کارآفرینی بعد از رهایی از بند 
هر روز بازار کجا بریم؟ 
چم و خم چادرهای امانتی حرم مطهر امام رضا(ع)
زیارت حرم امام رضا (ع) تقدس دارد، آیین تشرف دارد برای همین زیارت با چادر از روزگار دور رسم زائران خانم بوده است. با راهنمایی خدام می‌روند بخش امانت و با یک کارت ملی، سه چادر تحویل می‌گیرند، رنگارنگ، اما سنگین و باوقار. هنوز پایشان را از دفتر امانت چادر بیرون نگذاشته‌اند که پیامکی برایشان ارسال می‌شود و ضمن آرزوی قبولی زیارت، نشانی دفتر امانات در آن ارسال می‌شود.
حال و هوای زیارت ِ بانشاط در لبخند هر سه بانوی جوان موج می‌زند. چادر‌هایی را که پوشیده‌اند، کمی انداز‌برانداز می‌کنند و بعد راه می‌افتند به‌سمت در ورودی. شاید برای خیلی‌ها روند آماده‌سازی و تحویل این چادر‌ها به زائران خانم، جای پرسش باشد. ما در مطلب پیش‌رو درباره این موضوع با زائران و مرئیس انتظامات صحن‌ها و حریم خواهران گفتگو کردیم.
کد ملی کافی نیست؟
سامیه و سارا کاردان خواهر هستند و از لارستان استان فارس آمده‌اند به زیارت. می‌گویند: همه‌چیز این چادر‌ها عالی است؛ ازجمله رنگ و طرح و حتی دوختش که به‌صورت ملی است، اما‌ای کاش به‌جای گرفتن کارت ملی از ما فقط کد ملی را می‌گرفتند. ما که زائر هستیم، نشانی‌ها را بلد نیستیم و گاهی برای پس‌گرفتن کارت ملی‌هایمان، ساعت‌ها باید دنبال خیابانی که از آن وارد شده‌ایم، بگردیم و گاهی گم می‌شویم.
پروانه حق‌پرست، خانم میان‌سالی که همراه این دو خواهر برای زیارت آمده است، می‌گوید: من چادری نیستم، اما معمولا برای شهر‌های زیارتی چادر برمی‌دارم. این دفعه با سرعت راه افتادیم و فرصت نشد که به هتل بروم و چادرم را بردارم و، چون می‌دانستم در حرم چادر امانت می‌دهند، همراه هم‌سفرهایم آمدم. اما نمی‌دانستم کارت ملی می‌گیرند. کاش فقط با گرفتن یک شماره ملی، چادر را تحویل می‌دادند.
متناسب با انواع سلیقه و اندازه‌ها باشد
اعظم جمشیدی که پس از بیست‌سال دومین بار است که از اصفهان به مشهد آمده، می‌گوید: سه روز پیش، چادری را گرفتم که قسمت نزدیک دهان و سرش بوی نامطبوعی داشت. آن را به خانه بردم و شستم و امروز آمده‌ام که بعداز زیارت آن را پس بدهم. جمشیدی چادر‌هایی با دوخت ساده را بیشتر می‌پسندد و می‌گوید: دوست دارم در این مورد حق انتخاب داشته باشم.
کوثر و مدینه، دو خواهر چنارانی، با ذوق چادرهای گل‌دارشان را سر می‌کنند و می‌دوند بیرون. مادر که کارت ملی همراه ندارد، با گذاشتن گواهی‌نامه رانندگی برادرش، دو چادر برای دخترانش به امانت گرفته است. می‌گوید: برای پدرشان مشکلی پیش آمده است و دختر‌ها هر ماه می‌آیند حرم تا برای او دعا کنند. هر‌بار می‌آیند، ذوق پوشیدن چادر را دارند. او به قد و بالای دخترانش نگاه می‌کند و می‌گوید: الان که خلوت است، چادر اندازه آنها پیدا می‌شود، اما در روزهای زیارتی و شلوغ به‌سختی می‌توان چادر اندازه‌شان گیر آورد.
راحتی و پوشش زائر را درنظر گرفته‌ایم
مهتاب خیرالسادات، رئیس اداره انتظامات صحن‌ها و حریم خواهران، از هجده‌سال سابقه حضورش در حرم، سه سال را به‌طور ویژه در این قسمت خدمت می‌کند. او می‌گوید: تقریبا از سال۹۶ با هدف انجام امور انتظاماتی و امربه‌معروف و فعالیت دفتر‌های امانات، همکاران ما در یازده‌قسمت تعیین پست شدند و با کار‌هایی ازجمله تحویل چادر، جوراب و پد‌های آرایشی به‌منظور پاک‌کردن آرایش و لاک‌پاک‌کن و گیره روسری و... به خدمت‌رسانی پرداختند.
چادر‌ها پنج نوبت در هر شبانه‌روز شسته می‌شوند
رئیس اداره انتظامات صحن‌ها و حریم خواهران، میانگین تهیه چادر در دفتر‌های امانت را هر سال حدود ۵ هزارمورد بیان می‌کند و می‌گوید: تحویل چادر از ۳ هزارو ۵۰۰ مورد در روزهای خلوت تا ۹ هزارو ۵۰۰ مورد در روزهای زیارتی، طی ۲۴ساعت شبانه‌روز انجام می‌شود. نگهداشتن چادرهای مشکی ساده برای خانم‌هایی که چادری نیستند، کمی سخت است.
گاهی شاهد بودیم چادر از سرشان می‌افتاد و پیش می‌آمد که پوشش مناسب تشرف را نداشتند؛ بنابراین تصمیم بر این شد که چادرهای جلوبسته را که به «چادر ملی» معروف است، به زائران ارائه کنیم؛ بنابراین چادرهای سبک با طرح گل‌های مختلف رنگی انتخاب شد که در‌عین حفظ حرمت فضای زیارت، موردپسند بیشتر مردم نیز باشد.
خیرالسادات با تأکید بر اینکه این چادر‌ها از قد ۱۳۰ تا ۱۷۰تحویل زائران می‌شود، ادامه می‌دهد: چادر‌ها در خیاط‌خانه حرم توسط خدام افتخاری دوخته می‌شود؛ در‌این‌میان زائرانی هم هستند که چادر نذر حرم می‌کنند.
حفظ کرامت زائر و ترویج فرهنگ رضوی
خیرالسادات از مفقودی چادر‌ها هم می‌گوید و اینکه گرفتن کارت ملی برای حفظ اموال موقوفه است. او ادامه می‌دهد: در مواردی که زائر کارت ملی یا مدارک شناسایی دیگری به‌همراه نداشته باشد، به‌ناچار بدون کارت هم چادر تحویل داده می‌شود، اما متأسفانه گاهی زائری که کارت ملی نداده است، خودش را مسئول حفظ آن نمی‌داند و به محض تمام‌شدن زیارت، آن را در گوشه‌ای رها می‌کند که این کار با حفظ حریم رضوی منافات دارد.
او در پاسخ به این سؤال که چرا روی چادر‌ها مانند مکان‌های زیارتی دیگر شهر‌ها مهر زده نمی‌شود، می‌گوید: هدف ما حفظ کرامت زائران بارگاه رضوی و اثرگذاری مثبت اخلاقی و رفتاری است. با همین نگاه برای اینکه زائر سرگردان نشود، در پیامکی، نشانی دفتر امانات را برایشان ارسال می‌کنیم تا به‌راحتی مسیر خود را پیدا کنند.
چادر‌ها روزی ۵ نوبت شسته می‌شوند
رئیس اداره انتظامات خواهران از شست‌وشوی چادر‌ها بعداز هر بار استفاده می‌گوید و توضیح می‌دهد: چادر‌ها پنج نوبت در هر شبانه‌روز شسته می‌شوند. چقدر خوب است زائران بلافاصله بعداز زیارت، چادر‌ها را به دفتر امانت تحویل بدهند تا در کمترین زمان به خشک‌شویی فرستاده شود و بعداز بسته‌بندی آماده تحویل به دیگر زائران باشد. البته در روزهای زیارتی و شلوغ گاهی چادر تمام می‌شود و زائران باید کمی منتظر بمانند تا چادرهای شسته‌شده و تمیز برسد. گاهی زائران عجله دارند و ما به آنها اعلام می‌کنیم چادرهای استفاده‌شده موجود است و در‌صورت درخواست زائر به آنها تحویل داده می‌شود.
او از مشهدی‌ها می‌خواهد در ایام شلوغ سال همراه خود چادر بیاورند تا دراین‌زمینه به زائران بهتر خدمت‌رسانی شود.
* این گزارش پنج‌شنبه ۱۲ مهرماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۶۴ شهرآرامحله منطقه ثامن چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
