که البته مخصوص کودکان و نوجوانان است، و حتی مناسب نوگامان و نوباوِگان و ــ به قول خودشان ــ «نی نی ها». آنجا، شما می‌توانید برای فرزندان خیلی کوچک خود کتاب‌هایی از جنس فوم یا پارچه تهیه کنید و با خیال راحت به دستشان بدهید.

این کتاب فروشی برای کودکان هم کتاب‌هایی با درون مایه‌های مختلف، از شعر و رنگ آمیزی گرفته تا کتاب آموزشی و دایرة المعارف و رمان، فراوان دارد. وجود مجموعه جذابی از بازی‌های رومیزی و فکری درکنار کتاب این کتاب فروشی را به یکی از مکان‌های محبوب برای کودکان و نوجوانان مشهدی تبدیل کرده است.

«شازده کوچولو» دو شعبه دارد: یکی در بولوار پیروزی، حدفاصل پیروزی ۲ و میدان شهید کاوه، و دیگری در بولوار شهید فرامرز عباسی، بین فرامرز عباسی ۱ و ۳. در سال ۱۴۰۰، بعد از ۱۰ سال فعالیت این کتاب فروشی، وبسایت آن هم راه افتاده و حالا با رفتن به  shazdehkoochooloo.com می‌توانید غیرحضوری هم از آن خرید کنید.

انتشارات «ترانه»

رمان، سینما و تئاتر، آموزش، شعر، روان شناسی، جامعه شناسی، تاریخ، جغرافیا، پزشکی، همه، از حوزه‌های فعالیت کمابیش گسترده نشر «ترانه» اند، یکی دیگر از ناشران مشهدی که هم اکنون، با مدیریت محسن آریاکیان، در یکی از محله‌ها و پاتوق‌های قدیمی کتاب، یعنی در میدان سعدی، در طبقه همکف پاساژ خاطره انگیز «مهتاب»، فعالیت می‌کند.

نشر «ترانه» از سال ۱۳۹۲ فعالیتش را آغاز کرده و تا امروز، به ویژه در همکاری با مؤلفان و نویسندگان همشهری، آثار مهمی نشر داده است. ترجمه رمان‌های «سفر به اعماق آمازون» (اثری از ژول ورن) و «شماره صفر» (اثری از اومبرتو اکو)، نمایشنامه‌هایی از اوژن یونسکو، و همچنین سی ودو داستان کوتاه تحت عنوان «عشق سال‌های دور» به قلم حسین مخملباف ازجمله کار‌هایی است که نشر ترانه در این سال‌ها منتشر کرده است.

این ناشرْ وبسایت تروتمیزی هم دارد که به نشانی taranehpub.com دردسترس است و در آن آثار خود را بی واسطه و با تخفیف‌های ویژه عرضه می‌کند.

«کتابکده کسری»

آیا می‌دانستید که انتشارات «کتابکده کسری» یک انتشاراتی مشهدی است که به صورت تخصصی در حیطه کتاب‌های هنر، معماری و شهرسازی فعالیت می‌کند؟ پس، اگر از علاقه‌مندان یا دانشجویان این حوزه‌ها هستید، می‌توانید کتاب‌های تخصصی خود را در بین محصولات این ناشر جست وجو کنید.

این نشر در وب سایت خود به دانش پژوهان و صاحب نظران این حوزه هم نوید داده است که در تولید محتوای ارزشمند با آن‌ها همکاری می‌کند. بد نیست بدانید که این ناشر تخصصی هنر و معماری و شهرسازی در سال۱۳۸۵ فعالیت خود را آغاز کرده، اما چهار سال بعد از آن مجوز نشر گرفته و خوشبختانه تا به امروز هم با، مدیریت مهدی آتشی، به فعالیت خود ادامه داده است.

«تأملاتی در باب شعرسرایی»، «تاروپود معماری جهان»، «انسان شناسی مسکن»، «بوطیقای شهر» و «مبانی فرم» بخشی از کتاب‌های این ناشرند. شما با مراجعه به سایت این انتشاراتی، به آدرس kasrapublishing.ir، هم می‌توانید از کتاب‌های تازه منتشرشده «کتابکده کسری» مطلع شوید و هم از تخفیف‌های ویژه آن بهره ببرید.

نشر «شمشاد»

نشر «شمشاد»، در ذهن بسیاری، به درستی، با نام کتاب فروشی «آبان» گره خورده است. فروشگاهی که در یکی از پرترددترین نقاط شهر، یعنی در انتهای خیابان دانشگاه، نزدیک میدان شریعتی، قرار گرفته و با کتاب‌های متنوع، از رمان‌های ایرانی و خارجی و شعر گرفته تا روان شناسی، علوم اجتماعی و هنر، پای مخاطبان زیادی را به آنجا باز کرده است.

قدمت کتاب فروشی «آبان» بیشتر از انتشاراتی آن است: آغاز به کار «آبان» به اوایل دهه ۷۰ باز‌ می‌گردد، درحالی که نشر «شمشاد» از سال ۱۳۹۲، تحت مدیریت زهره ستار، مشغول به فعالیت شده است. اکنون، امید خواجوی، هم زمان، سرپرست نشر است و مدیریت کتاب فروشی را برعهده دارد.

«چگونه کمال گرا نباشیم؟» (استفان گایز)، «دلایلی برای زنده ماندن» (مت هیگ)، «باغ سنگی» (نیکوس کازانتزاکیس) و «آخرین ضربه آرشه» (آرتور کانن دویل) از جمله آثاری است که به همت این ناشر مشهدی چاپ و روانه بازار کتاب شده است. برای اطلاعات بیشتر، می‌توانید به وبسایت ناشر، در نشانی shemshadpub.ir، بروید.